Người dân xã Khả Cửu (huyện Thanh Sơn) tích cực tham gia làm đường GTNT trong chương trình công tác dân vận.
Theo báo cáo số 47/BC-UBND ngày 22/11/2024 của UBND xã Khả Cửu, tính đến thời điểm hiện tại, xã đã hoàn thành 08 tiêu chí trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021–2025, gồm: Thủy lợi (TC3), điện (TC4), trường học (TC5), thông tin - truyền thông (TC8), y tế (TC15), văn hóa (TC16), hệ thống chính trị (TC18) và an ninh trật tự xã hội (TC19).
Đáng chú ý, lĩnh vực y tế của xã có những bước tiến rõ nét: 100% người dân tham gia bảo hiểm y tế, trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể thấp còi chỉ còn 15,5%, thấp hơn ngưỡng quy định. Trong lĩnh vực văn hóa, 14/14 khu dân cư đạt danh hiệu khu văn hóa. Hệ thống chính trị - xã hội được đánh giá vững mạnh, 100% cán bộ đạt chuẩn, tổ chức đảng, đoàn thể đều hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Dù đạt được nhiều kết quả quan trọng, thực trạng hiện nay cho thấy xã Khả Cửu vẫn còn 11 tiêu chí chưa đạt chuẩn, chiếm 57,9%. Các tiêu chí trọng điểm như quy hoạch, giao thông, thu nhập, hộ nghèo, môi trường… là những “điểm nghẽn” lớn cần tháo gỡ.
Trong đó, tiêu chí giao thông (TC2) là một trong những tiêu chí gây lo ngại nhất. Xã hiện không có tuyến đường xã nào được nhựa hóa hoặc bê tông hóa; tỷ lệ đường liên thôn cứng hóa mới đạt 46,67%; đường ngõ, xóm đạt 35,1%. Trên địa bàn cũng chưa có tuyến đường trục nội đồng đạt chuẩn.
Nhờ thực hiện Tháng Dân vận, tuyến đường giao thông nông thôn ở khu Bương, xã Khả Cửu đang dần hoàn thiện, giúp người dân đi lại thuận tiện.
Chủ tịch UBND xã Khả Cửu, ông Bùi Ngọc Hà, chia sẻ: “Hệ thống giao thông xuống cấp hoặc chưa được đầu tư đồng bộ khiến việc đi lại, vận chuyển nông sản gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong mùa mưa. Chúng tôi rất mong muốn được cấp trên hỗ trợ xi măng và kinh phí để bê tông hóa các tuyến đường thiết yếu.”
Tiêu chí thu nhập (TC10) cũng là một trong những rào cản chính. Năm 2024, thu nhập bình quân đầu người của xã chỉ đạt 36 triệu đồng/năm, thấp hơn 9 triệu so với chuẩn quy định. Trong khi đó, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều còn 17,7%, cao hơn gần 6 điểm phần trăm so với chuẩn (<12%).
Bên cạnh đó, xã vẫn còn 89 nhà tạm, nhà dột nát. Dù tỷ lệ hộ có nhà kiên cố đạt trên 92%, nhưng để đạt tiêu chí nhà ở dân cư (TC9), toàn bộ nhà dột nát cần được xử lý. UBND xã đã đề xuất hỗ trợ mỗi hộ nghèo 100 triệu đồng để cải tạo nhà ở, phần còn lại vận động xã hội hóa.
Môi trường và an toàn thực phẩm (TC17) là một trong những tiêu chí phức tạp nhất, với 12 chỉ tiêu chi tiết. Hiện tại, tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch đạt 21,7%, thấp hơn yêu cầu (≥30%). Chưa có dịch vụ thu gom rác thải rắn, chỉ 23,5% hộ thực hiện phân loại rác tại nguồn và 20% tái chế chất thải nhựa. Hầu hết các chỉ tiêu về vệ sinh môi trường, xử lý chất thải trong chăn nuôi, cơ sở sản xuất… đều chưa đạt.
Về sản xuất và tổ chức kinh tế, xã mới có 01 hợp tác xã hoạt động, chưa có mô hình liên kết tiêu thụ nông sản hay truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Đây là một thách thức lớn trong bối cảnh yêu cầu nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp đang ngày càng cấp thiết.
Là một xã miền núi thuộc khu vực đặc biệt khó khăn, địa hình chủ yếu là đồi núi, xã Khả Cửu chịu nhiều tác động của thời tiết khắc nghiệt, ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp. Thiếu thị trường tiêu thụ, sản xuất nhỏ lẻ, thiếu liên kết vùng khiến giá trị nông sản bấp bênh.
Hội Chữ thập đỏ huyện Thanh Sơn, xã Khả Cửu đã tổ chức khởi công xây dựng Nhà nhân ái cho gia đình ông Phùng Sinh Nhàn- sinh năm 1971 thuộc diện hộ nghèo khu Vạch (xã Khả Cửu).
Các lực lượng tham gia xây dựng nhà cho gia đình ông Đinh Văn Lương, khu Vạch, xã Khả Cửu, huyện Thanh Sơn
Nguồn lực đầu tư của địa phương còn rất hạn chế. Chủ yếu dựa vào ngân sách cấp trên, huy động từ cộng đồng gặp khó do thu nhập dân cư còn thấp. Nhiều công trình hạ tầng như chợ, nhà văn hóa, đường giao thông… xuống cấp trầm trọng, cần nguồn kinh phí lớn để nâng cấp.
Đặc biệt, xã Khả Cửu xác định rõ phương hướng giai đoạn 2024 - 2025 là huy động mọi nguồn lực để củng cố các tiêu chí đã đạt, đồng thời tập trung đầu tư hoàn thiện các tiêu chí còn lại. Phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với tiêu thụ xây dựng các vùng sản xuất tập trung, khuyến khích mô hình chăn nuôi theo chuẩn VietGAP, liên kết với doanh nghiệp để tiêu thụ nông sản ổn định. Nâng cấp hạ tầng thiết yếu ưu tiên làm đường giao thông nông thôn, sửa chữa chợ trung tâm, xây dựng nhà văn hóa tại các khu đã xuống cấp. Cải thiện môi trường tăng tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch, đẩy mạnh thu gom rác thải và phân loại tại nguồn, lắp đặt hệ thống xử lý chất thải tại các cơ sở sản xuất. Giảm nghèo, nâng cao thu nhập hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề, đẩy mạnh công tác khuyến nông, tiếp cận vốn vay để người dân mở rộng sản xuất. Nâng cao chất lượng giáo dục - y tế đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất, giữ vững chuẩn quốc gia cho các trường học và trạm y tế.
Với sự vận động của người cao tuổi, người dân xã Khả Cửu tích cực tham gia bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường.
Đồng bào Mường tham gia diễn tấu cồng chiêng bên nếp nhà sàn truyền thống.
Những khung cửi trong Không gian văn hóa Mường tại bản Chuôi
Chia sẻ với phóng viên, ông Bùi Ngọc Hà cho biết thêm: “Khả Cửu xác định năm 2025 là thời điểm then chốt. Nếu tranh thủ được nguồn lực, chúng tôi sẽ ưu tiên đầu tư vào các tiêu chí có tính chất ‘xương sống’ như giao thông, thu nhập và môi trường. Đặc biệt, chúng tôi rất mong nhận được sự đồng hành của các doanh nghiệp và tổ chức để giúp địa phương vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.”
UBND xã Khả Cửu đã đề xuất UBND huyện Thanh Sơn và các cơ quan liên quan một số nội dung cấp thiết, bao gồm: Bố trí kinh phí cho công tác quy hoạch, đặc biệt là các hạng mục quy hoạch giai đoạn 2021 – 2025. Hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà văn hóa, nâng cấp chợ trung tâm và làm mới đường liên thôn. Tạo điều kiện để các doanh nghiệp tiếp cận đầu tư vào nông nghiệp, chế biến nông sản và du lịch sinh thái, nhằm tạo thêm việc làm và tăng thu nhập cho người dân.
Khép lại năm 2024 với nhiều thử thách nhưng cũng không ít hy vọng, xã Khả Cửu đang dần khẳng định tinh thần vượt khó của chính quyền và nhân dân. Từng bước một, địa phương này đang tạo dựng diện mạo nông thôn mới xanh – sạch – đẹp, ổn định và văn minh.
Với chiến lược phát triển đúng hướng, sự quyết tâm của hệ thống chính trị và người dân, cùng với sự hỗ trợ thiết thực từ các cấp, Khả Cửu có cơ sở vững chắc để đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2025, khẳng định vai trò là điểm sáng nỗ lực của một xã miền núi đi lên từ gian khó.
XUÂN SỸ - THẠCH VĂN