Nhạc sĩ, ca sĩ Phạm Mai Hiền Xuân: Tỏa sáng với những giải thưởng âm nhạc

Có những người nghệ sĩ khi bước lên sân khấu đã khiến không gian như sáng bừng bởi thần thái, giọng hát và niềm đam mê lan tỏa. Nhưng cũng có những nghệ sĩ chọn cách thắp lửa thầm lặng qua từng ca khúc, từng trang giáo án, từng giờ lên lớp để rồi ánh sáng tỏa ra không chỉ cho riêng mình mà còn lan sang những người trẻ. Nhạc sĩ, ca sĩ, giảng viên Phạm Mai Hiền Xuân - người phụ nữ nhỏ nhắn, dịu dàng mà đầy nghị lực, là một trường hợp như thế.

Chị hiện là giảng viên Thanh nhạc tại Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội. Công việc giảng dạy vốn đã chiếm trọn tâm huyết, nhưng Xuân không dừng lại ở đó. Chị vừa giảng dạy, vừa biểu diễn, vừa sáng tác và điều đáng quý là ở lĩnh vực nào, người phụ nữ ấy cũng để lại dấu ấn đậm nét. Những giải thưởng nối tiếp nhau trong năm 2024 - 2025 đã làm nên một bức tranh sống động về hành trình lao động nghệ thuật không mệt mỏi của chị.

Niềm vui trong sáng tác âm nhạc

“Năm 2025 có lẽ là năm hạnh phúc nhất trong sự nghiệp theo đuổi âm nhạc của Xuân” - chị cười hiền, giọng trầm ấm. Quả thực, chỉ trong vòng vài tháng, cái tên Phạm Mai Hiền Xuân liên tục xuất hiện trong các bảng vàng giải thưởng âm nhạc.

Cuối năm 2024, ca khúc “Về cố đô” của chị đoạt giải Nhì tại cuộc thi “Di sản, văn hoá, đất nước và con người Ninh Bình”. Đó là một sáng tác đậm tình quê hương, chan chứa niềm tự hào về mảnh đất gắn bó từ thuở thiếu thời. Chị xúc động tâm sự: “Đó là ca khúc khiến Xuân rưng rưng nhất, bởi trong từng giai điệu đều thấp thoáng bóng dáng ông bà, cha mẹ, và ký ức tuổi thơ nơi quê hương Cố đô.”

Ca khúc
Ca khúc "Về Cố Đô" do nhạc sĩ, ca sĩ Phạm Mai Hiền Xuân sáng tác và thể hiện đoạt giải Nhì tại cuộc thi “Di sản, văn hoá, đất nước và con người Ninh Bình”.

Bước sang năm 2025, may mắn và nỗ lực lại tiếp tục song hành. Ca khúc “Hương xuân Tây Bắc” do chính chị sáng tác và thể hiện đã giành giải Nhất ca khúc tháng 1 do Hội Âm nhạc Hà Nội bình chọn. Tiếp đó là “Linh thiêng Tây Hồ” - một ca khúc về Hà Nội vượt qua nhiều áp lực khi phải “so giọng” cùng những nhạc sĩ gạo cội, để rồi giành giải Nhì trong cuộc thi kỷ niệm 30 năm thành lập quận Tây Hồ.

Mới đây nhất, ca khúc “Anh - Người chiến sĩ Công an nhân dân” của chị đã được trao giải Khuyến khích trong cuộc thi sáng tác về đề tài “Công an Thủ đô vì bình yên cuộc sống” và vinh dự được chọn in trong tuyển tập 80 tác phẩm tiêu biểu kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống CAND Việt Nam.

Đặc biệt, ca khúc “Tiếng đêm” của chị đã từng đoạt giải Nhất chung cuộc tại TP. Hồ Chí Minh với số tiền thưởng 100 triệu đồng, một cột mốc không dễ quên trong sự nghiệp sáng tác.

“Những giải thưởng ấy giống như liều thuốc tinh thần, giúp Xuân thêm tự tin, thêm cảm hứng để sáng tạo” - chị cho biết, đôi mắt ánh lên niềm vui và xúc động.

Sau mỗi giải thưởng là một câu chuyện, một kỷ niệm gắn với những giờ phút làm việc say mê đến quên cả thời gian. Nhạc sĩ, ca sĩ Phạm Mai Hiền Xuân chia sẻ: Có lần, chỉ trong vòng hai tiếng đồng hồ, Xuân đã hoàn thành bản nhạc “Hạ Long mơ” để kịp cho thí sinh tham dự đêm chung khảo Sao Mai Quảng Ninh. Khi ấy, mồ hôi ướt đẫm áo, chị cũng chẳng kịp bật quạt, chỉ biết đắm mình trong từng nốt nhạc. Rồi cùng cả ê-kíp dồn toàn lực trong vỏn vẹn hai ngày để tập luyện, phối khí, ghép nhạc. Kết quả, ca khúc ấy đã giúp thí sinh Mai Thu Hương tỏa sáng, giành giải Nhất dòng nhạc Dân gian Sao Mai khu vực Quảng Ninh 2022.

Nhạc sĩ, ca sĩ, giảng viên Phạm Mai Hiền Xuân.
Nhạc sĩ, ca sĩ, giảng viên Phạm Mai Hiền Xuân.

Không chỉ sáng tác, ở vai trò giảng viên, Xuân cũng ghi dấu ấn bằng những giờ học tràn đầy năng lượng. “Lớp học của Xuân thường kết thúc quá giờ, có khi đến tận 1 giờ chiều, chiều thì 6 giờ tối. Nhưng trò vẫn hăng say, không ai muốn nghỉ. Các bạn thích đến lớp, và Xuân thì không nỡ cắt ngang niềm hứng khởi ấy”. - chị kể, nụ cười hiền hòa.

Với sự tận tâm ấy, nhiều học trò của Xuân đã gặt hái thành công: Mai Thu Hương, Mạc Hoàng Lương, Đức Hùng, Hà Linh… đều là những gương mặt triển vọng trong các cuộc thi âm nhạc. Có thể nói, ánh sáng từ người thầy đã tiếp tục được nhân rộng qua thế hệ học trò.

Hành trình đổi mới trong tư duy

Nhìn lại chặng đường từ khi tốt nghiệp đến nay, Xuân thừa nhận mình đã thay đổi rất nhiều. Nếu như ngày đầu mới đi hát, mới sáng tác còn non nớt, thì sau mỗi lần thử sức, mỗi lần học hỏi, chị càng trở nên chín chắn, chỉn chu hơn.

Trong ca hát, Xuân biết cách tinh tế, linh hoạt hơn trong từng thể loại. Trong giảng dạy, chị chủ động tìm ra ưu - nhược điểm của từng sinh viên, không áp đặt, mà cùng trao đổi, cùng tìm cách giải quyết. Trong sáng tác, chị luôn chịu khó đọc, nghiên cứu, trò chuyện với các bậc tiền bối để trau dồi thêm kiến thức. Bên cạnh đó, Xuân còn học hỏi từ âm nhạc phương Tây, nhưng không quên tìm về nguồn cội dân gian truyền thống để đưa vào ca khúc những chất liệu mới mẻ mà vẫn đậm hồn Việt.

Phạm Mai Hiền Xuân với ca khúc đoạt giải viết về Công an Hà Nội
Phạm Mai Hiền Xuân với ca khúc đoạt giải viết về Công an Hà Nội "Anh - Người chiến sĩ Công an Nhân dân".

Giảng viên - ca sĩ - nhạc sĩ - người mẹ, người vợ… nhiều vai trò cùng lúc, nhưng Xuân vẫn cố gắng dung hòa tất cả. “Thực sự rất bận, nhưng Xuân luôn lập kế hoạch, phân bổ thời gian rõ ràng để không lỡ dở việc nào. Quan trọng nhất là giữ sức khỏe. Mỗi ngày Xuân đều cố gắng dành chút thời gian tập thể dục để có thể hoàn thành khối lượng công việc dày đặc.”

Sau tất cả, sự tận tụy, nghiêm túc trong công việc và tình yêu nghệ thuật đã giúp chị giữ vững ngọn lửa đam mê. Ở Xuân, người ta nhìn thấy hình ảnh một nghệ sĩ lao động nghệ thuật bền bỉ, một người thầy giàu tình thương và một người phụ nữ biết cách làm tròn bổn phận gia đình.

Con đường nghệ thuật của Phạm Mai Hiền Xuân có thể không trải đầy hoa hồng, nhưng từng bước đi của chị đều để lại dấu ấn bền vững. Chị hát, chị sáng tác, chị dạy học - tất cả đều xuất phát từ một trái tim tràn đầy tình yêu âm nhạc và khát vọng cống hiến.

Trong câu chuyện cuối buổi trò chuyện, Xuân nói nhỏ: “Điều Xuân mong nhất không phải là có bao nhiêu giải thưởng, mà là có thêm nhiều ca khúc chạm được trái tim khán giả, có thêm nhiều thế hệ học trò tiếp tục thắp sáng tình yêu âm nhạc”. Và có lẽ, đó cũng chính là bí quyết để ánh sáng từ người nghệ sĩ - giảng viên này luôn lan tỏa, không ngừng tỏa sáng.

Nhờ uy tín và tài năng, nhiều đồng nghiệp và thí sinh tìm đến Xuân để “đặt hàng” sáng tác ca khúc đi thi. Và lạ thay, ca khúc nào của chị cũng mang lại thành tích: “Yếm đào” (Giải Nhì Tài năng Âm nhạc Việt), “Cô Chín” (Giải Nhì Tài năng Âm nhạc Việt), “Tiếng đêm” (Giải Nhất Sao Mai Quảng Ninh), “Về sông Thương” (Giải Ba Giọng hát hay Sông Thương), “Nồng nàn Lai Châu” (Giải Nhì Giọng hát trẻ Tây Bắc)… Những ca khúc ấy không chỉ mang lại giải thưởng cho thí sinh mà còn làm nên thương hiệu của chính nhạc sĩ Phạm Mai Hiền Xuân.

PHI LONG