Có thể do đặc điểm địa lý mà cách thức uống trà của người Việt cũng có sự khác biệt như người miền Bắc thích uống trà mạn (loại trà đã được sao tẩm) và uống nóng, người miền Trung thường hay dùng lá chè tươi dân dã, người miền Nam thường dùng trà đá, trà ướp hương nhẹ nhàng
Chén trà của phương Nam cũng hào sảng như chính tâm tình người dân nơi đây. Nhưng dần dà, trà Bắc - Trung - Nam hội tụ đầy đủ ở vùng đất này.
Ảnh minh họa
Nếu người miền Bắc cầu kỳ trong cách uống trà thì người miền Nam lại có phần giản dị hơn nhưng vẫn có được sự ấm cúng và chân thành. Ở Nam Bộ trước đây người bình dân thường ưa chuộng loại trà pha chế sẵn hiệu quả bầu hay con cua, loại trà có nước đượm và mùi vị được đánh giá là ngon.
Trong việc thưởng trà người miền Nam có thể bỏ bớt những cầu kỳ của nước mưa, nước suối, chỉ cần có nước giếng trong cũng là điều quý. Nấu nước trong ấm bằng than hay củi đều được, song không để nước sôi quá “già” và khi pha trà phải tráng trà hay còn gọi là “rửa trà”, loại bỏ bụi và tạp chất nếu có, bởi trà nước thứ hai mới ngon. Bình pha trà chỉ cần một cái bình con (bình tích) hoặc bình lớn và có thể sử dụng chén uống trà, ly, tách, không cầu kỳ phân biệt “chén quân, chén tống” và cũng không sử dụng chén “mắt trâu” hay “bôi”. Không kén chọn dụng cụ để uống và thưởng thức trà như ở miền Trung hay miền Bắc với những bộ đồ trà cầu kỳ, đắt giá có khi là đồ cổ, bảo vật… Bên cạnh đó người miền Nam thích hương vị trà nhẹ nhàng và cách họ thưởng thức cũng thoải mái chẳng mấy cầu kỳ.
Người miền Nam uống trà như là giao thoa văn hóa giữa phương Đông với phương Tây, giữa miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Các tiệm trà ngày càng xuất hiện nhiều hơn, hầu như chợ nào cũng có các tiệm trà lớn và đầy đủ các loại trà. Trà có đủ loại từ Đông Bắc, Tây Bắc cho đến trà các vùng châu thổ sông Hồng. Trà lài Quảng Nam, trà đen Phú Yên, cho đến trà B’Lao ướp hương, trà Thái Nguyên,...
Sài Gòn còn có một đặc sản trà rất khác đó là trà đá. Trà đá không có gì là quê mùa hay kém văn minh, mà trà đá rất gần gũi, vô cùng phù hợp với tính tình khẳng khái và hào hiệp của người Sài Gòn. Ly trà đá mát lạnh trong giờ trưa oi bức chính là cứu cánh mang lại sự sảng khoái, thoải mái cho những cái đầu và đôi tay mệt mỏi.
Người miền nào cũng thế, uống trà lâu ngày thành thói quen, trà gắn liền với cuộc sống, nghiện không thể bỏ như Trần Tế Xương đã viết: “Làm trai biết đánh tổ tôm/Uống chè Mạn Hảo, ngâm nôm Thúy Kiều”, Câu thơ đã thể hiện một nét quê nhà và cũng là bản sắc của người Việt.
Thư Trà