Giải thích vì sao có tình trạng này, chính quyền địa phương nơi xảy ra dịch bệnh cho rằng, các hộ chăn nuôi chưa tự giác kê khai số lượng heo nuôi, coi nhẹ, bỏ qua việc tiêm phòng dịch trước khi tái đàn. Vẫn còn hiện tượng khi lợn bị nhiễm bệnh, bỏ ăn, chết, chủ chăn nuôi vứt xác lợn ra hồ ao, kênh, mương... Có người còn vớt vát chút tiền nhỏ mà bán heo cho người giết mổ. Lại có người vớt lợn chết nơi ao hồ, chủ động thu mua của cơ sở chăn nuôi rồi “phù phép” thành lợn “bình thường” bán ra thị trường với giá rẻ.
Chứng kiến hành vi “tham bát bỏ mâm”, “sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi”, người tiêu dùng thấy mình không được tôn trọng, bị tước đi quyền công bằng trong cuộc sống. Triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, địa bàn phải theo dõi, quản lý rộng hơn trước đây rất nhiều, số nhân viên, cán bộ cấp xã, trong đó có nhân viên chuyên trách về chăn nuôi mỏng, không đủ điều kiện để theo dõi sát, quản trị tốt hoạt động chăn nuôi ở địa phương.
Thời gian trước, dịch tả lợn châu Phi bùng phát và lan rộng đã từng xảy ra, nhưng biện pháp hạn chế và đẩy lui vẫn còn chậm. Cho thấy, việc áp dụng công nghệ, chuyển đổi số trong lĩnh vực tam nông, nhất là chăn nuôi heo quy mô lớn, trang trại, hợp tác xã cần được triển khai sớm. Việc đầu tư có tốn kém nhưng nếu các xã, thôn được trang bị hệ thống camera giám sát khu vực nuôi heo của hộ gia đình có quy mô đàn vài chục con, nhất là các trang trại quy mô lớn, cơ sở giết mổ, cung cấp ra thị trường sẽ hóa giải được bài toán kiểm soát số lượng heo nuôi, xuất chuồng, tình trạng tiêm phòng dịch, sức khỏe đàn heo, hoạt động tái đàn, giết mổ, bán đi đâu ...Công dân số phải được cụ thể hóa thành nông dân số, nông nghiệp số, nông thôn số. Từng thôn, bản, làng, xã, phường đều áp dụng công nghệ số, dõi theo đời sống xã hội qua hệ thống camera giám sát, tương tự như giám sát hoạt động của các phương tiện giao thông. Chính quyền địa phương hai cấp là điều kiện để cán, bộ công chức sát dân, gần dân, phục vụ nhân dân nhanh chóng hơn, hiệu quả hơn, song không thể thiếu công cụ hỗ trợ như trên thì tình trạng “ lực bất tòng tâm” là dễ hiểu.
Thịt heo vẫn là thực phẩm chính, nhu cầu vô cùng lớn mỗi ngày của cuộc sống người Việt. Những thông tin trên tác động mạnh đến tâm lý người tiêu dùng bởi câu hỏi: mua thịt heo ở đâu mới an toàn? Nhà hàng nổi tiếng ở Hà Nội với món mì vằn thắn, gần đây, vì sự an tâm của thực khách đành phải tạm loại gan lợn trong bát mì, cho dù có nguyên liệu này bát mỳ mới ngon hoàn hảo. Người tiêu dùng thật tinh ý, những họ luôn biết sẻ chia một cách nhẹ nhàng, tế nhị.