Người đưa chè Bình Sơn lên tầm cao mới

Từ những triền đồi từng khô cằn, người dân xã Thọ Bình (Thanh Hóa) đã gây dựng lại giống chè bản địa và hình thành thương hiệu đặc sản đem về nguồn thu bền vững. Đứng sau sự đổi thay ấy là ông Lê Đình Tú, Chủ tịch HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn, người được xem như “đầu tàu” đưa cây chè địa phương hồi sinh.

Xã Thọ Bình phần lớn là đồi núi, đất đai khô cằn và thiên nhiên khắc nghiệt. Gần 30 năm trước, khi tỉnh Thanh Hóa triển khai chương trình phủ xanh đồi trọc, người dân nơi đây đã chọn cây chè để trồng trên những triền đồi. Ban đầu, cây chè phát triển khá tốt nhờ phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng. Tuy nhiên, do thiếu kỹ thuật chăm sóc và quy trình canh tác không bài bản, năng suất chè thấp, chất lượng không đồng đều. Việc chế biến hoàn toàn thủ công khiến sản phẩm không đáp ứng được nhu cầu thị trường. Chè làm ra bị bán với giá rẻ, ít được người tiêu dùng lựa chọn, khiến người dân dần bỏ bê, nhiều đồi chè xanh mướt bị bỏ hoang, không còn ai mặn mà thu hái.

Những đồi chè xanh mướt không chỉ phủ xanh đất trống đồi trọc mà còn trở thành nguồn sinh kế bền vững cho hàng trăm hộ dân
Những đồi chè xanh mướt không chỉ phủ xanh đất trống đồi trọc mà còn trở thành nguồn sinh kế bền vững cho hàng trăm hộ dân

Trước thực trạng ấy, năm 2016, ông Lê Đình Tú đã nhìn thấy tiềm năng to lớn của giống chè bản địa vốn có hương thơm tự nhiên và vị đậm đặc trưng. Ông quyết định cùng một số hộ dân thành lập HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn với mục tiêu khôi phục thương hiệu chè truyền thống, nâng cao chất lượng sản xuất và tổ chức chuỗi giá trị từ trồng trọt đến tiêu thụ. Việc thành lập HTX đã mở ra bước ngoặt quan trọng cho vùng chè Thọ Bình.

Những búp chè xanh non mơn mởn đưa nhau khoe sắc trên những quả đồi Thọ Bình
Những búp chè xanh non mơn mởn đưa nhau khoe sắc trên những quả đồi Thọ Bình

Ngay trong những năm đầu hoạt động, ông Tú đã mạnh dạn đầu tư máy móc, áp dụng các quy trình chăm sóc mới, hướng dẫn kỹ thuật cho người dân và xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn. HTX cũng cam kết thu mua chè tươi với giá ổn định, giúp người dân yên tâm chăm sóc, mở rộng diện tích và nâng cao chất lượng sản phẩm. Những đồi chè bị bỏ hoang trước kia dần được hồi sinh, trở lại màu xanh tươi tốt.

Các sản phẩm được trưng bày tại hội chợ, được khách hàng tin tưởng lựa chọn
Các sản phẩm được trưng bày tại hội chợ, được khách hàng tin tưởng lựa chọn

Đến nay, sau gần một thập kỷ hoạt động, HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn đã quản lý và chăm sóc khoảng 80ha chè, với sản lượng ổn định từ 40 đến 50 tấn chè tươi mỗi năm. Trong khi đó, diện tích chè toàn xã dao động từ 320 đến 350ha. Ngoài việc thu mua sản phẩm từ các thành viên HTX, ông Tú còn thu mua cả chè của những hộ dân ngoài HTX để đáp ứng nhu cầu chế biến ngày càng tăng. HTX hiện có 30 thành viên chính thức, liên kết với 120 hộ dân trồng chè và tạo việc làm ổn định cho từ 8 đến 12 lao động địa phương.

Các sản phẩm HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn
Các sản phẩm HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn

Không chỉ chú trọng tái canh và mở rộng diện tích chè, HTX Bình Sơn còn tập trung chế biến sâu để nâng cao giá trị sản phẩm. Các sản phẩm chủ lực của HTX như chè sạch Bình Sơn, hồng trà, trà túi lọc, bột matcha hay kẹo lạc matcha trà xanh,… đều được thị trường đón nhận tích cực nhờ chất lượng ổn định và hương vị tự nhiên. Đặc biệt, nhiều sản phẩm của HTX đã đạt chuẩn OCOP 3 sao, trong đó chè sạch Bình Sơn được UBND tỉnh Thanh Hóa công nhận đạt OCOP 4 sao vào năm 2024, khẳng định uy tín và chất lượng của thương hiệu chè địa phương.

Ông Lê Đình Tú - Giám đốc HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn
Ông Lê Đình Tú - Giám đốc HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn

Sự phát triển của HTX không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho người dân mà còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp. Việc áp dụng quy trình chăm sóc khoa học, đầu tư công nghệ chế biến và xây dựng thương hiệu bài bản giúp cây chè trở thành cây trồng mũi nhọn của xã Thọ Bình. Những đồi chè xanh mướt không chỉ phủ xanh đất trống đồi trọc mà còn trở thành nguồn sinh kế bền vững cho hàng trăm hộ dân.

Chè sạch Bình Sơn được tỉnh Thanh Hóa chứng nhận OCOP 4 sao
Chè sạch Bình Sơn được tỉnh Thanh Hóa chứng nhận OCOP 4 sao

Ông Lê Đình Tú cho biết, trong thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và hướng đến đạt chuẩn OCOP 5 sao. Bên cạnh đó, HTX sẽ tập trung đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng hệ thống phân phối để đưa chè Bình Sơn trở thành sản phẩm đặc sản nổi bật của Thanh Hóa và vươn xa hơn trên thị trường trong nước.

Với những nỗ lực bền bỉ và tầm nhìn chiến lược, ông Tú cùng HTX Bình Sơn đã thổi luồng sinh khí mới vào vùng đất vốn từng bị bỏ quên. Từ những đồi chè cằn cỗi, Thọ Bình giờ đây đang dần trở thành vùng sản xuất chè chất lượng cao, mang lại niềm tự hào cho người dân địa phương và mở ra hướng phát triển nông nghiệp bền vững trong tương lai.

Diễm Phước