Theo quy định mới, người lao động chỉ cần có 15 năm đóng bảo hiểm xã hội thay vì 20 năm như trước để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng. Đây là bước điều chỉnh hợp lý, giúp nhiều người có điều kiện nghỉ hưu sớm mà vẫn được bảo đảm thu nhập cơ bản khi về già.
Ngoài ra, chính sách bảo hiểm cũng mở rộng đối tượng tham gia. Người lao động không có hợp đồng dài hạn, lao động tự do, lao động thời vụ… nếu có nhu cầu đều có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Đặc biệt, từ 1/7/2025, bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ bổ sung thêm chế độ thai sản và tai nạn lao động, thay vì chỉ có hưu trí và tử tuất như trước.
Một điểm thay đổi đáng chú ý là hạn chế việc rút bảo hiểm xã hội một lần. Trừ các trường hợp đặc biệt như mắc bệnh hiểm nghèo, ra nước ngoài định cư, hoặc đến tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ năm đóng, người tham gia sau thời điểm luật có hiệu lực sẽ không được rút BHXH một lần. Quy định này nhằm bảo đảm an sinh bền vững, tránh tình trạng người lao động mất toàn bộ quyền lợi dài hạn vì rút BHXH sớm.
Với vai trò là cơ quan tham mưu quản lý nhà nước về tổ chức bộ máy và cải cách hành chính, Sở Nội vụ tỉnh Hòa Bình phối hợp chặt chẽ với các ngành liên quan để đẩy mạnh tuyên truyền, đảm bảo chính sách bảo hiểm xã hội sửa đổi được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định và đến được với từng người lao động trên địa bàn.
Tính đến tháng 6/2025, Sở Nội vụ đã phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức 07 hội nghị tập huấn chuyên đề tại 10 huyện, thành phố với sự tham gia của hơn 1.200 cán bộ phụ trách công tác nhân sự và bảo hiểm tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn. Nội dung tuyên truyền tập trung vào các điểm mới trong Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), có hiệu lực từ 1/1/2025, cụ thể như: Điều chỉnh độ tuổi nghỉ hưu linh hoạt, phù hợp với từng nhóm ngành nghề; Tăng quyền lợi bảo hiểm thai sản và ốm đau đối với người lao động nữ, lao động thời vụ; Mở rộng diện tham gia BHXH tự nguyện, giảm mức đóng tối thiểu từ 22% xuống 18% mức lương cơ sở; Bổ sung các quy định mới về bảo hiểm thất nghiệp, hỗ trợ đào tạo lại nghề cho lao động trên 40 tuổi.
Ngoài ra, Sở cũng đã phát hành hơn 5.000 tờ rơi, tài liệu tuyên truyền và cập nhật thông tin chính sách bảo hiểm lên Cổng thông tin điện tử Sở Nội vụ, Trang thông tin điện tử của các phòng ban, đơn vị trực thuộc. Trên hệ thống phát thanh cấp xã và cụm loa truyền thanh tại các cụm dân cư, nội dung tuyên truyền đã được phát sóng định kỳ 2 lần/tuần.
Theo thống kê từ Bảo hiểm xã hội tỉnh, đến quý II/2025, tỷ lệ người lao động tham gia BHXH bắt buộc trên toàn tỉnh đạt 95,2%, BHYT đạt 98,6%, và số người tham gia BHXH tự nguyện tăng hơn 12% so với cùng kỳ năm 2024 – cho thấy hiệu quả rõ nét từ công tác truyền thông chính sách.
Theo Sở Nội vụ tỉnh Hòa Bình cho biết: “Chế độ bảo hiểm mới có nhiều điểm tiến bộ, thiết thực hơn với người lao động. Tuyên truyền kịp thời, đúng đối tượng sẽ giúp người lao động hiểu, tin tưởng và chủ động tham gia, qua đó góp phần xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững cho tỉnh.”
Trong thời gian tới, Sở Nội vụ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bảo hiểm xã hội, Liên đoàn Lao động tỉnh và các tổ chức chính trị – xã hội để tăng cường kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách tại cơ sở, đồng thời mở rộng các hình thức tuyên truyền linh hoạt như qua mạng xã hội, ứng dụng di động và mô hình “Tổ tư vấn bảo hiểm tại cơ sở”.
Trước những điều chỉnh lớn trong chính sách bảo hiểm, người lao động cần thay đổi tư duy từ “đóng để hưởng ngay” sang “đóng để tích lũy và bảo vệ tương lai”. Thay vì rút bảo hiểm xã hội một lần để giải quyết khó khăn tạm thời, việc duy trì tham gia đều đặn sẽ giúp mỗi cá nhân có lương hưu ổn định khi về già, được chăm sóc y tế thông qua bảo hiểm y tế, và an tâm hơn trước rủi ro nghề nghiệp hay tai nạn lao động.
Người lao động nên thường xuyên theo dõi thông tin chính thức từ cơ quan bảo hiểm xã hội, chính quyền địa phương và nơi làm việc để hiểu đúng, hiểu đủ về quyền lợi của mình. Với người làm việc tự do, cần chủ động tìm hiểu các gói bảo hiểm xã hội tự nguyện, đăng ký tham gia tại UBND xã, phường hoặc cơ quan BHXH gần nhất. Việc tham gia sớm sẽ giúp tiết kiệm chi phí đóng về sau và đảm bảo điều kiện nghỉ hưu đúng quy định.
Về phía doanh nghiệp và đơn vị sử dụng lao động, cần nâng cao trách nhiệm trong việc thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng bảo hiểm cho người lao động. Đồng thời, nên tổ chức phổ biến, tư vấn chính sách mới một cách rõ ràng để người lao động yên tâm gắn bó lâu dài. Việc chậm đóng, nợ đọng hay trốn tránh bảo hiểm không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm tổn hại đến uy tín và quyền lợi của tập thể lao động.
Bên cạnh đó, vai trò của tổ chức công đoàn, hội nông dân, hội phụ nữ, Đoàn Thanh niên… cũng cần được phát huy trong việc tuyên truyền, hỗ trợ tiếp cận chính sách. Cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương, đặc biệt là Sở Nội vụ, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, BHXH tỉnh Hòa Bình cần tiếp tục xây dựng các tài liệu truyền thông dễ hiểu, tổ chức tập huấn tại cơ sở và đa dạng hóa kênh thông tin (truyền thanh, cổng thông tin điện tử, mạng xã hội...) để lan tỏa chính sách mới sâu rộng, hiệu quả.
Việc triển khai đồng bộ giữa các bên sẽ giúp chính sách bảo hiểm xã hội đi vào thực tiễn, phát huy vai trò là trụ cột an sinh, bảo vệ thiết thực quyền lợi của người lao động và góp phần ổn định xã hội lâu dài.