Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 4, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt 602,7 triệu USD, tăng mạnh 28,2% so với tháng trước và tăng 54% so với cùng kỳ năm ngoái. Tính chung 4 tháng đầu năm, xuất khẩu rau quả đã thu về gần 1,9 tỷ USD, tăng 37,4% so với cùng kỳ năm ngoái và là mức cao nhất ghi nhận được trong cùng giai đoạn kể từ trước đến nay. Với kết quả này, rau quả tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong những tháng đầu năm 2024.
Trong 4 tháng đầu năm, xuất khẩu rau quả của Việt Nam hầu hết thị trường đều ghi nhận mức tăng trưởng cao từ 2 đến 3 con số. Trong đó, Trung Quốc tiếp tục đứng đầu về thị trường xuất khẩu rau quả của Việt Nam với kim ngạch đạt hơn 1,1 tỷ USD, tăng 44,2% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm đến 61,4% tổng tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam ra thế giới. Tính riêng trong tháng 4, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đạt 398,2 triệu USD, tăng 53,8% so với tháng trước và tăng 74% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đứng ở vị trí thứ hai là Hàn Quốc, xuất khẩu rau quả sang thị trường này trong 4 tháng đầu năm đạt 107 triệu USD, tăng 63,3% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm 5,7% tổng xuất khẩu toàn ngành. Tiếp đến, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang thị trường Mỹ đạt 93,3 triệu USD, tăng 33% và chiếm gần 5% thị phần. Ngoài ra, ngành hàng rau quả cũng đã khai thác rất tốt các thị trường tiềm năng khác như: Nhật Bản (13,4%); Thái Lan (95,2%); Australia (45,4%); UAE (28,4%); Đức (gấp 2 lần)…
Hoạt động xuất khẩu rau quả của Việt Nam được cho là sẽ tiếp tục thuận lợi trong thời gian tới nhờ nguồn cung nội địa dồi dào, nhu cầu các thị trường truyền thống và tiềm năng có xu hướng tăng. Một số loại trái cây của chuẩn bị bước vào thu hoạch chính vụ như: sầu riêng, thanh long, dứa, dưa hấu, xoài, nhãn, vải…
Bên cạnh đó, Trung Quốc đã ký kết Nghị định thư về kiểm dịch đối với dưa hấu từ tháng 12/2023 và chính thức có hiệu lực từ ngày 12/6/2024; còn các Nghị định thư về xuất khẩu sầu riêng đông lạnh, dừa tươi, bơ, chanh leo vào Trung Quốc đang trong quá trình đàm phán tích cực.
Ngoài thị trường Trung Quốc, rau quả Việt Nam ngày càng tiếp cận sâu, rộng hơn sang các thị trường khác như: Mỹ, Thái Lan, Hàn Quốc, UAE ...
Đánh giá về xuất khẩu rau quả 4 tháng đầu năm 2024, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hoàng Trung cho hay, doanh nghiệp rất tích cực trong việc ký kết các đơn hàng, tín hiệu phục hồi của thị trường đang rất tốt. Vấn đề cần quan tâm là cách tổ chức sản xuất để đảm bảo sản lượng cung cấp theo hợp đồng, tránh bị gián đoạn.
"Lần đầu tiên, xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt và vượt 1 tỷ USD ngay trong những tháng đầu năm. Đây chính là bước chạy đà quan trọng giúp ngành hàng này sẽ đạt kỷ lục mới trong xuất khẩu", Thứ trưởng Hoàng Trung khẳng định
Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), rau quả là ngành hàng sản xuất và xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với chất lượng ngày càng được nâng cao. Đây là mặt hàng có nhiều tiềm năng để xuất khẩu, bởi nhu cầu nhập khẩu trên thị trường thế giới luôn ở mức cao.
Trong thời gian qua, nhu cầu nhập khẩu của các thị trường chính đều tăng đối với hàng rau quả, tuy nhiên tỷ trọng nhập khẩu của các thị trường này từ Việt Nam đều thấp. Đơn cử như tại thị trường Mỹ và Canada, hiện nay rau quả của Việt Nam mới chỉ khoảng 0,7% tổng nhập khẩu của thị trường. Trong khi tại EU con số này chỉ là gần 0,2%.
Riêng với thị trường Trung Quốc, trong 3 tháng đầu năm 2024, trị giá nhập khẩu hàng rau quả của Trung Quốc đạt 6,6 tỷ USD, tăng 5,9% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, trị giá nhập khẩu từ Việt Nam chiếm 9,4%, tăng 1,1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2023.
Cục Xuất nhập khẩu cho biết, nhu cầu tiêu thụ hàng rau quả tại Trung Quốc rất lớn, tuy nhiên trị giá nhập khẩu từ Việt Nam vẫn còn thấp, do đó cơ hội để ngành hàng rau quả tăng thị phần tại thị trường Trung Quốc còn rộng mở. Để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này, doanh nghiệp ngành hàng rau quả của Việt Nam cần đảm bảo và nâng cao chất lượng, tuân thủ nghiêm quy định về chất lượng và truy xuất nguồn gốc.
Theo nhận định của các chuyên gia, cùng với việc xây dựng và quản lý tốt vùng trồng để tạo nên những vùng nguyên liệu đạt tiêu chuẩn xuất khẩu bền vững và kiểm soát thu hoạch, việc cập nhật kịp thời những yêu cầu kĩ thuật từ nhà nhập khẩu sẽ giúp nông sản của chúng ta thâm nhập được vào các thị trường lớn, từng bước vững chắc đạt đến mục tiêu xuất khẩu 6-6,5 tỷ USD rau quả trong năm nay.
Ông Ngô Xuân Nam - Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam cho biết: "Phải tuân thủ các quy định về các biện pháp an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh động thực vật. Biện pháp SPS bắt buộc nhà sản xuất và doanh nghiệp phải tuân thủ theo quy định này. Vì vậy, khi chúng ta không nắm được quy định này và vi phạm thì lập tức, chúng ta sẽ bị thị trường cảnh báo".
Ông Lê Thanh Hòa - Phó Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản chia sẻ: "Bản thân các doanh nghiệp Việt Nam cũng như các tổ hợp tác xã phải có những khuyến cáo, phổ biến các thông tin, xây dựng các quy trình để đảm bảo người dân tuân thủ các quy định chặt chẽ về mặt chất lượng, để đảm bảo cho các sản phẩm đó đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của thị trường. Trên cơ sở đó, chúng ta mới có thể xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam".