Hướng phát triển bền vững
Từ những năm 1970, huyện Như Xuân (trước đây) từng có hàng trăm hecta trồng chè. Khi đó, cây chè được ví như “cây cứu đói”, giúp hàng trăm hộ dân có việc làm và thu nhập ổn định. Tuy nhiên, quá trình phát triển gặp không ít thách thức: giống chè cũ, kỹ thuật canh tác lạc hậu, thu hoạch chưa đồng bộ, cơ sở chế biến còn hạn chế và thị trường tiêu thụ chưa ổn định.
Cây chè giúp người dân xã Như Xuân vươn lên thoát nghèo
Bước ngoặt quan trọng đến vào năm 2022, khi Hợp tác xã Dịch vụ Nông lâm nghiệp và sản xuất chè hữu cơ Thanh Vân cùng Hợp tác xã Mắc ca Thành Phát được thành lập. Hai hợp tác xã này đã đóng vai trò quan trọng trong việc khôi phục vùng chè truyền thống, trở thành đầu mối thu mua, chế biến chè nguyên liệu, đồng thời mạnh dạn đầu tư máy móc hiện đại, cơ giới hóa toàn bộ quy trình sản xuất.
Mục tiêu đến năm 2025 là hình thành vùng nguyên liệu chè rộng 400 ha, nâng sản lượng hàng năm từ 3.000 tấn lên 7.500 tấn, tạo việc làm cho 400 hộ dân với hơn 1.000 lao động. Đây là bước tiến quan trọng, mở ra cơ hội phát triển kinh tế nông thôn một cách bền vững.
Tăng liên kết – Đòn bẩy cho phát triển
Để khuyến khích người dân gắn bó lâu dài với cây chè, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực: người dân trồng mới được hỗ trợ 25 triệu đồng/ha, trong khi các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia liên kết sản xuất được hỗ trợ 5 triệu đồng/ha.
Song song đó, công tác tuyên truyền và tập huấn kỹ thuật cũng được đẩy mạnh. Chính quyền đã mời kỹ sư nông nghiệp về hướng dẫn người dân cách trồng, chăm sóc và thu hoạch theo phương pháp mới. Những giống chè năng suất cao, chất lượng tốt hơn cũng được đưa vào thay thế giống cũ. Đặc biệt, địa phương đã phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu giống chè miền Bắc và Công ty CP Chế biến chè Phương Đông nhằm xây dựng thương hiệu, đưa sản phẩm chè Như Xuân lên các sàn thương mại điện tử, mở rộng thị trường tiêu thụ ra ngoài tỉnh.
Đây được xem là hướng đi mới cho nền nông nghiệp ở xã Như Xuân
Bà Nguyễn Thị Hiền, một người dân trồng chè lâu năm ở đây cho biết, trước đây chúng tôi trồng chè chỉ là tự phát, thu hoạch và chế biến đều được làm thủ công. Nhưng mấy năm trở lại đây nhờ có chính quyền địa phương, Công ty chè hỗ trợ về giống cây trồng, kỹ thuật, cũng như chè sản xuất đến đâu được hợp tác xã thu mua đến đó nên bà con chúng tôi đã mạnh dạn đầu tư, mở rộng diện tích. Nhờ vậy mà nhiều gia đình có thu nhập khá ổn định từ cây chè.
Tư duy đổi mới – Động lực chuyển mình
Theo kế hoạch, đến năm 2025, Như Xuân sẽ trồng mới thêm 20 ha chè, chuyển đổi từ diện tích cây trồng kém hiệu quả, nâng tổng diện tích chè toàn vùng lên gần 200 ha. Chính quyền địa phương cũng định hướng đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị trường: từ chè khô truyền thống đến các sản phẩm hiện đại như chè túi lọc, chè hòa tan... tạo thêm nhiều lựa chọn cho người tiêu dùng.
Hiện tại, các sản phẩm chè Như Xuân – đặc biệt là thương hiệu Chè Thanh Vân – đã bắt đầu xuất hiện trên các sàn thương mại điện tử trong và ngoài tỉnh, từng bước tiếp cận nhóm khách hàng trẻ và người tiêu dùng ở đô thị. Đây là tín hiệu tích cực, thể hiện sự chuyển mình rõ rệt từ nông sản thô sang sản phẩm có thương hiệu, mang giá trị vùng miền.
Câu chuyện phục hồi cây chè ở Như Xuân là minh chứng điển hình cho tinh thần dám nghĩ, dám làm và đổi mới tư duy trong phát triển nông nghiệp. Đây không chỉ là hướng đi bền vững giúp người dân nâng cao thu nhập mà còn là bước tiến quan trọng trong xây dựng nông thôn mới.
Diễm Phước