Trong nỗ lực tìm kiếm các giải pháp dinh dưỡng hiệu quả, các nhà khoa học vừa công bố một phát hiện đầy hứa hẹn, cho thấy một nhóm hợp chất tự nhiên có trong các loại thực phẩm và đồ uống quen thuộc hàng ngày có thể là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để hỗ trợ làm giảm huyết áp.
Flavanol: Hợp chất thực vật tự nhiên và những lợi ích đã được ghi nhận cho sức khỏe tim mạch
Các hợp chất được đề cập trong nghiên cứu có tên gọi là flavan-3-ol, hay còn được biết đến với cái tên phổ biến hơn là flavanol hoặc catechin. Đây là các hợp chất có nguồn gốc thực vật hoàn toàn tự nhiên, có nhiều trong các loại thực phẩm mà chúng ta thường xuyên sử dụng như ca cao, trà xanh và trà đen, các loại quả như nho, táo và một số loại quả mọng. Chính các hợp chất flavan-3-ol này là một trong những yếu tố tạo nên vị chua nhẹ hoặc hơi đắng đặc trưng trong các loại thực phẩm và đồ uống kể trên.
Từ lâu, các nhà khoa học đã dành sự quan tâm đặc biệt đến những tác dụng tiềm năng của flavanol đối với sức khỏe con người. Vào năm 2022, một thử nghiệm quy mô lớn tại Mỹ, theo dõi sức khỏe của hơn 21.000 người, đã phát hiện ra rằng việc bổ sung flavanol có trong ca cao có thể giúp làm giảm đến 27% tỷ lệ tử vong do các bệnh lý tim mạch gây ra. Đây là một bằng chứng quan trọng, tạo tiền đề cho các nghiên cứu sâu hơn về vai trò của nhóm hợp chất này.
Nghiên cứu đột phá: Những bằng chứng khoa học vững chắc về khả năng hỗ trợ hạ huyết áp
Giờ đây, một nghiên cứu mới do Giáo sư Christian Heiss, một chuyên gia tư vấn về y học tim mạch can thiệp của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh và hiện đang công tác tại Đại học Surrey, dẫn đầu, đã đi sâu hơn vào việc tìm hiểu liệu các hợp chất flavan-3-ol có thực sự giúp hạ huyết áp và cải thiện chức năng của các mạch máu hay không. Để có được câu trả lời đáng tin cậy, các tác giả đã tiến hành phân tích tổng hợp dữ liệu từ 145 công trình nghiên cứu đã được công bố trước đó, bao gồm hơn 5.200 người tham gia. Các nghiên cứu này đã thử nghiệm nhiều loại thực phẩm giàu flavan-3-ol khác nhau, bao gồm ca cao, trà, nho, táo, và cùng đo lường tác động của chúng lên hai dấu hiệu sức khỏe tim mạch quan trọng: chỉ số huyết áp và sự giãn nở của các mạch máu từ bên trong.
Kết quả của công trình phân tích tổng hợp quy mô lớn này đã phát hiện ra rằng, việc tiêu thụ một lượng khoảng từ 500 đến 600 miligam flavan-3-ol mỗi ngày là đủ để có thể giúp làm giảm huyết áp một cách có ý nghĩa thống kê. Mức giảm trung bình được ghi nhận là 2,8 mmHg đối với chỉ số huyết áp tâm thu (số trên) và 2 mmHg đối với chỉ số huyết áp tâm trương (số dưới). Mặc dù đây là những con số giảm không quá lớn, nhưng việc duy trì mức giảm này một cách đều đặn có thể mang lại những lợi ích đáng kể cho sức khỏe tim mạch trong dài hạn.
Tác động rõ rệt nhất được ghi nhận ở nhóm những người có nguy cơ cao về huyết áp
Một trong những phát hiện đặc biệt quan trọng của nghiên cứu là tác động của flavanol thể hiện rõ rệt nhất ở những người có huyết áp cao. Cụ thể, đối với những người đang trong giai đoạn chớm bị bệnh hoặc đã được chẩn đoán mắc bệnh huyết áp cao, lợi ích mà flavanol mang lại còn lớn hơn rất nhiều. Ở nhóm đối tượng này, mức giảm huyết áp tâm thu có thể lên đến từ 6 đến 7 mmHg và huyết áp tâm trương có thể giảm đến 4 mmHg. Đây là một mức giảm rất có ý nghĩa, cho thấy việc bổ sung các thực phẩm giàu flavanol có thể là một biện pháp hỗ trợ dinh dưỡng hiệu quả cho những người đang cần kiểm soát huyết áp của mình.
Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy rằng, việc tiêu thụ những thực phẩm giàu flavan-3-ol kể trên không chỉ giúp hạ huyết áp mà còn có tác dụng cải thiện chức năng của lớp nội mô. Lớp nội mô là một lớp tế bào mỏng manh lót bên trong thành của tất cả các mạch máu trong cơ thể. Lớp tế bào này đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của hệ tim mạch, giúp điều hòa sự co giãn của mạch máu, đảm bảo máu lưu thông một cách trơn tru và ngăn ngừa sự hình thành các mảng xơ vữa. Điều đáng chú ý trong nghiên cứu là, ngay cả ở những người có huyết áp ở mức bình thường, việc tiêu thụ các thực phẩm giàu flavanol vẫn cho thấy sự cải thiện về chức năng của mạch máu. Phát hiện này cho thấy flavanol không chỉ có tác dụng điều trị hỗ trợ mà còn có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các vấn đề về tim mạch ngay cả trước khi chúng bắt đầu.
Làm thế nào để có thể bổ sung đủ lượng flavanol cần thiết cho cơ thể mỗi ngày?
Vậy, làm thế nào để chúng ta có thể nạp đủ lượng flavanol khoảng 500-600 mg mỗi ngày như khuyến nghị từ nghiên cứu? Thực tế, việc này không hề quá khó khăn. Mức này tương đương với việc bạn tiêu thụ một trong những lựa chọn sau đây mỗi ngày: từ 2 đến 3 tách trà (với mỗi tách khoảng 240 ml), từ 1 đến 2 khẩu phần sô cô la đen (khoảng 56 gram), 2 muỗng canh bột ca cao nguyên chất, từ 2 đến 3 quả táo, hoặc một lượng vừa phải các loại quả như nho, lê và các loại quả mọng khác. Bạn có thể dễ dàng thực hiện những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống hàng ngày, ví dụ như thay thế một món ăn vặt chứa nhiều đường bằng một quả táo và một vài miếng sô cô la đen, hoặc đơn giản là thêm vào thói quen của mình một tách trà vào buổi sáng hoặc buổi chiều. Những thay đổi nhỏ này, khi được duy trì đều đặn, có thể dần dần giúp cải thiện sức khỏe tim mạch của bạn theo thời gian.
Các tác giả của công trình nghiên cứu kết luận rằng, những bằng chứng khoa học thu được đã đủ mạnh mẽ để có thể đưa ra khuyến nghị về việc bổ sung các loại thực phẩm giàu flavan-3-ol như một phần quan trọng của một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim. Việc thêm vào thực đơn hàng ngày những thực phẩm quen thuộc, ngon miệng và dễ tìm như trà, ca cao, táo hay các loại quả mọng không chỉ giúp làm phong phú thêm bữa ăn mà còn là một chiến lược đơn giản, hiệu quả và dựa trên bằng chứng khoa học để có thể giúp kiểm soát huyết áp và hỗ trợ sức khỏe tim mạch một cách toàn diện.
Bảo An