Giảm thuế VAT: Công cụ hỗ trợ phục hồi kinh tế
Trong bối cảnh nền kinh tế vẫn còn gặp khó khăn sau đại dịch và các biến động kinh tế toàn cầu, việc giảm thuế VAT được xem là một giải pháp quan trọng để hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng. Theo Bộ Tài chính, việc giảm thuế sẽ giúp giảm giá hàng hóa, qua đó kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy sự phục hồi của nền kinh tế. Đồng thời, điều này sẽ giúp các doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc tiếp cận các chính sách hỗ trợ từ nhà nước.
Việc giảm thuế VAT được đánh giá là một công cụ tài chính hiệu quả, mang lại lợi ích trực tiếp cho người tiêu dùng và doanh nghiệp. TS Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế, nhận định: “Giảm thuế VAT giúp giảm giá thành sản phẩm, từ đó thúc đẩy tiêu dùng, sản xuất và tạo việc làm. Đây là một sự hỗ trợ thiết thực, giúp doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn”.
Tuy nhiên, hiện tại, danh mục các nhóm hàng hóa, dịch vụ được áp dụng giảm thuế vẫn bị giới hạn, loại trừ những ngành như viễn thông, công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng, kinh doanh bất động sản, dầu mỏ tinh chế hay các sản phẩm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
VCCI: Cần mở rộng phạm vi áp dụng giảm thuế
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã chỉ ra nhiều vướng mắc trong việc triển khai chính sách giảm thuế hiện hành. Theo VCCI, doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xác định hàng hóa, dịch vụ nào thuộc diện giảm thuế 8%, hàng nào vẫn chịu mức 10%. Điều này xuất phát từ việc các quy định phân loại dựa trên mã ngành kinh tế, vốn không phải là căn cứ rõ ràng cho các hoạt động kinh doanh thực tế.
Ví dụ, nhóm hàng hóa viễn thông và công nghệ thông tin không có định nghĩa rõ ràng trong các văn bản pháp luật. Nhiều doanh nghiệp phải tự tra cứu, nhưng vẫn không thể chắc chắn hàng hóa của mình thuộc nhóm nào. Một số trường hợp phải nhờ đến cơ quan thuế và hải quan để giải đáp, nhưng câu trả lời nhận được thường chung chung và thiếu tính ứng dụng.
Thực tế này làm gia tăng chi phí xã hội và rủi ro cho doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp phải thuê thêm nhân sự kế toán để điều chỉnh hóa đơn và sổ sách, trong khi không ít trường hợp xảy ra tranh chấp hợp đồng vì hai bên không thống nhất được mức thuế.
Ảnh minh họa
Với những lý do trên, VCCI kiến nghị nên mở rộng chính sách giảm thuế VAT cho mọi loại hàng hóa, dịch vụ. “Việc áp dụng giảm thuế đồng đều không chỉ đơn giản hóa quy trình thực hiện, mà còn tạo ra một sân chơi bình đẳng, khuyến khích tiêu dùng và đầu tư trên mọi lĩnh vực” VCCI nhấn mạnh.
Giảm thuế VAT toàn diện: Khả thi và tác động
Việc mở rộng phạm vi giảm thuế VAT cho tất cả các nhóm hàng hóa, dịch vụ không chỉ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp mà còn mang lại lợi ích lớn cho nền kinh tế. Trong bối cảnh sức mua của người tiêu dùng đang giảm, chính sách này sẽ giúp kích cầu toàn diện hơn, thúc đẩy doanh nghiệp mở rộng sản xuất và tạo thêm việc làm.
Chính sách giảm 2% thuế VAT trong năm 2022 đã mang lại những lợi ích rõ rệt trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Theo báo cáo từ Bộ Tài chính, tổng số tiền hỗ trợ thông qua chính sách này đạt khoảng 51.400 tỉ đồng. Nhờ đó, sức mua trong nước được kích thích mạnh mẽ, với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2022 tăng tới 19,8% so với năm trước đó.
Sang năm 2023, chính sách này tiếp tục phát huy hiệu quả khi được triển khai trong 6 tháng cuối năm. Trong giai đoạn này, tổng số tiền hỗ trợ doanh nghiệp và người dân ước tính khoảng 23.400 tỉ đồng, góp phần nâng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,6% so với năm 2022. Ước tính trong cả năm 2023, tổng số thuế VAT được giảm đạt khoảng 49.000 tỉ đồng, trong khi thu ngân sách nhà nước vẫn duy trì kết quả tích cực.
Những con số trên cho thấy, việc giảm thuế VAT không chỉ hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp và người dân mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kích cầu tiêu dùng nội địa và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hiện nay, Bộ Tài chính đang trình đề xuất xây dựng nghị quyết mới để tiếp tục duy trì và phát huy hiệu quả của chính sách này trong các năm tới.
Tuy nhiên, việc giảm thuế toàn diện cũng đặt ra thách thức về cân đối ngân sách nhà nước, đặc biệt khi nguồn thu từ VAT chiếm tỷ lệ lớn trong cơ cấu thu ngân sách. Do đó, cần có các giải pháp đồng bộ, như tăng cường quản lý thuế, chống thất thu ngân sách và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế để bù đắp.
Chính sách giảm 2% thuế VAT trong 6 tháng đầu năm 2025 là một bước đi tích cực, nhưng cần được triển khai đồng đều cho tất cả các nhóm hàng hóa, dịch vụ để tối ưu hóa hiệu quả. Việc đơn giản hóa quy trình, giảm thiểu rào cản hành chính sẽ giúp chính sách đạt được mục tiêu hỗ trợ kinh tế và tạo sự công bằng giữa các ngành nghề, lĩnh vực. Nếu được thực hiện một cách đồng bộ, đây sẽ là cú hích quan trọng để nền kinh tế Việt Nam phục hồi và phát triển bền vững hơn.