Phim “Mưa đỏ” sau khi cán mốc doanh thu rạp chiếu, với tư cách phim thương mại tạm vượt mốc 700 tỷ, kèm theo những lời khen, thì nay mới xuất hiện một vài “tiếng chê”. Mừng hay lo? Tôi cho rằng nên mừng chứ! Mọi ý kiến, khen hay chê, phê bình, góp ý, thậm chí đánh giá cả quan điểm, tư tưởng chính trị, tính giáo dục... mang tính xây dựng tập thể người lao động nghệ thuật đều muốn lắng nghe để thấu hiểu với thái độ khiêm cung nhất.
Điện ảnh Việt Nam đã có những bước đi dài, từ “Hà Nội trong mắt ai” từng bị ngăn chiếu đến khi trở thành phim kinh điển, đến “Sóng ở đáy sông” lay động bao thế hệ, và cả dòng phim thương mại tạo bứt phá như “Gái nhảy”, “Mai”, “Lật mặt”. Mỗi thời kỳ, mỗi thể loại đều có những dấu ấn riêng, nhưng tựu trung lại, tất cả đều cần một thứ không thể thiếu: phê bình chân thành và tử tế.
“Mưa đỏ”, một bộ phim chiến tranh mới ra mắt, tiếp tục tạo nên làn sóng tranh luận mạnh mẽ. Nhưng khác với sự tán thưởng một chiều, phim này nhận được những góp ý rất cụ thể - đặc biệt từ những người từng sống trong khói lửa chiến trường như một cựu chiến binh Thành cổ Quảng Trị. Những lời nhận xét thẳng thắn ấy, cũng như chia sẻ của nhà văn Sương Nguyệt Minh về hành trình chuyển thể tiểu thuyết chiến tranh thành điện ảnh, không phải là để phủ định công sức người làm phim, mà là cách người xem gửi gắm sự kỳ vọng vào một nền điện ảnh trưởng thành, bản lĩnh hơn.
Làm phim lịch sử, chiến tranh cách mạng chưa bao giờ dễ dàng. Không chỉ vì đề tài lớn, nhiều tầng ý nghĩa, mà còn bởi kỳ vọng khắt khe từ khán giả, từ lịch sử và từ chính lương tâm nghề nghiệp. Khi thị trường chưa đủ rộng để bảo đảm lợi nhuận, đạo diễn và biên kịch vẫn dấn thân vì niềm tin nghệ thuật – một lựa chọn đầy lý tưởng nhưng cũng đầy gian truân.
Chính vì vậy, điện ảnh càng cần một đời sống phê bình lành mạnh, có chiều sâu chuyên môn, có năng lực phản biện và thái độ văn hóa. Không phải để tung hê hay vùi dập, mà để góp phần hoàn thiện. Đó là lý do vì sao mỗi lời khen, mỗi góp ý - dù nhẹ nhàng hay gay gắt - đều nên được đón nhận như những “chất bột” góp phần “gột nên hồ” cho một nền phê bình điện ảnh hiện đại, tỉnh táo và giàu bản sắc.
Bởi sau tất cả, doanh thu hay giải thưởng chỉ là những con số tạm thời. Sức sống bền bỉ trong lòng công chúng mới là thước đo chân thực nhất cho giá trị của một bộ phim. Và những lời góp ý chân thành - từ người xem, nhà phê bình, đến chính những người từng đi qua chiến tranh – chính là ánh sáng soi đường để điện ảnh Việt Nam không chỉ sống sót, mà còn sống có chiều sâu, có bản lĩnh, có tầm vóc giữa dòng chảy sôi động của điện ảnh toàn cầu.