Trồng chè đã mang lại hiệu quả kinh tế, thu nhập ổn định cho người dân. Do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, hoạt động xuất khẩu đang tạm thời đóng băng, các doanh nghiệp xuất khẩu chè trên địa bàn cả nước chịu ảnh hưởng nghiêm trọng.
Theo thống kê của ngành nông nghiệp, chè là nông sản chịu ảnh hưởng trực tiếp của đại dịch. Khi mối liên kết thị trường các nước bị gián đoạn sẽ dẫn đến chi phí vận chuyển cao, giá chè thấp, tiêu thụ chậm. Hiện người dân và các doanh nghiệp chè đang “đau đầu” để tìm ra hướng giải quyết vấn đề đầu ra cho sản phẩm.
Do không thể vận chuyển hàng hóa qua một số nước và chi phí vận chuyển tăng cao nên việc tiêu thụ của một số doanh nghiệp sản xuất chè lớn cũng bị ảnh hưởng. Giám đốc Công ty CP chè Phong Hải (tỉnh Lào Cai) cho biết, một số nước nhập chè khô của công ty đã đóng cửa khẩu hoặc không có giao dịch trên thị trường, dẫn đến nguồn vốn của công ty không được xoay vòng, gây áp lực về tài chính. Tuy nhiên, để đảm bảo giữ vững nguồn nguyên liệu chè, công ty vẫn bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho người trồng chè theo hợp đồng đã ký; đồng thời huy động mọi nguồn lực tài chính để duy trì sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó có phương án bảo quản sản phẩm một cách hợp lý nhất. Công ty cũng chủ động tìm kiếm mở rộng thị trường trong nước.
Còn tại Công ty TNHH Thành Long (tỉnh Tuyên Quang), sản phẩm trà Thành Long đang có thị trường tiêu thụ chính là các nước Trung Đông. Từ khi dịch Covid-19 bùng phát, doanh nghiệp chịu tổn thất nặng nề do chè không tiêu thụ được. Ông Nguyễn Trác Long, Giám đốc Công ty TNHH Thành Long cho biết, ảnh hưởng từ dịch bệnh, thị trường xuất khẩu chè truyền thống như Pakistan, Afghanistan bị “đóng băng”, nhiều đối tác tạm hoãn các hợp đồng, ảnh hưởng đến khả năng xoay vòng vốn của đơn vị. Để tháo gỡ khó khăn trước mắt, ngoài các chính sách hỗ trợ từ UBND tỉnh và các ngân hàng, như giãn giảm thuế, giảm lãi suất ngân hàng... đơn vị hiện cũng đang tìm kiếm thêm các đối tác mới, mở rộng thị trường tiêu thụ chè ở thị trường nội địa, sang các tỉnh như Phú Thọ, Thái Nguyên, thành phố Hồ Chí Minh...
Ảnh hưởng dịch bệnh gây áp lực đối với cả công ty, nhưng các doanh nghiệp vẫn luôn cố gắng hết sức để giữ nhịp độ sản xuất và đời sống của nhân viên. Doanh nghiệp vận dụng linh hoạt các nguồn lực sẵn có cũng như các nguồn lực bên ngoài. Cố gắng duy trì sản xuất, tìm các bạn hàng mới để xuất hàng. Duy trì nguồn thu từ đó duy trì hoạt động chung của công ty điều chỉnh kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp với tình hình thực tế. Tiết giảm các khoản chi phí không thực sự cần thiết nhằm đảm bảo chế độ tiền lương cho người lao động…
Các doanh nghiệp đã tăng cường việc quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên sàn thương mại điện tử, trang mạng xã hội, hiệp hội chè; đẩy mạnh việc liên hệ với các khách hàng truyền thống, tìm kiếm thêm đối tác mới để thúc đẩy việc tiêu thụ. Bên cạnh đó, tiếp tục khuyến khích bà con đầu tư thâm canh, chế biến chè để nâng cao sản lượng và chất lượng chè theo tiêu chuẩn VietGap, hữu cơ. Chuẩn bị sẵn sàng nguồn nguyên liệu ổn định để khi dịch bệnh được khống chế, thị trường được khơi thông sẽ có sản phẩm cung ứng cho thị trường.
Bên cạnh hỗ trợ của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương, để hạn chế những tác động thị trường xuất khẩu bị thu hẹp do dịch Covid-19 thì các doanh nghiệp đã chủ động lên phương án “tự cứu mình” nhằm hạn chế rủi ro.
TS.Nguyễn Hữu Tài – Chủ tịch Hiệp Hội chè Việt Nam đánh giá, trong đại dịch Covid-19, hầu hết nền kinh tế trên thế giới đều đang bị ảnh hưởng, và ngành chè tại Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ khi gặp vô vàn khó khăn. Tuy nhiên, trong năm vừa qua, ngành chè vẫn giữ được mốc tăng trưởng ổn định, đặc biệt là xuất khẩu chè nhờ có sự đóng góp của nhiều doanh nghiệp trong ngành.
“Để có thể tiếp tục phát triển trong thời gian tới, tôi mong muốn các đơn vị doanh nghiệp sẽ tiếp tục có hướng đầu tư lâu dài, phát triển mở rộng đối với thị trường chè trong nước. Bên cạnh đó, ngành Nông nghiệp cần quan tâm, xác định tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích lâu dài của cây chè; vận động người dân chia sẻ và đồng hành với doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn nhằm duy trì vùng nguyên liệu bền vững, chăm sóc tốt diện tích chè hiện có và tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật; tăng cường việc quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên sàn thương mại điện tử, trang mạng xã hội, hiệp hội chè; đẩy mạnh việc liên hệ với các khách hàng truyền thống, tìm kiếm thêm đối tác mới để thúc đẩy việc tiêu thụ; tiếp tục khuyến khích bà con đầu tư thâm canh, chế biến chè để nâng cao sản lượng và chất lượng chè theo tiêu chuẩn VietGap, hữu cơ...
Đồng thời, chính quyền các địa phương cũng chủ động phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chè trên địa bàn để kịp thời giải quyết, tháo gỡ khó khăn; xây dựng các phương án, giải pháp tiêu thụ sản phẩm chè trong giai đoạn hiện nay.
* Bài viết tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ.