Theo đó, tính cả năm 2023, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp được ghi nhận là 311.240 tỷ đồng, gồm 29 đợt phát hành ra công chúng trị giá 37.071 tỷ đồng (chiếm 11,9% tổng giá trị phát hành) và 286 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 275.028 tỷ đồng (chiếm 88,1%),).
Ngân hàng và bất động sản đứng đầu về phát hành trái phiếu trong năm 2023
Riêng tháng 12/2023 có 55 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với tổng giá trị 42.806 tỷ đồng. Các đợt phát hành có lãi suất trung bình 7,06%/năm, kỳ hạn trung bình là 5,97 năm.
Đáng chú ý, có tới 44/55 đợt phát hành trái phiếu là của các ngân hàng thương mại. Tính chung cả năm 2023, trái phiếu do ngân hàng phát hành chiếm 56,5% tổng giá trị phát hành trá
Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LPBank) có 4 đợt phát trái phiếu trong tháng 12, huy động tổng cộng 9.750 tỷ đồng. Các lô trái phiếu có kỳ hạn từ 2 - 3 năm, lãi suất dao động từ 5,1 - 6%/năm.
Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) cũng có 4 đợt huy động trái phiếu trong tháng cuối năm, đem về 8.000 tỷ đồng. Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) cũng huy động được 7.941 tỷ đồng trái phiếu trong tháng cuối năm. Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) tổng huy động 7.000 tỷ đồng…
Ngày 12/12, ngân hàng VIB cũng phát hành 790 tỷ đồng lô trái phiếu mã VIBL2330005 với lãi suất 8%/năm, kỳ hạn 7 năm, nâng tổng giá trị huy động từ trái phiếu của VIB lên 8.500 tỷ đồng kể từ đầu năm đến nay.
Mới đây, Agribank thông báo phát hành thành công ra công chúng năm 2023 là 10.000 tỷ đồng trái phiếu, thu hút tới 14.156 nhà đầu tư cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước tham gia.
HĐQT Vietcombank cũng đã thông qua phương án phát hành trái phiếu với tổng giá trị phát hành tối đa 3.000 tỷ đồng, kỳ hạn tối đa 6 năm. Lãi suất thả nổi và sẽ được công bố cụ thể tại thời điểm phát hành
Tháng 12/2023 cũng ghi nhận khối lượng trái phiếu phát hành tăng đột biến. Số liệu từ VMBA cho thấy, tháng 12 có tới 55 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, tổng giá trị lên đến 42.806 tỷ đồng.
Trong tháng 12, các doanh nghiệp đã thực hiện mua lại 32.677 tỷ đồng, giảm 50,4% so với cùng kỳ năm 2022. Năm 2024, ước tính sẽ có khoảng 277.065 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn.
Hiện số trái phiếu chậm trả lãi đã giảm so với đầu năm, chỉ có 6 mã trái phiếu mới công bố chậm trả lãi/gốc với tổng giá trị 545,7 tỷ đồng trong tháng 12. Trong tháng cũng có 8 mã trái phiếu được gia hạn với thời gian đáo hạn được kéo dài chủ yếu từ 1 đến 2 năm.
Trong lĩnh vực bất động sản có một số doanh nghiệp tiếp tục huy động được vốn trên thị trường trái phiếu như Công ty TNHH Capitaland Tower phát hành 4 đợt trái phiếu doanh nghiệp để huy động khoảng 12.240 tỉ đồng; Công ty Cổ phần Đầu tư và Kinh doanh Nam An phát hành trái phiếu doanh nghiệp huy động 4.700 tỉ đồng; Công ty CP Đầu tư phát triển Bất động sản TMT phát hành 2 đợt trái phiếu doanh nghiệp huy động 4.030 tỉ đồng.
Ngoài ra, có thể kể đến Công ty Cổ phần Tiếp vận và Bất động sản Tân Liên Phát Tân Cảng, Công ty Cổ phần Phú Thọ Land, Công ty TNHH Đầu tư Kinh doanh Nội thất Luxury Living.
Nhóm phân tích của Chứng khoán VNDirect nhận định, năm 2023, thị trường trái phiếu doanh nghiệp hồi phục dần sau những nỗ lực tháo gỡ khó khăn. Tuy nhiên, thị trường vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức, khi áp lực đáo hạn trong năm 2024 rất lớn. Hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ có thể trầm lắng trở lại, khi một số quy định trong Nghị định 08 hết thời gian ngưng hiệu lực thi hành.
Bên cạnh đó, nhiều tổ chức phát hành gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ trái phiếu đến hạn. Theo tổng hợp của VNDirect, hiện có khoảng 71 tổ chức phát hành chậm thanh toán nợ trái phiếu đến hạn.
Tổng dự nợ trái phiếu doanh nghiệp của 71 tổ chức phát hành này khoảng hơn 172.500 tỷ đồng, chiếm khoảng 16,9% dư nợ trái phiếu toàn thị trường. Phần lớn doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản.
Ngoài ra, về thị trường trái phiếu sơ cấp, vào ngày 3/1/2024, Kho bạc Nhà nước đã gọi thầu tổng cộng 5,000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, ở các kỳ hạn 5 năm (500 tỷ), 10 năm (2.000 tỷ), 15 năm (2.000 tỷ), và 30 năm (500 tỷ). Tuy nhiên, không có trái phiếu nào trúng thầu.Trong năm 2023, Kho bạc Nhà nước đã huy động 298.476 tỷ đồng thông qua đấu thầu trái phiếu Chính phủ các kỳ hạn từ 5 năm đến 30 năm, đạt khoảng 74,62% kế hoạch phát hành 400.000 tỷ đồng được công bố đầu năm.
Về thị trường trái phiếu thứ cấp, giá trị giao dịch thị trường thứ cấp đạt 28.526 tỷ đồng, trong đó giá trị giao dịch thông thường (outright) trung bình ngày giảm 69,3% so với tuần trước, trong khi giá trị giao dịch mua bán lại (repo) trung bình ngày giảm 61%. Nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng 303 tỷ đồng trái phiếu chính phủ trong kỳ. Lợi suất trái phiếu chính phủ tại phòng giao dịch của VBMA tăng nhẹ ở các kỳ hạn chủ chốt (5-15 năm).
Tiến Hoàng