Trà xanh từ lâu đã được biết đến với những lợi ích vượt trội nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa, đặc biệt là catechin - một nhóm polyphenol có khả năng chống viêm, chống ung thư và bảo vệ tế bào khỏi sự hủy hoại. Ngoài ra, trà xanh còn giúp tăng cường sự trao đổi chất, hỗ trợ giảm cân, tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tim mạch. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng việc uống trà xanh đều đặn có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường loại 2, ung thư và bệnh tim.
Uống trà xanh đúng cách mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Ảnh minh họa
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, trà xanh cũng có thể gây ra một số tác động phụ nếu không được sử dụng đúng cách. Theo TS. Lương Y Phùng Tuấn Giang - Chủ tịch Viện Nghiên cứu Phát triển Y Dược cổ truyền Việt Nam, chiết xuất trà xanh và hiếm gặp hơn là uống một lượng lớn trà xanh có liên quan đến các trường hợp tổn thương gan cấp tính rõ ràng trên lâm sàng, bao gồm các trường hợp suy gan cấp tính và cần ghép gan khẩn cấp hoặc tử vong. Nguyên nhân chính là do hàm lượng cao catechin và cafein trong trà xanh.
Catechin và tổn thương gan
Catechin, đặc biệt là epigallocatechin gallate (EGCG) là thành phần chính giúp trà xanh có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu hấp thụ quá nhiều, catechin có thể gây quá tải cho gan, buộc gan phải làm việc quá sức để chuyển hóa và đào thải chúng ra khỏi cơ thể. Điều này có thể gây ra tình trạng viêm và tổn thương gan. Một số nghiên cứu trên động vật đã cho thấy rằng việc dùng quá liều catechin có thể dẫn đến tăng men gan - một chỉ số cho thấy gan bị tổn thương.
Cafein và tổn thương gan
Trà xanh chứa một lượng cafein nhỏ, tuy ít hơn so với cà phê nhưng vẫn có thể gây căng thẳng cho gan nếu tiêu thụ quá mức. Cafein khi được chuyển hóa trong gan có thể tạo ra các hợp chất có hại cho gan nếu được tiêu thụ nhiều và kéo dài. Đặc biệt, ở những người có tiền sử bệnh gan hoặc nhạy cảm với cafein, việc uống nhiều trà xanh có thể làm nặng thêm tình trạng tổn thương gan.
Nên uốn lượng trà xanh vừa phải, tránh uống khi đói và không kết hợp với các loại thực phẩm chức năng chứa trà xanh để tối đa hóa lợi ích.
Để đảm bảo an toàn, chỉ nên uống từ 2 đến 3 tách trà xanh mỗi ngày, điều này giúp bạn hấp thu đủ các chất chống oxy hóa mà không gây áp lực quá lớn lên gan. Tránh uống trà xanh khi đói bụng, tốt nhất là uống trà xanh sau bữa ăn khoảng 30-60 phút để giảm nguy cơ hấp thu catechin quá nhanh và gây hại cho gan. Ngoài ra, nên pha loãng trà xanh và tránh uống trà đậm đặc nhằm giảm tải lượng catechin và cafein mà gan phải xử lý.
Nếu bạn đang sử dụng các sản phẩm giảm cân hoặc thực phẩm chức năng chứa trà xanh, hãy hạn chế hoặc ngừng uống trà xanh từ tự nhiên để giảm nguy cơ quá tải catechin.
Những người có tiền sử bệnh gan hoặc đang điều trị các bệnh liên quan đến gan nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống trà xanh hoặc sử dụng các sản phẩm chứa chiết xuất trà xanh.
Trà xanh là một loại đồ uống có lợi cho sức khỏe nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, tiêu thụ quá mức hoặc uống không đúng cách có thể gây tổn thương gan và các tác động tiêu cực khác. Để bảo vệ gan và tận dụng tối đa các lợi ích của trà xanh, hãy tuân thủ các nguyên tắc uống trà đúng cách như uống vừa phải, tránh uống khi đói và không kết hợp với các loại thực phẩm chức năng chứa trà xanh. Hãy lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến sức khỏe gan khi sử dụng trà xanh.