Trong tình hình này, tín dụng cho vay mua nhà đóng vai trò quan trọng, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nguồn vốn cần thiết để hiện thực hóa giấc mơ an cư lạc nghiệp. Tuy nhiên, các chính sách tín dụng hiện hành còn nhiều hạn chế, đặc biệt là về thời hạn lãi vay, khiến nhiều người dân gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn vay mua nhà.
Theo báo cáo mới nhất, tổng số tiền giải ngân của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng (nay đã được nâng lên 145.000 tỷ đồng) cho vay nhà ở xã hội tính đến thời điểm hiện tại là 2.845 tỷ đồng, tương đương 2,37% tổng quy mô gói tín dụng. Như vậy, tiến độ giải ngân đã tăng thêm hơn 1.000 tỷ đồng so với thời điểm cuối quý III/2024.
Mặc dù đã có sự cải thiện trong những tháng cuối năm 2024 và 2 tháng đầu năm nay, nhưng theo đánh giá của các chuyên gia, tiến độ giải ngân vẫn còn chậm, cần được điều chỉnh phù hợp với kế hoạch phát triển nhà ở xã hội mà các địa phương đề ra. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa ngân hàng và chính quyền địa phương để đảm bảo nguồn vốn được phân bổ kịp thời và hiệu quả.
Tín dụng cho vay mua nhà: Cần kéo dài thời hạn lãi vay ưu đãi để thu hút người dân.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc nghiên cứu, triển khai các gói tín dụng ưu đãi để phát triển nhà ở cho người trẻ dưới 35 tuổi, một số ngân hàng đã tung ra các gói cho vay ưu đãi với lãi suất cạnh tranh để hỗ trợ người trẻ mua nhà. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hiện các gói vay vẫn chưa thực sự hấp dẫn bởi lãi suất thấp chỉ áp dụng trong thời gian ngắn, người muốn vay mua nhà vẫn lo ngại về rủi ro lãi suất thả nổi.
Thực tế, một số ngân hàng cũng đang có các gói vay mua nhà với lãi suất 5-5,5% nhưng chỉ áp dụng trong khoảng 3-6 tháng đầu, sau giai đoạn ưu đãi lãi suất này, lãi vay sẽ được thả nổi, bằng lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng hoặc lãi suất cơ bản/cơ sở do ngân hàng xác định cộng biên độ 3,5-4%.
Đơn cử như BIDV đang duy trì mức lãi suất tối thiểu 5%/năm cố định trong 6 tháng đầu tiên (áp dụng với khoản vay có thời hạn tối thiểu 36 tháng) hoặc 5,5%/năm trong 12 tháng đầu tiên (áp dụng với khoản vay có thời hạn tối thiểu 60 tháng). Sau giai đoạn ưu đãi, lãi suất thả nổi được tính bằng lãi suất huy động 12 tháng của ngân hàng cộng biên độ 4%.
Vietcombank cũng có gói cho vay mua nhà với mức lãi suất cố định từ 5,5%/năm trong 6 tháng đầu với khoản vay dưới 24 tháng và 5,7%/năm trong 12 tháng đầu với khoản vay trên 24 tháng. Sau giai đoạn ưu đãi này, lãi suất thả nổi bằng lãi suất huy động 12 tháng cộng biên độ 3,5%.
Ngay với ACB, nhà băng này cũng đang áp dụng lãi suất cố định 7%/năm trong 1 năm đầu, 7,5%/năm trong 2 năm đầu và 9,5%/năm trong 5 năm đầu với các khoản vay mua nhà. Sau thời gian ưu đãi, lãi suất thả nổi khoảng 11-11,7%/năm. ACB hiện cũng là ngân hàng duy nhất có gói vay cố định lãi suất 5 năm.
Nhóm ngân hàng nước ngoài thường có mức lãi suất cho vay mua nhà hấp dẫn trên thị trường, trong đó Shinhan Bank là một trong những nhà băng duy trì mức lãi suất thấp nhất.
Nhiều chuyên gia đánh giá, hiện thời gian cho vay được các ngân hàng đưa ra đã hợp lý, từ 10-20 thậm chí lên đến 35 năm. Tuy nhiên, về lãi suất, đa số các ngân hàng chỉ chào mời lãi suất cho vay ưu đãi trong thời gian ngắn, phổ biến từ 3 tháng - 6 tháng đến 24 tháng, sau đó áp dụng lãi suất thả nổi. Cá biệt, chỉ có một vài ngân hàng cố định lãi suất trong 5 năm đầu, nhưng mức cố định cũng cao, trên 8%/năm.
Dù có ban hành nhiều chính sách ưu đãi lãi suất song người trẻ chưa mặn mà mua nhà, nguyên nhân chính bởi giá bất động sản bị đẩy lên quá cao so với thu nhập thực tế, thị trường bất động sản hiện rơi vào vòng luẩn quẩn mua đi bán lại, chuyền tay nhau "hòn than nóng" giữa các nhà đầu cơ, môi giới, khiến người mua có nhu cầu ở thật khó tiếp cận.
Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang cần cú hích để phục hồi, việc kéo dài thời gian vay mua nhà có thể trở thành chìa khóa giúp người dân hiện thực hóa giấc mơ an cư, đồng thời thúc đẩy sự phát triển ổn định của nền kinh tế.
Tiến Hoàng