Lãi suất huy động tiếp tục giảm

Thị trường tiền tệ

Theo báo cáo phân tích của Công ty Cổ phần Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) tuần 28/12 – 31/12/2020. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục không thực hiện hoạt động bơm/hút ròng nào trong tuần cuối cùng của năm 2020 trên thị trường mở. Như vậy, tới cuối năm 2020, tổng lượng tín phiếu và OMO đang lưu hành tiếp tục duy trì ở mức 0.

Cũng theo BVSC, lãi suất liên ngân hàng có chung diễn biến tăng nhẹ ở các kỳ hạn qua đêm, 1 tuần và 2 tuần, với mức tăng lần lượt là 0,02%; 0,16% và 0,12%, lên mức 0,13%; 0,5% và 0,35%/năm. Như vậy, trong năm 2020, lãi suất liên ngân hàng đã giảm 1,22-2,65% xuống mức thấp kỷ lục – dưới 0,5%/năm. BVSC dự báo thanh khoản hệ thống ngân hàng trong năm 2021 sẽ khó có khả năng dư thừa hơn năm 2020, do đó, lãi suất liên ngân hàng có thể sẽ có sự hồi phục nhưng vẫn sẽ tiếp tục duy trì ở mặt bằng thấp o với những năm trước.

Theo số liệu thống kê của Fiin Group, lãi suất huy động tiếp tục duy trì xu hướng giảm trong tháng 12 đối với kỳ hạn 6 tháng và kỳ hạn 12 tháng ở phần lớn các nhóm ngân hàng. Cụ thể, đối với kỳ hạn 6 tháng, lãi suất của nhóm Ngân hàng gốc quốc doanh và nhóm Ngân hàng TMCP có quy mô nhỏ (vốn dưới 5.000 tỷ đồng) giảm lần lượt 0,135% và 0,1%, xuống 3,75% và 5,66%/năm.

Ngược lại, Ngân hàng TMCP có uy mô lớn (vốn trên 5.000 tỷ đồng) là nhóm duy nhất có lãi suất kỳ hạn 6 tháng trung bình tăng (+0,04%, lên mức 4,93%/năm). VCB hiện đang là ngân hàng có lãi suất huy động thấp nhất thị trường, ở mức 3,6%/năm, trong khi NVB chi trả mức lãi suất cao nhất 6,65% cho kỳ hạn 6 tháng.

Trong khi đó, đối với kỳ hạn 12 tháng, lãi suất huy động trung bình của cả 3 nhóm ngân hàng cùng có chung diễn biến giảm. Lãi suất của nhóm Ngân hàng gốc quốc doanh giảm mạnh nhất (-0,325%, xuống mức 5,03%/năm). Lãi suất của nhóm Ngân hàng TMCP có quy mô nhỏ (vốn dưới 5.000 tỷ đồng) và lãi suất của nhóm Ngân hàng TMCP có quy mô lớn (vốn trên 5.000 tỷ đồng) có mức giảm lần lượt là 0,13% và 0,145%, xuống 6,29% và 5,71%/năm. Ở kỳ hạn này, lãi suất thấp nhất hiện thuộc về TCB (4,6%) và cao nhất thuộc về NVB, HDB và IVB (6,9%).

Như vậy, lãi suất trung bình 6 tháng và 12 tháng của toàn ngành Ngân hàng hiện đang ở mức 5,03% và 5,83%, cùng giảm 1,3% so với thời điểm cuối năm 2019. Năm 2020 chứng kiến 3 lần cắt giảm lãi suất điều hành của NHNN. Bên cạnh đó, chỉ số CPI YoY năm 2020 cũng liên tục hạ nhiệt về cuối năm.

BVSC dự báo CPI trung bình cho cả năm 2021 sẽ ngang bằng mức của năm 2020 (3-3,5%). Với diễn biến của lạm phát như trên, BVSC cho rằng chính sách tiền tệ sẽ vẫn được NHNN duy trì trạng thái nới lỏng mà chưa chịu sức ép thắt chặt. Do đó, mặt bằng lãi suất dài hạn trong năm 2021 được kỳ vọng sẽ ổn định ở mức thấp, tương đương mặt bằng cuối năm 2020.

Thị trường ngoại hối

Tỷ giá trung tâm và tỷ giá thực tế tại NHTM đồng loạt giảm: Tỷ giá trung tâm trong tuần giảm 21 đồng, từ mức 23.152 VND/USD xuống mức 23.131 VND/USD. Trong khi đó, tỷ giá tại NHTM cũng giảm 45 đồng, từ mức 23.131 VND/USD xuống 23.086 VND/USD. Như vậy, so với thời điểm cuối năm 2019, tỷ giá trung tâm và tỷ giá thực tế tại NHTM cũng có chung diễn biến giảm, lần lượt ở mức 24 và 87 đồng.

Cuối tuần trước, NHNN đã ban hành quy định mới về hoạt động mua ngoại tệ từ các NHTM. Cụ thể, kể từ ngày 31/12/2020, NHNN ngừng niêm yết tỷ giá giao ngay tại Sở Giao dịch và ngừng mua ngoại tệ giao ngay. Còn kể từ ngày 4/1/2021, NHNN sẽ thực hiện mua ngoại tệ kỳ hạn 6 tháng có huỷ ngang (thay vì kỳ hạn 3 tháng như trước) với tỷ giá mua kỳ hạn là 23.125 VND/USD.

Theo đó, mỗi tổ chức tín dụng chỉ được hủy ngang một lần (tạo thêm điều kiện để các TCTD chủ động trong cân đối nguồn ngoại tệ bán khi đáo hạn), áp dụng cho toàn bộ giá trị giao dịch bán ngoại tệ cho NHNN theo phương án này. Mức ngoại tệ mua tối đa cho mỗi TCTD mỗi lần tương đương mức để đưa trạng thái ngoại tệ của TCTD đó về mức cân bằng, không mua trong các trường hợp dẫn tới trạng thái ngoại tệ bị âm. Như vậy, sau bước giảm 50 VND giá mua vào USD trong tháng 11/2020 vừa qua, điều chỉnh phương án nói trên là bước tiếp theo của NHNN trong hoạt động mua vào ngoại tệ.

Theo đánh giá của BVSC, động thái trên sẽ một phần giúp điều tiết thị trường ngoại hối bằng cách rải nguồn VND mua ngoại tệ đối ứng ra thị trường trong một thời gian dài thay vì dồn cung VND tại một thời điểm nếu thực hiện mua giao ngay, nhất là trong bối cảnh nguồn kiều hối thường đổ dồn về cuối năm như thời điểm hiện tại.

Tuy vậy, mục đích sâu xa hơn của NHNN từ động thái trên có thể nhằm mục đích chứng minh cho phía Mỹ thấy Việt Nam không còn can thiệp mạnh vào thị trường ngoại hối bằng cách trực tiếp mua USD nữa (thông qua việc không niêm yết tỷ giá mua giao ngay). Đây là bằng chứng giải trình cần thiết trong các cuộc đàm phán, thương lượng của Việt Nam với Chính phủ Mỹ trong tương lai nhằm giúp Việt Nam sớm được tháo mác thao túng tiền tệ.

Chỉ số USD Index giảm trở lại: Trong tuần vừa qua, chỉ số DXY tiếp tục có có phiên phá đáy 2 năm đã thiết lập vào giữa tháng 12, trước khi đóng cửa năm 2020 ở mức 89,94 điểm, giảm 0,32% so với tuần trước đó. Đồng USD có diễn biến giảm so với tất cả các đồng ngoại tệ khác trong rổ DXY. Cụ thể, USD giảm giá lần lượt 0,22%; 0,83%; 0,18%; 0,82%; 1,08% và 0,42% so với các đồng JPY, GBP, EUR, SEK, CAD, và CHF. Ngược lại, đối với đồng USD giảm.

Nhà đầu tư chỉ nên xem những phân tích của các công ty chứng khoán là nguồn thông tin tham khảo. Các công ty chứng khoán đều có khuyến cáo miễn trách nhiệm đối với những nhận định trên. KTDU và tác giả không chịu trách nhiệm về các thiệt hại phát sinh (nếu có) liên quan đến nội dung được đăng tải. 

Tú Thành