Sáng ngày 1/1/2021, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế tổ chức lễ Ban sóc của triều Nguyễn. Nghi lễ này được tái hiện qua hình thức sân khấu hóa với những trình thức, nghi tiết thuở xưa.
Ông Võ Lê Nhật, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế cho biết, lễ Ban Sóc trước đây được tổ chức ở sân điện Thái Hòa. Tuy nhiên, bắt đầu vào năm Tân Sửu 1841, lần đầu tiên, lễ Ban Sóc được hoàng đế Minh Mạng chỉ dụ thực hiện ở Ngọ Môn, vì việc ban lịch không chỉ dành cho triều đình sử dụng mà được ban ra đến tận thần dân và để khác với các nghi tiết đại triều nghi khác được tổ chức ở điện Thái Hòa.
Hàng năm, sau khi nha Khâm Thiên Giám soạn lịch xong, triều đình tổ chức lễ Ban sóc dưới sự điều hành của hai viên ở bộ Lễ và Khâm Thiên Giám. Lịch được tiến vào Hoàng Cung để cho Hoàng gia dùng, lịch được phát cho các quan ở Kinh Thành, ở các địa phương và phân phát lại trong dân chúng sử dụng.
Lễ ban sóc (Lễ Vua ban lịch) trước Ngọ môn (nguồn: sưu tầm).
Việc tái hiện lễ Ban sóc là tái hiện tinh thần nhân văn của người xưa và là dịp để du khách cùng người dân Huế trải nghiệm với di sản Cố đô Huế trong ngày đầu năm mới với nhiều hy vọng đang gần đến.
Người Việt xưa lấy kinh tế nông nghiệp làm trọng, nên quyển lịch đối với đời sống con người có ý nghĩa rất đặc biệt. Người xưa xem lịch để theo dõi thời gian, thời tiết làm nông vụ, để biết được sự thay đổi tiết trời nhằm ứng phó, phòng tránh thiên tai...
Lễ Ban sóc được tái hiện qua hình thức sân khấu hóa với những trình thức, nghi tiết thuở xưa.
Lễ Ban sóc được tổ chức thực sự quy mô là vào đầu triều Minh Mạng.
Ban sóc là lễ phát lịch ngày xưa của triều Nguyễn, được tổ chức định kỳ vào cuối năm Âm lịch.
Sáng cùng ngày, Trung tâm Bảo tồn di tích Cô đô Huế đã tổ chức lễ chào mừng những vị khách đầu tiên đến tham quan khu Di sản Huế trong năm 2021; và lễ khai trương không gian Ngọ Môn phục vụ du lịch.
Quốc Dũng