Tính chung 5 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản ước tính gần 23,2 tỷ USD, tăng 16,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu nhóm nông sản chính đạt trên 9,4 tỷ USD, tăng 10,4%; lâm sản chính đạt gần 7,7 tỷ USD, tăng 7,6%; thủy sản ước đạt gần 4,8 tỷ USD, tăng 46,3%; chăn nuôi ước đạt 138,9 triệu USD, giảm 16,2%; xuất vật tư đầu vào sản xuất khoảng 1,1 tỷ USD, tăng 59,3%.
Trong 5 tháng đầu năm nay, ngảnh nông nghiệp đã có 9 sản phẩm/nhóm sản phẩm đạt giá trị xuất khẩu trên 1 tỷ USD (cà phê, cao su, gạo, điều, nhóm rau quả, cá tra, tôm, sản phẩm gỗ và nhóm đầu vào phục vụ sản xuất).
Một số mặt hàng đạt giá trị xuất khẩu cao hơn so với cùng kỳ, như: giá trị xuất khẩu cà phê đạt gần 2,0 tỷ USD (tăng 54,0%); cao su đạt trên 1,0 tỷ USD (tăng 12,0%); hồ tiêu khoảng 476 triệu USD (tăng 25,7%); sắn và sản phẩm sắn đạt 636 triệu USD (tăng 20,3%), cá tra đạt khoảng 1,2 triệu USD (tăng 91,2%), tôm đạt trên 1,9 tỷ USD (tăng 42,7%), gỗ và sản phẩm gỗ đạt gần 7,2 tỷ USD (tăng 6,9%); mây, tre, cói thảm đạt 426 triệu USD (tăng 19,1%).
Những mặt hàng giảm về giá trị xuất khẩu gồm: Chè đạt 70 triệu USD (giảm 6,5%), nhóm hàng rau quả đạt khoảng 1,5 tỷ USD (giảm 13,6%), hạt điều ước đạt trên 1,2 tỷ USD (giảm 2,9%), dù giá trị XK nhóm gỗ và sản phẩm gỗ tăng 6,9% nhưng giá trị xuất khẩu của sản phẩm gỗ lại giảm 4,6% với giá trị trên 4,9 tỷ USD.
Ảnh minh họa
Về thị trường xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết thị trường lớn nhất vẫn thuộc về Hoa Kỳ, đạt gần 6,5 tỷ USD, chiếm 28,0% thị phần. Nhóm hàng gỗ và sản phẩm gỗ chiếm tới 67,5% tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam vào thị trường Mỹ.
Đứng thứ 2 là thị trường Trung Quốc trên 4,1 tỷ USD, chiếm 17,8% thị phần; với kim ngạch xuất khẩu nhóm rau quả chiếm 20,8
Trả lời một số câu hỏi chất vấn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan khẳng định “Nói rằng vải thiều Việt Nam sang Nhật vài trăm nghìn một cân, xoài qua Mỹ giá cao quá, trong khi các thương lái và doanh nghiệp mua của nông dân rất thấp. Báo cáo các đại biểu, để đưa một mặt hàng nông sản của chúng ta tới kệ hàng siêu thị ở các nước phát triển thì chi phí logistic và chi phí thị trường chiếm tỉ trọng rất cao"
Ông nói thêm: "Chúng ta đừng quá háo hức. Nông sản đưa sang Nhật giá rất cao, nhưng quan trọng là giá đó có phân bổ lại được cho người nông dân không, có giúp nâng cao hơn bán nội địa hay không…".
Người đứng đầu ngành NN&PTNT cho biết đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc Bộ có phân tích, làm rõ vấn đề giá nông sản xuất khẩu và đánh giá kỹ giá thị trường trong nước.
Đề cập nhiệm vụ phát triển thị trường xuất khẩu trong tháng 6/2022, ông Nguyễn Quốc Toản –Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, cho hay sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động hợp tác song phương, đa phương, mở cửa thị trường nông sản với các nước; kịp thời cung cấp các thông tin, các quy định thị trường, kiểm soát xuất nhập khẩu Việt Nam-Trung Quốc.
Trong tháng 6, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản sẽ thống nhất phương án giám sát xử lý vải xuất khẩu của niên vụ 2022 trong điều kiện dịch Covid-19. Chuẩn bị tổ chức Đoàn giao thương, quảng bá chuỗi cung ứng trái cây, thủy sản tại Trung Quốc. Đồng thời, chuẩn bị nội dung làm việc song phương với Ba Lan, Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Mông Cổ, Nhật Bản, Hungary.
Mặc dù giá trị xuất khẩu nông sản tăng tới gần 17%, thế nhưng lợi nhuận của nông dân không tăng tương xứng, mà đang có dấu hiệu suy giảm. Thậm chí số lượng nông dân lâm vào cảnh thua lỗ đang tăng lên.
Ông Lương Quốc Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam nhận định: Vấn đề nổi cộm nhất mà sản xuất nông nghiệp đang phải đối mặt là thời gian vừa qua, giá cả vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi đồng loạt tăng cao, hầu hết các mặt hàng tăng rất cao so với trước dịch Covid-19, khiến nhiều nông dân chịu thua lỗ, nhiều người phải treo chuồng, bỏ ruộng vườn tạm ngừng trồng trọt.
"Nông dân là đối tượng chịu thiệt thòi nhất khi giá vật tư đầu vào tăng phi mã, cụ thể giá phân bón có loại tăng 250%, giá thức ăn chăn nuôi cũng tăng, trong khi đó đầu ra nông sản gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch", ông Đoàn nhấn mạnh.
Hoài Anh