Trà không chỉ là một thức uống, mà còn là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa của người Việt Nam. Từ bao đời nay, trà đã gắn bó mật thiết với những giá trị tinh thần, những nghi thức cổ truyền và trở thành biểu tượng của sự thanh tịnh, hòa bình trong tâm hồn người dân. Đặc biệt, vào năm 2024, nhiều lễ hội trà lớn được tổ chức ở các vùng trà nổi tiếng trên khắp đất nước, không chỉ giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa trà mà còn mang lại cho du khách những trải nghiệm thú vị về những truyền thống, nghi lễ, và sản phẩm trà đặc sắc. Dưới đây là những lễ hội trà độc đáo mà bạn không thể bỏ qua nếu muốn khám phá sự phong phú của văn hóa trà Việt Nam.
1. Lễ hội trà Tân Uyên – Lai Châu: "Vàng xanh" của Tây Bắc
Lễ hội trà Tân Uyên, tổ chức vào tháng 4 hàng năm tại huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu, là một trong những lễ hội trà tiêu biểu ở miền núi Tây Bắc. Đây là dịp để du khách và người dân địa phương cùng nhau tái hiện quy trình sản xuất chè truyền thống của người dân tộc Thái, từ việc hái chè, sao chè đến các nghi thức chế biến đặc biệt. Không chỉ có những hoạt động như thi hái chè, thi sao chè, lễ hội còn mang đến cho du khách cơ hội thưởng thức những chén trà thơm ngon ngay tại chỗ, được hái và sao tươi từ những lá chè mới thu hoạch.
Tân Uyên hiện là địa phương có diện tích chè lớn nhất tỉnh Lai Châu, với hơn 3.200ha.
Tân Uyên, nơi được mệnh danh là "vàng xanh" của Lai Châu, đã phát triển chè thành cây trồng chủ lực trong những năm qua, với diện tích chè hiện nay lên tới hơn 3.200 ha. Đặc biệt, các giống chè nổi tiếng như Kim Tuyên và Shan Tuyết được trồng và chế biến thành những sản phẩm trà chất lượng cao, được chứng nhận OCOP 3 - 4 sao, ngày càng được ưa chuộng trong và ngoài nước.
Lễ hội trà Tân Uyên 2024 không chỉ là dịp để quảng bá sản phẩm chè mà còn tạo cơ hội để các doanh nghiệp gặp gỡ, ký kết hợp đồng, xúc tiến đầu tư và phát triển du lịch. Bên cạnh đó, lễ hội trà Tân Uyên còn mang lại những trải nghiệm du lịch độc đáo, khi du khách không chỉ được tham gia vào các hoạt động sản xuất trà mà còn khám phá các tour du lịch ấn tượng, ghé thăm những vùng chè tuyệt đẹp và các điểm tham quan nổi tiếng của huyện.
2. Lễ hội trà Đại Từ – Thái Nguyên: Tôn vinh văn hóa trà lâu đời
Lễ hội trà Đại Từ, diễn ra vào tháng 5 hàng năm tại huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, không chỉ là dịp để tôn vinh nghề trồng chè lâu đời mà còn là cơ hội để du khách trải nghiệm không gian văn hóa trà độc đáo của vùng đất này. Trà Đại Từ nổi tiếng với chất lượng vượt trội, hương vị đậm đà, không lẫn vào đâu được. Lễ hội trà Đại Từ mang đến cho du khách nhiều hoạt động thú vị như thi hái chè, thi sao chè, thi gói chè, các buổi biểu diễn văn nghệ và ẩm thực đặc trưng của địa phương.
Hội thi Bàn tay vàng hái chè nhanh năm 2024.
Ngoài ra, du khách còn được tham gia vào các chương trình tọa đàm về phát triển sản phẩm chè, văn hóa trà gắn với du lịch, và thậm chí tham gia vào phiên đấu giá sản phẩm trà. Đây là lần đầu tiên huyện Đại Từ tổ chức đấu giá sản phẩm trà đạt giải từ các cuộc thi chế biến chè, như giải Nhất từ sản phẩm trà của HTX chè La Bằng, với số tiền đấu giá lên đến 68 triệu đồng. Điều này không chỉ tôn vinh các sản phẩm chè mà còn khẳng định giá trị của trà Đại Từ trong việc phát triển thương hiệu trà Việt Nam.
Lễ hội trà Đại Từ 2024 còn đặc biệt hơn khi được tổ chức song song với Lễ công bố Quyết định huyện Đại Từ đạt chuẩn nông thôn mới năm 2023, tạo nên một không khí vui tươi, phấn khởi và tràn đầy hy vọng về một tương lai phát triển bền vững cho người dân nơi đây. Các hoạt động này không chỉ giúp du khách hiểu thêm về đời sống vật chất và tinh thần của người dân Đại Từ, mà còn gắn kết cộng đồng và tạo nên một không gian văn hóa trà đặc sắc.
3. Lễ hội trà Đường Hoa – Quảng Ninh: Sự kết hợp hài hòa giữa trà và thể thao
Lễ hội trà Đường Hoa tại xã Quảng Long, huyện Hải Hà, Quảng Ninh, vào năm 2024 là một trong những lễ hội trà đặc biệt kết hợp giữa văn hóa trà và thể thao. Các nghi thức truyền thống như rước nước đầu nguồn, rước cây chè cổ thụ và nghi thức "khởi sinh" tưới nước cho cây chè là những hoạt động nổi bật của lễ hội. Du khách cũng sẽ có cơ hội tham gia vào các giải đua xe đạp, giải chạy tập thể khám phá đồi chè, đồng thời tham gia các trò chơi dân gian như bóng chuyền hơi, đẩy gậy, kéo co, tất cả đều diễn ra trong không khí tươi vui và đầy sức sống.
Các đội tham gia thi hái chè tại Lễ hội Trà Đường Hoa năm 2024.
Ngoài những hoạt động thể thao, lễ hội trà Đường Hoa còn mang đến không gian trưng bày sản phẩm chè đặc sản của vùng, các sản phẩm OCOP và văn hóa ẩm thực các địa phương. Du khách sẽ được thưởng thức những món ăn hấp dẫn được chế biến từ trà xanh, tham quan triển lãm ảnh đẹp về vùng trà Đường Hoa và khám phá những cơ sở sản xuất chè trong khu vực. Lễ hội trà Đường Hoa không chỉ là dịp để giới thiệu sản phẩm chè mà còn là cơ hội để du khách trải nghiệm văn hóa dân tộc Dao, nghỉ dưỡng tại biển đảo cao cấp và khám phá những địa điểm du lịch sinh thái độc đáo của Quảng Ninh.
4. Lễ hội trà Shan tuyết – Yên Bái: Tinh hoa trà giữa ngàn mây
Lễ hội trà Shan tuyết, lần đầu tiên tổ chức tại huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái vào năm 2023, với chủ đề "Tinh hoa giữa ngàn mây", đã nhanh chóng trở thành một sự kiện thu hút sự chú ý của đông đảo du khách. Năm 2024, lễ hội này tiếp tục được tổ chức vào tháng 4, với mục tiêu không chỉ tôn vinh cây chè Shan tuyết cổ thụ quý hiếm mà còn quảng bá sản phẩm trà Suối Giàng, một trong những đặc sản nổi tiếng của địa phương.
Lễ hội trà Shan Tuyết Yên Bái.
Lễ hội trà Shan tuyết mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên, từ việc thưởng thức trà Shan tuyết với hương vị ngọt hậu lâu tan, đậm đà đến tham gia vào các hoạt động như giã bánh dày, kéo co, đi cà kheo và đánh pao. Du khách còn có cơ hội tham quan các bàn tiệc trà, thưởng trà cùng những nghệ nhân tài ba và tìm hiểu quy trình chế biến trà Shan tuyết truyền thống. Không gian của lễ hội thấm đẫm bản sắc văn hóa dân tộc Mông, với những âm thanh khèn, sáo và những trò chơi dân gian đặc sắc, tạo nên một không gian tuyệt vời để du khách tận hưởng kỳ nghỉ lễ trên "đỉnh núi mờ sương" mát mẻ.
Văn Chấn và Suối Giàng đang ngày càng trở thành điểm đến lý tưởng cho du khách, không chỉ bởi vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, khí hậu trong lành mà còn bởi sự quý giá của cây chè Shan tuyết. Đây thực sự là một món quà quý mà đất trời ban tặng, là nơi du khách có thể hòa mình vào thiên nhiên và tìm hiểu một phần văn hóa độc đáo của người dân tộc Mông.
Năm 2024, các lễ hội trà trên khắp các tỉnh thành Việt Nam đã mang lại cho du khách một hành trình khám phá văn hóa trà vô cùng phong phú và sâu sắc. Từ Tân Uyên, Đại Từ, Đường Hoa đến Shan tuyết, mỗi lễ hội trà đều không chỉ là dịp để tôn vinh cây chè mà còn là cơ hội để du khách trải nghiệm những giá trị văn hóa truyền thống độc đáo, tham gia vào các hoạt động thú vị và thưởng thức những sản phẩm trà tuyệt vời. Những lễ hội này không chỉ giúp bảo tồn và phát triển di sản văn hóa trà mà còn góp phần thúc đẩy phát triển du lịch và nâng cao giá trị thương hiệu trà Việt Nam trên trường quốc tế.