Tuyên Quang, vùng đất được mệnh danh là "vùng chè của miền núi phía Bắc," đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ chè Việt Nam. Những năm gần đây, cây chè ở Tuyên Quang không chỉ duy trì mà còn phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những ngành nông nghiệp chủ lực của tỉnh. Với diện tích hơn 8.588 ha và sản lượng trên 71.700 tấn mỗi năm, chè Tuyên Quang đã vươn ra thị trường trong và ngoài nước, góp phần nâng cao giá trị kinh tế cho người dân nơi đây. Đặc biệt, tỉnh đã thành công trong việc đưa vào trồng nhiều giống chè đặc sản, mang lại những sản phẩm chè chất lượng cao, nổi bật trong số đó là những vùng chè thơm ngon, đậm đà hương sắc.
Từ trồng chè, nhiều hộ dân ở Tuyên Quang có cuộc sống ấm no.
Một trong những vùng chè nổi bật của Tuyên Quang phải kể đến là chè Làng Bát, nằm ở xã Tân Thành, huyện Hàm Yên. Làng Bát không chỉ là nơi có truyền thống trồng chè lâu đời mà còn nổi bật với giống chè Shan tuyết đặc sản. Những vườn chè ở đây trải dài trên các triền đồi, nơi đất đai màu mỡ và khí hậu ôn hòa tạo điều kiện lý tưởng cho chè phát triển. Chè Làng Bát có hương vị thơm ngon, vị ngọt thanh, nước chè trong vắt, khiến bất kỳ ai thưởng thức cũng phải ấn tượng. Đây là sản phẩm đặc trưng của người dân Hàm Yên, được chế biến theo phương thức thủ công, giữ nguyên được hương vị tự nhiên của lá chè tươi.
Chè Làng Bát không chỉ nổi bật với chất lượng mà còn được xem là biểu tượng của sự giao thoa giữa văn hóa chè và thiên nhiên. Nơi đây, chè không chỉ là một sản phẩm nông sản mà còn là sản phẩm của trí tuệ và công sức của người dân địa phương. Những đồi chè xanh mướt, những buổi thu hoạch chè vào mùa được người dân tổ chức như một lễ hội, gắn kết cộng đồng và gìn giữ truyền thống trồng chè qua nhiều thế hệ.
Một trong những vùng chè nổi tiếng không thể không nhắc đến là chè Shan tuyết Hồng Thái, nằm tại xã Hồng Thái, huyện Na Hang. Chè Shan tuyết Hồng Thái phát triển trên những đỉnh núi cao, dưới cái lạnh mát của vùng cao nguyên. Lá chè Shan Tuyết ở đây dày và bền bỉ, chứa đựng những tinh chất quý giá, đặc biệt là hàm lượng polyphenol và catechin – các hợp chất có tác dụng chống oxy hóa, tốt cho sức khỏe. Chè Shan tuyết Hồng Thái có hương vị thơm ngọt đặc trưng, nước chè trong vắt, dễ uống và có thể làm hài lòng ngay cả những người tiêu dùng khó tính nhất.
Với diện tích trồng chè ngày càng mở rộng, chè Shan tuyết Hồng Thái không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia. Điều này không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn góp phần quảng bá hình ảnh chè Tuyên Quang ra thế giới.
Chè Vĩnh Tân, một sản phẩm nổi bật của xã Tân Trào, huyện Sơn Dương, là một trong những niềm tự hào của người dân Tuyên Quang. Nằm ở khu vực có khí hậu ôn hòa và đất đai màu mỡ, chè Vĩnh Tân mang đến cho người thưởng thức một hương vị thanh mát, dễ chịu. Chè Vĩnh Tân được chế biến từ giống chè đặc sản của địa phương, tạo nên nước chè trong vắt, vị ngọt thanh nhẹ, có khả năng làm dịu đi cái nắng nóng của mùa hè. Nhờ vào chất lượng tuyệt vời, chè Vĩnh Tân đã nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường và trở thành một sản phẩm tiêu biểu trong danh mục đặc sản của Tuyên Quang.
Tại xã Phú Lâm, huyện Yên Sơn, các giống chè Kim Tuyên và Ngọc Thúy đã mang đến một bước đột phá lớn trong ngành chè của tỉnh Tuyên Quang. Các giống chè này có chất lượng vượt trội nhờ sự kết hợp giữa giống chè truyền thống và giống chè lai, mang lại sản phẩm chè có hương vị thơm ngon, nước chè trong và đậm đà. Chè Kim Tuyên và Ngọc Thúy được trồng trên diện tích lớn, chủ yếu do Hợp tác xã chè Sử Anh quản lý, và hiện đang là những sản phẩm chè có giá trị cao trên thị trường.
Điều đặc biệt là các giống chè lai như Kim Tuyên và Ngọc Thúy chiếm hơn 60% tổng diện tích chè trồng trên địa bàn tỉnh, tạo ra một dòng sản phẩm chè phong phú, dễ tiếp cận với người tiêu dùng và đáp ứng nhu cầu thị trường cao cấp.
Không chỉ là nguồn thu nhập quan trọng, chè Tuyên Quang còn là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân nơi đây. Từ những vùng chè nổi bật như chè Làng Bát, chè Shan tuyết Hồng Thái, chè Vĩnh Tân, đến các giống chè đặc sản như Kim Tuyên, Ngọc Thúy, chè Tuyên Quang đã trở thành biểu tượng của sự kết hợp tuyệt vời giữa văn hóa và thiên nhiên. Sự phát triển của cây chè không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn là niềm tự hào của người dân Tuyên Quang, góp phần quảng bá hình ảnh của tỉnh nhà ra thế giới.