Tham dự buổi Lễ về phía Việt Nam có: Ông Nguyễn Minh Vũ, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia; ông Nguyễn Minh Tâm, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Lào; ông Hoàng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La...
Về phía nước bạn Lào có ông: Phô Xay - Khảy Khăm Phi Thun, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; Khăm- Phâu Ân -Thạ -Văn, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào tại Việt Nam; Khăm Pheng Xay Xổm Pheng, Ủy viên Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng tỉnh Houa phan.
Cặp Cửa khẩu Lóng Sập, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La (Việt Nam) - Pa Hang, huyện Sop Bao, tỉnh Houa phan (Lào) nằm ở vị trí trung tâm kết nối giữa các tỉnh Bắc Việt Nam với các tỉnh Bắc Lào, cách Thủ đô Hà Nội của Việt Nam 200km. Cửa khẩu chính Lóng Sập được thành lập ngày 1/3/1990 theo Hiệp định Quy chế biên giới Việt Nam – Lào năm 1990, cửa khẩu thuộc khu vực bản Phiêng Cài, xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu; đối diện là cửa khẩu Pa Háng thuộc bản Pa Háng, huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào. Cửa khẩu nằm cách trung tâm các tỉnh Bắc Lào từ 180 - 400km, đặc biệt thuận lợi trong kết nối Khu du lịch quốc gia Mộc Châu với các Khu du lịch Luang Prabang - cố đô của Lào, hoặc căn cứ địa kháng chiến Sam Neua, Xiang khoang và các địa danh khác của các tỉnh Bắc Lào.
Vì vậy, cặp cửa khẩu là một trong những cửa ngõ quan trọng kết nối hai nước Việt Nam-Lào nói chung, nối thống các tỉnh Bắc Việt Nam với các tỉnh Bắc Lào nói riêng. Đây được xem là tuyến huyết mạch có giá trị, tiềm năng thông thương qua biên giới, kết nối các tuyến du lịch. Bên cạnh đó, cửa khẩu này còn có vai trò quan trọng về đối ngoại và quốc phòng của hai nước.
Ông Nguyễn Đình Việt, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La cho biết: “Trước đây, nhiều nhà đầu tư, tổ chức quốc tế đã đến các tỉnh Bắc Lào hoặc miền Bắc Việt Nam tìm kiếm cơ hội đầu tư, khai thác tối đa các điều kiện thiên nhiên ưu đãi của các tỉnh miền bắc hai nước, nhất là Sơn La và tỉnh Houa phan (Lào); có nhu cầu kết nối, khai thác tối đa nguồn nhân lực và thị trường tiêu thụ của các tỉnh hai bên. Tuy nhiên,cặp cửa khẩu Lóng Sập - Pa Hang mới được công nhận là cặp cửa khẩu chính, do đó gặp phải một số vướng mắc nhất định trong thông thương, thông quan, xuất, nhập cảnh, quá cảnh…”.
Nắm bắt được nhu cầu đó, theo kiến nghị của tỉnh Sơn La và các bộ, ngành hữu quan, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Nghị quyết số 182/NQ-CP về việc nâng cấp cửa khẩu chính Lóng Sập thành cửa khẩu quốc tế.
Tiếp đó, ngày 15/2/2024, Thủ tướng nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào cũng quyết định nâng cấp cửa khẩu Pa Hang, tỉnh Houa phan thành cửa khẩu quốc tế. Quyết sách này của Chính phủ hai nước nhằm khai thác mạnh mẽ tiềm năng giao thương giữa các tỉnh miền Bắc Việt Nam với các tỉnh Bắc Lào và các nước thứ ba. Qua đó,cụ thể hoá nhu cầu liên kết vùng, khu vực và xây dựng cộng đồng ASEAN rộng khắp, đưa tỉnh Sơn La và tỉnh Houa phan (Lào) hội nhập sâu rộng hơn nữa vào chuỗi cung ứng toàn cầu và hội nhập quốc tế trong tương lai, góp phần phát triển, củng cố tiềm lực kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng khu vực biên giới của mỗi nước và hai tỉnh Sơn La – Houa phan.
Cũng theo ông Nguyễn Đình Việt, việc nâng cấp các cửa khẩu chính lên cửa khẩu quốc tế thể hiện tiếp nối của mối quan hệ đặc biệt hữu nghị, truyền thống lâu đời giữa hai nước, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân hai tỉnh và hai nước giao lưu và phát triển kinh tế... Cùng với đó, đưa hai tỉnh cùng hội nhập nhanh, an toàn, sâu, rộng vào môi trường chung của khu vực ASEAN và bạn bè quốc tế; góp phần tích cực vào việc củng cố, vun đắp và phát triển mối quan hệ đặc biệt hữu nghị Việt Nam - Lào ngày càng phát triển.
Thay mặt lãnh đạo tỉnh Hủa Phăn, ông Khăm Pheng Xay Xổm Pheng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng tỉnh Hủa Phăn, khẳng định: “Việc công bố khai trương cặp cửa khẩu quốc tế Lóng Sập - Pa Háng là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh, đáp ứng nhu cầu giao lưu cũng như hợp tác thương mại, xuất nhập khẩu giữa các tỉnh biên giới 2 nước, vì sự phát triển phồn vinh của cả 2 nước Việt Nam - Lào."
Phát biểu tại lễ công bố,ông Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao nhấn mạnh: “Việc khai trương cặp cửa khẩu quốc tế Lóng Sập - Pa Háng là sự kiện quan trọng, tạo thuận lợi cho việc giao lưu, hợp tác phát triển giữa hai tỉnh Sơn La - Hủa Phăn, qua đó cải thiện đời sống và tăng cường đoàn kết giữa nhân dân các địa phương khu vực biên giới. Đồng chí đề nghị các cơ quan, địa phương liên quan của hai nước quan tâm triển khai đầu tư xây dựng và phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội tại các vùng biên giới và các cửa khẩu biên giới, trong đó có cặp cửa khẩu Lóng Sập - Pa Háng, nhằm tạo tiền đề vật chất cho việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, đầu tư, thương mại và du lịch giữa hai nước.”
Nhân dịp này, các đại biểu cắt băng khai trương cặp cửa khẩu quốc tế Lóng Sập - Pa Háng; chứng kiến hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu qua cặp cửa khẩu quốc tế Lóng Sập - Pa Háng và tham quan các gian hàng nông sản của hai tỉnh Sơn La - Hủa Phăn.
Văn phòng Tây Bắc