Quảng Ninh: Khánh thành cao tốc Vân Đồn - Móng Cái

Dự án Đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái có tổng chiều dài 80,23km với tổng vốn đầu tư của dự án trên 14.000 tỷ đồng được thi công thần tốc trong thời gian hơn 02 năm sau khi giải phóng mặt bằng xong.

Dự án bao gồm 02 dự án độc lập, trong đó: tuyến Vân Đồn - Tiên Yên dài 16km có tổng mức đầu tư 3.658 tỷ đồng bằng vốn ngân sách tỉnh Quảng Ninh do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ninh làm chủ đầu tư; tuyến Tiên Yên - Móng Cái dài 64km có tổng vốn đầu tư 9.113 tỷ đồng (trong đó, ngân sách tỉnh Quảng Ninh hỗ trợ xây dựng các công trình phụ trợ là 490 tỷ đồng; Vốn nhà đầu tư là 8.623 tỷ đồng), đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng Xây dựng - Kinh doanh - Chuyển giao (BOT) do Công ty TNHH Đầu tư và phát triển hạ tầng Vân Đồn (thuộc Tập đoàn Sun Group) làm chủ đầu tư.

Riêng giải phóng mặt bằng được tính thành một dự án riêng với tổng kinh phí 1.455 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách nhà nước. Với điểm đầu tại Km 96+00 nằm gần sân bay quốc tế Vân Đồn và điểm cuối tại Km176+00, đấu nối với đường dẫn cầu Bắc Luân 2 (TP Móng Cái), có quy mô 4 làn xe cơ giới, 2 làn dừng khẩn cấp, bề rộng nền đường 25,25m và vận tốc thiết kế đạt 120km/h theo tiêu chuẩn TCVN 5729:2012. Đây là vận tốc thiết kế tối đa đối với đường cao tốc tại Việt Nam.

Trong quá trình triển khai, với quyết tâm hoàn thành sớm nhất, tỉnh Quảng Ninh có cách làm sáng tạo, tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh thực hiện dự án do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh trực tiếp làm Trưởng ban Chỉ đạo; cấp huyện thành lập Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng do đồng chí Bí thư cấp ủy làm trưởng ban. Tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức phát động các chiến dịch để phát động thi đua đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án, điển hình như chiến dịch 30 ngày đêm giải phóng mặt bằng, chiến dịch 500 ngày đêm hoàn thành dự án và chiến dịch thi đua cao điểm 100 ngày đêm hoàn thành tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái.

Các dự án, công trình động lực tỉnh Quảng Ninh đã chứng minh tinh thần tự lực tự cường, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể". Đồng thời chứng minh bản lĩnh, tinh thần đoàn kết, thống nhất của lãnh đạo địa phương qua các thời kỳ; chứng minh việc phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa địa phương và Trung ương; sự phối hợp chặt chẽ giữa địa phương và các nhà đầu tư để các dự án hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, an toàn.

Công trình được hoàn thành đã kết nối đồng bộ với cao tốc Vân Đồn - Hạ Long - Hải Phòng - Hà Nội - Lào Cai, tạo thành tuyến cao tốc dài nhất Việt Nam với gần 600km. Từ đó, đưa Quảng Ninh trở thành tỉnh có số km đường cao tốc lớn nhất cả nước chiếm gần 16,83% tổng chiều dài cao tốc hiện có của cả nước (176 km/1.046 km). Đây cũng là tuyến cao tốc duy nhất ở Việt Nam kết nối 3 sân bay (Nội Bài - Cát Bi - Vân Đồn), 3 khu kinh tế với 1 cửa khẩu Quốc tế.

Với việc rút ngắn thời gian di chuyển từ Móng Cái đến Hạ Long xuống một nửa, chỉ còn 01 giờ 30 phút (đi theo QL18 mất khoảng 03 giờ); từ Móng Cái đến Hà Nội còn 03 giờ (trước đây mất 5,5 giờ), tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái có ý nghĩa kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh đặc biệt quan trọng bởi giá trị kết nối liên tỉnh, liên vùng và giao thương quốc tế.

Hệ thống giao thông thông minh ITS trên toàn tuyến được đầu tư hiện đại ghi hình liên tục 24/24 giờ trong mọi điều kiện thời tiết. Hệ thống chiếu sáng được đầu tư mới kết nối với hệ thống chiếu sáng trên tuyến cao tốc hiện tại, tạo nên tuyến đường cao tốc dài nhất Việt Nam, kéo dài từ cửa khẩu Móng Cái về tới cầu Bạch Đằng (Hải Phòng). Đây cũng là một trong số ít các tuyến đường cao tốc trên thế giới được đầu tư hệ thống chiếu sáng đồng bộ trên toàn tuyến.

Là trục giao thông xương sống của tỉnh Quảng Ninh, cao tốc Vân Đồn - Móng Cái sẽ kết nối và thúc đẩy sự phát triển của các khu kinh tế trọng điểm trong tỉnh gồm: Thành phố Hạ Long, khu kinh tế ven biển Quảng Yên, khu kinh tế Vân Đồn và khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái. Đồng thời, đây cũng là tuyến đường duy nhất chạy dọc và kết nối xuyên suốt 08/13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.

Thành phố Uông Bí và thị xã Đông Triều, tuy đường cao tốc không trực tiếp đi qua, nhưng đường ven sông Đá Vách kết nối 2 địa phương với cao tốc này cũng rộng từ 8-10 làn xe. Việc kết nối các trung tâm kinh tế, hành chính của tỉnh Quảng Ninh trong tương lai tạo ra hiệu quả tổng hợp, phát triển toàn tiểu vùng sẽ góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh nói riêng và vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ nói chung.

Về mặt giao thương quốc tế, việc kết nối các quốc gia ASEAN và các địa phương trong cả nước với Trung Quốc thông qua cửa khẩu quốc tế Móng Cái sẽ tạo điều kiện thu hút các nguồn vốn đầu tư, để phát huy thế mạnh kinh tế vùng biên, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, du lịch, đẩy mạnh giao thương quốc tế qua cửa khẩu Móng Cái - nơi thông thương với thị trường hơn 1 tỷ dân... Đây còn là tuyến cao tốc kết nối giữa hệ thống cảng hàng không, cảng biển, các khu du lịch, vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng, các danh lam thắng cảnh, di tích văn hóa tâm linh… trên toàn tỉnh Quảng Ninh, tạo thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa cũng như đi lại tham quan của khách du lịch theo đường bộ, thu hút nhà đầu tư đến Quảng Ninh.

Cao tốc cũng sẽ góp phần thu hút khách du lịch quốc tế, mở ra những cơ hội phát triển lớn góp phần đưa Quảng Ninh trở thành trung tâm du lịch quốc tế, một trọng điểm du lịch hàng đầu quốc gia theo đúng Quy hoạch tổng thể phát triển Du lịch Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

Về cảnh quan - kiến trúc, cao tốc Vân Đồn - Móng Cái là một trong những tuyến đường sở hữu nhiều cây cầu vượt biển, vượt sông suối nhất cả nước với 35 cây cầu trên tuyến chính, tương đương tổng chiều dài hơn 7,9km (chiếm 10% tổng chiều dài toàn tuyến). Trong đó, mỗi cây cầu đều được chú trọng đầu tư về kiến trúc, thẩm mỹ để tạo ra những cung đường có cảnh quan đẹp; vừa đảm bảo tính thẩm mỹ vừa giữ nguyên hiện trạng môi trường sinh thái, môi trường xung quanh. Nổi bật nhất phải kể đến Cầu Vân Tiên dài hơn 1,5 km, rộng 25,5m, độ sâu 19m. Đây là cây cầu dài nhất tỉnh Quảng Ninh được xây dựng nơi cảnh quan biển trời hùng vĩ, lập kỷ lục mới về thi công cầu vượt biển trong thời gian 330 ngày đêm (11 tháng).

Cao tốc Vân Đồn - Móng Cái khánh thành và đi vào hoạt động là niềm tự hào của tỉnh Quảng Ninh trong công tác đầu tư phát triển hạ tầng, khi đây là địa phương duy nhất cả nước sở hữu tuyến cao tốc dài nhất, hiện đại nhất. Đây cũng là mảnh ghép cuối cùng khẳng định khát vọng về trục giao thông xuyên suốt toàn tỉnh bằng cao tốc, cho thấy chủ trương đúng đắn của Đảng về 3 đột phá chiến lược, hợp tác công - tư (PPP) hiệu quả, sự quan tâm của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; Minh chứng cho tinh thần vượt khó, ý chí vượt lên, tự lực, tự cường, tư duy đổi mới, khát vọng phát triển của Quảng Ninh nói chung, của các nhà đầu tư nói riêng. Việc kiến tạo hành lang giao thông chất lượng, hiện đại gắn với các hành lang kinh tế, hành lang đô thị đã mở ra không gian phát triển mới, tạo ra nguồn lực mới, cơ hội mới, động lực mới không chỉ cho Quảng Ninh mà cho cả vùng đồng bằng sông Hồng.

Trong quá trình xây dựng Cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh và nhà đầu tư đã gặp không ít khó khăn từ bối cảnh dịch bệnh Covid-19, biến động giá cả vật tư, vật liệu cho tới điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Tuy vậy, với tinh thần quyết tâm của cả hệ thống chính trị, các nhà đầu tư, chủ đầu tư, nhà thầu thi công, công trình đã vượt khó về đích với nhiều dấu mốc ấn tượng. Đó là hành trình “vượt nắng, thắng mưa” trong các chiến dịch thi công thần tốc, kịp thông xe kỹ thuật đúng tiến độ; là kỷ lục công trình huy động hàng ngàn kỹ sư thi công xuyên 2 kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Canh Tý và Nhâm Dần. Đây cũng là công trình lập kỳ tích trong công tác GPMB nhờ được sự đồng thuận rất lớn của nhân dân.

Việc kiến tạo hành lang giao thông chất lượng, hiện đại gắn với các hành lang kinh tế, hành lang đô thị đã mở ra không gian phát triển mới, tạo ra nguồn lực mới, cơ hội mới, động lực mới không chỉ cho Quảng Ninh mà cho cả vùng đồng bằng sông Hồng.

Ngô Quảng