Theo số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP), xuất khẩu thuỷ sản trong tháng 2 đạt khoảng 662 triệu USD, tăng nhẹ 4% so với cùng kỳ năm 2022 và tăng 10% so với tháng 1.
VASEP đánh giá xu hướng xuất khẩu trong tháng 2 có dấu hiệu khả quan hơn so với tháng trước, nhưng so với cùng kỳ với mức tăng khiêm tốn 4% chưa phản ánh xu hướng hồi phục vì năm 2022, Tết Nguyên đán diễn ra vào đầu tháng 2. Lũy kế 2 tháng đầu năm, xuất khẩu thủy sản đạt trên 1,1 tỷ USD, giảm 26% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó cá tra vẫn giảm sâu 38% xuống 240 triệu USD, tôm giảm 37% xuống 350 triệu USD, cá ngừ giảm 27% đạt 113 triệu USD.
Ảnh minh họa
Sự giảm sút trong tốc độ tiêu thụ thuỷ sản bắt đầu từ giữa quý III đến hết quý IV năm ngoái bởi hàng tồn kho từ các thị trường tiêu thụ lớn còn nhiều sau giai đoạn bùng nổ hậu COVID-19. Điều này được phản ánh trong kết quả kinh doanh quý IV của các doanh nghiệp trong ngành. Xu hướng kim ngạch thuỷ sản giảm khiến hoạt động tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp gặp khó khăn, tồn kho tăng mạnh.
Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư của CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research) cho rằng lạm phát sẽ tiếp tục là một thách lớn trong bối cảnh tồn kho còn luân chuyển chậm tại các doanh nghiệp nhập khẩu thuỷ sản. Bộ phần này cho rằng hàng tồn kho sẽ được xử lý hoàn toàn vào khoảng quý III năm nay với các đơn hàng bắt đầu nhận được vào thời điểm đó.
Trong bối cảnh hiện tại, CTCP Chứng khoán Ngân hàng BIDV (BSC) cho rằng mức nền cao của năm 2022 và nhu cầu suy giảm tại thị trường Mỹ sẽ là những thách thức đối với ngành này.
Đối với mặt hàng tôm, BSC cho rằng nền kinh tế của các thị trường tiêu thụ chính như Mỹ, EU đều được dự báo gặp nhiều khó khăn trong năm 2023. Điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nhu cầu tiêu thụ tôm khi tôm là mặt hàng thủy sản giá cao và giá tôm Việt Nam nhỉnh hơn 10 – 15% so với các quốc gia đối thủ.
Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP) nhận định trong bối cảnh lạm phát tăng cao, những mặt hàng có giá rẻ sẽ lợi thế hơn về lượng tiêu thụ. Ông Nam dự báo tình hình xuất khẩu thuỷ sản có thể bắt đầu phục hồi từ quý II nhưng với tốc độ chậm. Hiện nay chi phí đầu vào tăng cao trong khi các nước giảm nhập khẩu vì lạm phát.
Việc Trung Quốc mở cửa trở lại là chất xúc tác cho ngành vào năm 2023. Do đó, doanh thu từ Trung Quốc được kỳ vọng bù đắp một phần cho sự suy giảm doanh thu từ thị trường Mỹ và EU.
Sau khi mở cửa, xuất khẩu sang Trung Quốc bắt đầu có tín hiệu tích cực. Trong tháng 2, giá trị xuất khẩu thủy sản sang thị trường này tăng 33% lên 122 triệu USD. Lũy kế 2 tháng đầu năm, xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 158 triệu USD, giảm 7% so với cùng kỳ.
Thị trường Mỹ và EU vẫn chưa có dấu hiệu hồi phục trong tháng 2, nên xuất khẩu vẫn giảm lần lượt 35% và 8% so với cùng kỳ năm 2022. Tính đến cuối tháng 2, xuất khẩu thủy sản sang Mỹ đạt 164 triệu USD, giảm 53%, sang EU giảm 32% đạt 123 triệu USD.
Theo đánh giá, Trung Quốc đang là thị trường mà ngành thuỷ sản Việt Nam đang thực sự quan tâm, minh chứng bằng việc tốc độ xuất khẩu tăng trưởng tốt trong trong 5 qua. Trong đó, mặt hàng tươi sống chiếm khoảng 20% (tương đương 2 tỷ USD) trong tổng lượng thuỷ sản nhập khẩu của Trung Quốc.
Hoàng Anh (t/h)