Hình ảnh người bán rau đội nón lá, tay thoăn thoắt livestream giới thiệu từng mớ rau xanh mướt, hay chủ tiệm tạp hóa đưa mã QR để khách hàng quét thanh toán đã không còn là điều hiếm gặp.
Tiểu thương thời 4.0: Bán rau qua livestream, thanh toán bằng mã QR
Cuộc cách mạng từ màn hình điện thoại
Những phiên livestream bán hàng của tiểu thương giờ đây thu hút không ít người xem. Không chỉ là rau củ, từ thịt cá, trứng gà đến các loại gia vị, đồ khô... tất cả đều có thể được "lên sóng" trực tiếp. Người bán hàng không còn thụ động chờ khách đến mà chủ động tiếp cận, giới thiệu sản phẩm một cách trực quan và sinh động. Họ học cách tương tác với bình luận, trả lời câu hỏi của khách hàng ngay trên sóng, tạo ra một không khí mua sắm ảo không kém phần sôi nổi so với chợ truyền thống.
Khác với việc mua sắm trực tuyến trên các sàn thương mại điện tử lớn, livestream của tiểu thương mang một nét riêng. Đó là sự gần gũi, chân thực và đôi khi là cả sự "mộc mạc" rất đời thường. Khách hàng có thể nhìn thấy tận mắt mớ rau vừa hái, con cá vừa được đánh bắt, cảm nhận được sự tươi ngon và tin tưởng vào chất lượng sản phẩm. Các mẹ, các chị cũng có thể chia sẻ những kinh nghiệm nấu nướng, cách chọn đồ tươi ngon, tạo nên một cộng đồng mua sắm nhỏ nhưng đầy gắn kết.
Chị Nguyễn Thị Lan, một tiểu thương bán rau tại chợ Đồng Xuân, chia sẻ rằng từ khi bắt đầu bán hàng qua livestream trên Facebook, doanh thu của chị đã tăng gấp đôi so với trước đây. Mỗi buổi tối, chị lại mở camera, giới thiệu từng loại rau củ tươi ngon vừa nhập về, tương tác trực tiếp với khách hàng qua bình luận và trả lời những câu hỏi về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm.
Điều đặc biệt là chị Lan không chỉ dừng lại ở việc giới thiệu sản phẩm mà còn chia sẻ những kinh nghiệm chọn rau, cách bảo quản và các công thức nấu ăn đơn giản. Khách hàng không chỉ mua rau mà còn được học hỏi thêm nhiều kiến thức hữu ích, tạo nên sự gắn kết bền vững giữa người bán và người mua.
Thanh toán không tiền mặt - Xu hướng tất yếu
Thay vì tiền mặt, mã QR đã trở thành phương tiện thanh toán phổ biến. Khách hàng chỉ cần mở ứng dụng ngân hàng, quét mã QR do tiểu thương cung cấp là giao dịch hoàn tất trong tích tắc. Điều này không chỉ giúp người bán tiết kiệm thời gian, tránh sai sót trong quá trình đếm tiền, mà còn mang lại sự tiện lợi, an toàn cho cả hai bên.
Mã QR đã trở thành phương tiện thanh toán phổ biến.
Trước đây, tiểu thương chỉ có thể chờ khách đến mua, nhưng giờ đây họ có thể chủ động tiếp cận khách hàng ở mọi nơi. Anh Trần Văn Minh, chuyên bán các loại trái cây nhiệt đới, cho biết anh đã xây dựng được một cộng đồng khách hàng trung thành qua các nhóm Facebook và Zalo. Mỗi khi có hàng tươi về, anh chỉ cần đăng vài bức ảnh kèm livestream ngắn, đơn hàng sẽ đổ về liên tục.
Anh Minh còn áp dụng chiến lược marketing thông minh bằng cách tạo ra các combo sản phẩm hấp dẫn, chương trình khuyến mãi theo mùa và dịch vụ giao hàng tận nơi. Khách hàng không chỉ mua một lần mà còn giới thiệu cho bạn bè, người thân, tạo nên hiệu ứng lan toa tích cực.
Việc chuyển đổi sang mô hình kinh doanh số không phải lúc nào cũng dễ dàng. Nhiều tiểu thương lớn tuổi ban đầu gặp khó khăn trong việc sử dụng smartphone, livestream hoặc các ứng dụng thanh toán. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của con em và tinh thần học hỏi không ngừng, họ đã dần thích nghi và thậm chí trở nên thành thạo hơn cả thế hệ trẻ.
Mô hình tiểu thương 4.0 không chỉ là xu hướng tạm thời mà đang trở thành tiêu chuẩn mới của ngành bán lẻ. Việc kết hợp giữa truyền thống và hiện đại đã tạo ra một hình thức kinh doanh độc đáo, vừa giữ được sự gần gũi, thân thiện của phương thức bán hàng truyền thống, vừa tận dụng được sức mạnh của công nghệ để mở rộng thị trường.
Những tiểu thương thông minh không ngừng học hỏi các kỹ năng mới, từ cách quay video chất lượng, viết caption hấp dẫn, đến việc phân tích dữ liệu khách hàng để đưa ra chiến lược kinh doanh phù hợp. Họ hiểu rằng trong thời đại số, khách hàng không chỉ mua sản phẩm mà còn mua trải nghiệm, sự tin tưởng và giá trị gia tăng.
Sự thay đổi này cho thấy một xu hướng rõ ràng: công nghệ không chỉ dành cho những doanh nghiệp lớn mà còn là công cụ hữu hiệu để trao quyền cho những người kinh doanh nhỏ lẻ. Nó giúp họ mở rộng thị trường, tăng cường tương tác với khách hàng và nâng cao hiệu quả kinh doanh, đồng thời góp phần tạo nên một diện mạo mới cho nền kinh tế số.
Tiến Hoàng