Trong những năm gần đây, phong trào "Dry January" – tạm dịch là "Tháng Một không cồn" – đã trở thành một hiện tượng toàn cầu, thu hút sự tham gia của hàng triệu người, đặc biệt là giới trẻ thuộc thế hệ Gen Z. Xu hướng này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng mà còn cho thấy nhận thức ngày càng cao về sức khỏe và lối sống lành mạnh.
Phong trào "Tháng Một không cồn" đã trở thành một hiện tượng toàn cầu, thu hút sự tham gia của hàng triệu người, đặc biệt là giới trẻ thuộc thế hệ Gen Z. Ảnh minh họa
"Dry January" là gì?
"Dry January" là một chiến dịch khuyến khích mọi người kiêng hoàn toàn đồ uống có cồn trong suốt tháng Một. Phong trào này bắt đầu từ năm 2013 tại Vương quốc Anh bởi tổ chức từ thiện Alcohol Change UK, nhằm giúp mọi người nhận thức rõ hơn về lượng cồn tiêu thụ và tác động của nó đến sức khỏe. Kể từ đó, "Dry January" đã lan rộng ra nhiều quốc gia, trở thành một phần của văn hóa đại chúng và được nhiều người hưởng ứng.
Gen Z – Những người dẫn dầu xu hướng "Dry January"
Gen Z, những người sinh từ năm 1997 đến 2012, đang dẫn đầu trong việc tham gia "Dry January" và các phong trào liên quan đến lối sống không cồn. Nghiên cứu cho thấy, khoảng 33% người tiêu dùng trong độ tuổi 18-25 cho biết bia, rượu truyền thống không phải là lựa chọn của họ. Ngoài ra, 64% Gen Z đủ tuổi mua thức uống có cồn ở Mỹ đã không dùng rượu, bia trong 6 tháng qua.
Cocktail không cồn đang trở thành lựa chọn yêu thích của giới trẻ, mang đến hương vị tinh tế mà không cần đến cồn. Ảnh minh họa
Xu hướng này có thể bắt nguồn từ nhận thức ngày càng cao của giới trẻ về sức khỏe. Gen Z lớn lên trong bối cảnh thông tin về tác hại của rượu bia đối với sức khỏe được lan truyền rộng rãi. Họ nhận thức rõ rằng việc tiêu thụ cồn có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng như bệnh gan, tim mạch và nguy cơ ung thư. Bên cạnh đó, thế hệ này được xem là sợ rủi ro, chịu nhiều áp lực để thành công trong học tập và công việc. Họ coi việc say xỉn là hành vi đi ngược lại mục tiêu của mình, từ đó có xu hướng tránh xa rượu bia.
Sự lan tỏa của mạng xã hội và ảnh hưởng từ người nổi tiếng cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của phong trào này. Nhiều ngôi sao như Tom Holland, Zendaya và Miley Cyrus đã công khai từ chối uống rượu, góp phần tạo nên một "văn hóa không cồn" dễ dàng hơn cho giới trẻ.
Sự chuyển đổi thói quen tiêu dùng của Gen Z đã thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp đồ uống không cồn. Nhiều thương hiệu đã nhanh chóng bắt kịp xu hướng, cho ra đời các sản phẩm như bia không cồn, cocktail không cồn và các loại nước giải khát thay thế khác. Thị trường bia không cồn toàn cầu được dự đoán sẽ vượt 25 tỷ USD vào năm 2025, cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực này.
Xu hướng "Dry January" tại Việt Nam
Việc kiêng cồn trong tháng Một mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho sức khỏe. Những người tham gia thường báo cáo rằng họ có giấc ngủ sâu và chất lượng hơn, giúp cải thiện năng lượng và sự tỉnh táo trong công việc hàng ngày. Không uống rượu bia cũng giúp tiết kiệm chi tiêu cá nhân, đặc biệt trong bối cảnh giá cả đồ uống có cồn ngày càng tăng. Ngoài ra, việc giảm tiêu thụ cồn có thể giúp giảm cân, hạ huyết áp và cải thiện chức năng gan, tạo ra những thay đổi tích cực cho sức khỏe tổng thể.
Tại Việt Nam, mặc dù phong trào này chưa phổ biến rộng rãi, nhưng có những dấu hiệu cho thấy giới trẻ đang dần thay đổi thói quen tiêu dùng đồ uống có cồn. Giới trẻ Việt Nam đang thể hiện sự quan tâm đến các lựa chọn lành mạnh hơn. Các sản phẩm như nước trái cây có cồn với nồng độ thấp, như WildSide Hard Soda với nồng độ cồn chỉ 3,9%, đang thu hút sự chú ý của giới trẻ. Điều này phản ánh xu hướng tìm kiếm các sản phẩm có cồn nhẹ hơn, phù hợp với lối sống cân bằng giữa việc thưởng thức và duy trì sức khỏe.
Bên cạnh "Dry January", giới trẻ Việt Nam cũng hưởng ứng các phong trào khác như "Sober October" (Tháng 10 không say), khuyến khích du lịch và hoạt động giải trí không kèm theo việc tiêu thụ rượu bia. Khác với thế hệ trước, nhiều bạn trẻ hiện nay ưa chuộng các kỳ nghỉ không rượu bia, tập trung vào trải nghiệm và sức khỏe.
Thách thức của "Dry January"
Mặc dù "Dry January" mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại một số thách thức cần lưu ý. Một số người có thể quay lại thói quen uống rượu nhiều hơn sau khi kết thúc tháng Một, gọi là hiệu ứng "Wet February". Do đó, việc duy trì thói quen lành mạnh sau "Dry January" là điều quan trọng.
Đối với những người có thói quen uống rượu thường xuyên, việc ngừng đột ngột có thể gây ra các triệu chứng cai nghiện như lo lắng, đau đầu, buồn nôn. Trong trường hợp này, họ nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế trước khi tham gia để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Sự bùng nổ của "Dry January" phản ánh một thay đổi tích cực trong nhận thức và hành vi tiêu dùng của giới trẻ, đặc biệt là Gen Z. Việc từ bỏ đồ uống có cồn không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe cá nhân mà còn thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm thay thế lành mạnh. Tuy nhiên, để duy trì lối sống lành mạnh, việc kiêng cồn không nên chỉ giới hạn trong tháng Một mà cần được xem xét như một phần của chiến lược dài hạn hướng tới sức khỏe và hạnh phúc.