Lá mùi già và phong tục tẩy uế ngày Tết
Lá mùi già, hay còn gọi là ngò rí già, là phần lá của cây mùi (Coriandrum sativum) khi đã trưởng thành, thân và lá chuyển sang màu sẫm hơn, đôi khi có hạt. Đây là loại cây quen thuộc trong đời sống người Việt, thường được sử dụng như một loại rau thơm trong ẩm thực. Tuy nhiên, khi cây bước vào giai đoạn già, lá và thân chứa nhiều tinh dầu hơn, mang mùi thơm đặc trưng, rất được ưa chuộng trong các nghi thức truyền thống.
Vào những ngày cuối năm, người Việt thường nấu nước lá mùi già để tắm, với niềm tin rằng nó sẽ giúp xua đuổi tà khí, thanh tẩy cơ thể và tinh thần, sẵn sàng đón năm mới. Nước lá mùi già không chỉ giúp làm sạch cơ thể mà còn mang lại cảm giác thư thái, dễ chịu nhờ hương thơm dịu nhẹ và các đặc tính sát khuẩn tự nhiên.
Phong tục này không chỉ là một nghi thức văn hóa mà còn chứa đựng ý nghĩa tinh thần sâu sắc, giúp kết nối với những giá trị truyền thống và mang đến một không gian tràn ngập hương xuân.
Hương thơm của lá mùi già chính là điểm đặc biệt khiến nó trở thành một biểu tượng ngày Tết. Hương thơm nhẹ nhàng, ấm áp, pha chút thanh mát của lá mùi không chỉ gợi cảm giác dễ chịu mà còn khơi gợi những ký ức quen thuộc, đưa người ta trở về với không khí Tết xưa. Chính mùi hương ấy đã trở thành “hương Tết” trong tâm thức của nhiều người, mang đến cảm giác ấm cúng, gắn kết gia đình.
Lợi ích sức khỏe từ lá mùi già
Không chỉ mang ý nghĩa văn hóa, lá mùi già còn được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội. Nhờ chứa hàm lượng tinh dầu tự nhiên dồi dào, loại lá này có tác dụng sát khuẩn, làm sạch da và giảm ngứa hiệu quả. Đun lá mùi già thành nước tắm giúp làm mềm da, hỗ trợ thư giãn cơ bắp và làm dịu cảm giác mệt mỏi sau một năm dài bận rộn. Đây cũng là lý do vì sao nước tắm lá mùi già được coi là liệu pháp tự nhiên không thể thiếu trong những ngày cuối năm.
Ngoài việc làm sạch cơ thể, nước nấu từ lá mùi già còn thường được dùng để xông hơi, nhất là trong những ngày thời tiết lạnh giá. Hơi nước ấm hòa quyện cùng tinh dầu mùi già giúp giải cảm, làm ấm cơ thể, thông thoáng đường hô hấp và giảm cảm giác khó chịu khi bị cảm lạnh. Hương thơm dịu nhẹ của lá mùi già không chỉ làm sảng khoái tinh thần mà còn giúp cân bằng cảm xúc, giảm căng thẳng hiệu quả. Đây được xem như một liệu pháp tinh thần truyền thống mà người Việt đã lưu truyền qua bao thế hệ.
Không dừng lại ở công dụng y học dân gian, lá mùi già ngày càng được ưa chuộng trong lĩnh vực chăm sóc sắc đẹp tự nhiên. Nhiều người tận dụng nước nấu lá mùi để rửa mặt, gội đầu hoặc xông hơi, giúp làn da trở nên mịn màng, sạch dịu nhẹ và sáng khỏe hơn. Đồng thời, hương thơm thoảng nhẹ của nước lá mùi già lưu lại trên tóc và da mang đến cảm giác thanh tao, dễ chịu – một mùi hương đặc trưng gợi nhớ không khí ngày Tết.
Ý nghĩa trong văn hóa Việt
Lá mùi già không chỉ đơn thuần là một loại thảo mộc quen thuộc, mà còn là biểu tượng văn hóa, gắn liền với những ký ức đẹp đẽ về ngày Tết cổ truyền. Với hương thơm nhẹ nhàng và ấm áp, lá mùi già thường xuất hiện trong những khoảnh khắc cuối năm khi cả gia đình quây quần bên nhau, chuẩn bị nồi nước tắm thanh tẩy để đón năm mới. Đó là lúc mọi người cùng chia sẻ niềm vui, gác lại bộn bề lo toan, và tận hưởng cảm giác thư thái trước thềm năm mới.
Trong văn học và nghệ thuật, lá mùi già nhiều lần được nhắc đến như một “hương ký ức” – gợi lên hình ảnh quê hương bình dị, những ngày xuân đoàn viên, hay ký ức tuổi thơ trong làn nước lá mùi thoảng nhẹ mùi xuân. Hương thơm ấy không chỉ thanh tẩy cơ thể mà còn như lời nhắc nhở về sự tinh khiết, khởi đầu mới mẻ và những giá trị truyền thống của người Việt.
Lá mùi già cũng mang ý nghĩa biểu tượng về sự trong sạch và đổi mới. Tắm nước lá mùi vào ngày cuối năm không chỉ là phong tục, mà còn là nghi thức tinh thần, giúp mỗi người cảm thấy an yên và sẵn sàng cho một hành trình mới. Dù cuộc sống hiện đại có nhiều đổi thay, hương lá mùi già vẫn giữ nguyên sức sống của nó, trở thành sợi dây kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những giá trị truyền thống và nhịp sống hiện đại.
Lá mùi già không chỉ là một loại thảo mộc đơn thuần, mà còn là biểu tượng của những giá trị truyền thống sâu sắc trong văn hóa Việt. Từ phong tục tẩy uế, chăm sóc sức khỏe đến những ký ức tuổi thơ gắn liền với hương thơm dịu dàng, lá mùi già đã trở thành một phần không thể thiếu trong dịp Tết cổ truyền.
Giữa cuộc sống hiện đại với những bộn bề lo toan, hình ảnh và hương thơm của lá mùi già vẫn luôn gợi nhắc chúng ta về cội nguồn, về ý nghĩa của sự thanh tịnh và khởi đầu mới. Đón Tết với lá mùi già không chỉ là một phong tục mà còn là cách để lưu giữ và trân quý những giá trị truyền thống, để mỗi mùa xuân về, hương Tết vẫn trọn vẹn và đong đầy trong từng nếp nhà Việt.
Mai Hương