Giữa không gian bao la của núi rừng Tây Bắc, thôn Ngải Trồ, xã A Mú Sung, huyện Bát Xát hiện lên như một bức tranh sống động về sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên hoang dã và bàn tay lao động cần mẫn của con người. Trải dài trên diện tích 21,5 ha, rừng chè cổ thụ Ngải Trồ không chỉ là một trong những tài sản thiên nhiên quý giá của vùng mà còn là nguồn sinh kế bền vững, giúp thay đổi cuộc sống của hàng nghìn người dân nơi đây.
Ngải Trồ tự hào sở hữu những cây chè cổ thụ có tuổi đời hàng trăm năm, với những gốc chè đồ sộ, đường kính từ 30 - 50 cm, cao từ 3 - 7 mét.
Cây chè cổ thụ ở Ngải Trồ có tuổi đời lên tới hàng trăm năm. Những gốc chè với đường kính từ 30 - 50 cm, chiều cao từ 3 - 7 mét, đã chứng kiến biết bao thăng trầm của vùng đất này. Dù rừng chè mọc tự nhiên, chưa bao giờ phải dùng đến phân bón hay thuốc trừ sâu, nhưng những cây chè cổ thụ ở Ngải Trồ vẫn cho ra những búp chè tươi ngon, có hương vị đặc biệt, đậm đà tinh túy của núi rừng. Hàng năm, bà con địa phương thu hoạch được khoảng 43 tấn búp chè tươi, tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho các hộ gia đình.
Mỗi buổi sáng, khi những tia nắng đầu tiên chiếu sáng qua những tán lá rừng, cũng là lúc những người nông dân ở Ngải Trồ bắt đầu một ngày lao động vất vả nhưng đầy tự hào. Công việc thu hái chè không hề đơn giản. Người dân phải trèo lên những cây chè cao lớn, thu hoạch từng búp chè non, xanh mơn mởn, rồi đưa về chế biến thủ công. Đôi bàn tay khéo léo của họ đã tạo nên những mẻ chè khô thơm ngon, được tiêu thụ cả trong nước lẫn xuất khẩu.
Những búp chè tươi ngon, thấm đẫm hương vị đặc trưng và tinh túy của núi rừng Ngải Trồ, đã trở thành nguồn thu nhập bền vững cho các hộ gia đình nơi đây.
Mặc dù công việc vất vả, thu nhập từ chè cổ thụ mang lại lại khá cao và ổn định. Chị Tẩn Lở Mẩy, một thương lái tại thôn Ngải Trồ, chia sẻ rằng, với việc thu mua chè tươi từ bà con, gia đình chị mỗi năm tiêu thụ khoảng 40 tấn búp tươi 1 tôm 2 lá và bạch trà. Giá chè tươi năm nay cao hơn so với năm ngoái, dao động từ 25.000 đồng đến 200.000 đồng/kg tùy vào chất lượng. Đặc biệt, những mẻ chè khô chất lượng cao có thể lên tới 2 triệu đồng/kg. Những sản phẩm này không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn được xuất khẩu sang các quốc gia, trong đó có Trung Quốc, nơi rất ưa chuộng chè Ngải Trồ.
Chị Tẩn Lở Mẩy cho biết gia đình thu mua khoảng 40 tấn chè tươi mỗi năm, giá dao động 25.000–200.000 đồng/kg tùy chất lượng, riêng chè khô hảo hạng có thể đạt tới 2 triệu đồng/kg.
Tuy công việc khó nhọc, nhưng bà con Ngải Trồ lại coi cây chè cổ thụ như một phần máu thịt, là “lộc trời ban” cho người dân nơi đây. Anh Vàng Láo Lở, một người dân thôn Ngải Trồ, không giấu được niềm tự hào khi nói về những cây chè mà tổ tiên để lại. Anh cho biết: "Những cây chè này đã nuôi sống bà con nơi đây từ bao đời, giúp chúng tôi ổn định cuộc sống, nuôi dưỡng con cái ăn học, thậm chí giúp gia đình có đủ điều kiện mua xe máy, xây dựng nhà cửa khang trang".
Chè Ngải Trồ không chỉ mang lại nguồn thu nhập đáng kể mà còn là niềm tự hào về bản sắc văn hóa của người dân địa phương. Qua bao thế hệ, cây chè đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của người dân A Mú Sung. Những công việc liên quan đến chè như thu hái, chế biến hay thương mại đều gắn bó mật thiết với đời sống cộng đồng. Cây chè không chỉ là nguồn thu nhập mà còn là cầu nối, là sợi dây gắn kết tình làng nghĩa xóm, giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của người dân miền núi.
Chủ tịch Hội Nông dân xã A Mú Sung, anh Lý Xe Mè, cho biết, với sự hỗ trợ của Nhà nước về phân bón, giống cây và kỹ thuật chăm sóc, người dân Ngải Trồ đã có thể nâng cao sản lượng và chất lượng chè. Các hộ gia đình không chỉ sống được với cây chè mà còn có thể phát triển kinh tế gia đình, đóng góp vào sự phát triển chung của xã. Năm nay, cây chè cổ thụ ở Ngải Trồ phát triển mạnh mẽ, mang lại sản lượng chè cao và giá trị kinh tế đáng kể.
Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ của bà con, những cây chè cổ thụ Ngải Trồ hôm nay đã không chỉ là tài sản của một thôn, mà trở thành một biểu tượng của sự kiên cường, vượt lên khó khăn để vươn tới thành công. Những búp chè như lộc trời ấy không chỉ giúp người dân nơi đây có cuộc sống đầy đủ, mà còn góp phần tạo dựng thương hiệu chè Việt vươn ra thế giới.
Chè Ngải Trồ đã trở thành niềm tự hào của người dân A Mú Sung, là minh chứng rõ nét cho sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên và con người. Rừng chè cổ thụ bạt ngàn trên núi Ngải Trồ không chỉ mang đến một nguồn tài nguyên quý giá mà còn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân nơi đây. Câu chuyện về những cây chè cổ thụ ở Ngải Trồ là một minh chứng sinh động cho sức sống mãnh liệt của thiên nhiên và tinh thần lao động cần cù của con người, cùng nhau xây dựng một tương lai tươi sáng từ những búp chè quý giá.
Giữa bức tranh sơn thủy hùng vĩ của miền núi Tây Bắc, rừng chè cổ thụ Ngải Trồ như một báu vật, là niềm tự hào, là tài sản vô giá của người dân nơi đây. Những cây chè cổ thụ ấy không chỉ mang đến sự giàu có về vật chất mà còn góp phần giữ gìn giá trị văn hóa, tạo dựng một cộng đồng đoàn kết và phát triển bền vững.