Ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cho biết sản lượng cây ăn quả chính phía Nam năm 2022 ước đạt hơn 7,3 triệu tấn. Trong đó, 6 tháng đầu năm ước đạt 3,3 triệu tấn, 6 tháng cuối năm ước đạt 4,1 triệu tấn.
Tính chung chung 5 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản ước gần 23,2 tỷ USD, tăng 16,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu nhóm nông sản chính tăng 10,4%; lâm sản chính tăng 7,6%; thủy sản tăng 46,3%... Thế nhưng, trị giá xuất khẩu hàng rau quả của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm ước đạt 1,47 tỷ USD, giảm 13,6% so với cùng kỳ năm 2021. Riêng tháng 5/2022, xuất khẩu rau quả ước đạt 300 triệu USD, giảm 11% so với tháng 5/2021…
Nói về khó khăn trong công tác tiêu thụ, theo ông Tùng, tình hình kiểm soát chặt dịch Covid-19 của Trung Quốc ảnh hưởng đến xuất khẩu. Yêu cầu chất lượng, truy xuất nguồn gốc của các thị trường xuất khẩu, đặc biệt thị trường Trung Quốc tăng biện pháp kiểm dịch bệnh, có thể làm chậm tiến độ xuất khẩu, gây ùn ứ tại cửa khẩu, ảnh hưởng đến tiêu thụ trong nước.
Lý giải kim ngạch xuất khẩu rau quả 5 tháng đầu năm 2022 giảm mạnh, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam Đặng Phúc Nguyên, cho biết do thị phần tại Trung Quốc giảm sâu. Đặc biệt, xuất khẩu 4 tháng đầu năm sang thị trường Trung Quốc đạt 625 triệu USD, giảm 28% so với cùng kỳ. Ông Nguyên hy vọng Trung Quốc sẽ gỡ bỏ chính sách Zero Covid trong thời gian từ cuối năm nay đến đầu năm sau.
Trong bức tranh không mấy sáng sủa khi xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc, ông Nguyên cho hay, thời gian qua các mặt hàng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc đều có dấu hiệu giảm, riêng mặt hàng chuối đã biểu hiện bước phát triển vượt bậc. Trong 5 tháng 2022, Trung Quốc nhập khẩu 742 nghìn tấn chuối, tăng 10% so với cùng kỳ, trong đó chuối Việt Nam chiếm 43%, vượt qua Phillipines với 28%.
Ông Đặng Phúc Nguyên nhận định, trong thời gian tới Trung Quốc sẽ gia tăng nhập khẩu chuối Việt Nam. Diện tích trồng chuối của Trung Quốc đã giảm do chi phí vật tư đầu vào, chi phí thuê đất và chi phí lao động tăng, đẫn đến sự gia tăng về thị phần nhập khẩu.
Ông Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản đề nghị các doanh nghiệp và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn địa phương cần giải quyết một số điểm.
Một là, tăng cường các liên kết sản xuất, đặc biệt là những chính sách hỗ trợ HTX, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp. Đây là những đối tượng thường khó đi một mình, và gặp nhiều rào cản khi đưa nông sản vào các kênh tiêu thụ.
Hai là, cơ quan quản lý, doanh nghiệp, HTX, người dân xác định rõ, sát thực tế về cơ cấu giá thành sản xuất nông sản.
Ba là, đẩy mạnh xây dựng các trung tâm logistics, bảo quản ở khu vực cửa khẩu, vùng nguyên liệu lớn. “Ngay trong ngày mai, một đoàn công tác do Chính phủ cử sẽ thị sát Trung tâm giao dịch nông, lâm, thủy sản châu Á - Thái Bình Dương tại lối mở Km3+4 Hải Yên, Móng Cái, Quảng Ninh. Đây là trung tâm lớn, có ý nghĩa chiến lược với xuất khẩu nông sản, và có lượng hàng hóa thông qua dự kiến khoảng 3 triệu tấn/năm”, ông Toản thông tin.
Bốn là, hợp quần các lực lượng trong HTX để giảm chi phí vật tư đầu vào như thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, xăng dầu.
Năm là, đề nghị Hiệp hội Rau quả Việt Nam giữ liên hệ, và thường xuyên trao đổi với Văn phòng Điều phối nông nghiệp, nông thôn vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nhằm giải quyết cụ thể các vấn đề liên quan đến dự trữ nông sản, phục vụ trực tiếp cho thị trường, HTX, doanh nghiệp.
Hoài Anh