(Ảnh minh hoạ)
Các nhà quản lý lĩnh vực giáo dục đại học đang cố gắng phân tích những tác động sẽ xảy ra, như: Ảnh hưởng của suy thoái kinh tế đến ngân sách đại học; Điều gì đón chờ sinh viên tốt nghiệp từ thị trường lao động; Đội ngũ giáo viên phải thay đổi thế nào; Sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa trường đại học và các khóa học trực tuyến…
Điều chỉnh lại hệ thống đánh giá
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều trường học phải đóng cửa và chuyển sang hình thức dạy trực tuyến. Quá trình giảng dạy, tiếp cận kiến thức thông qua hình thức trực tuyến chịu tác động bởi phương pháp và kỹ thuật, do đó tạo ra sự chênh lệch trong khả năng tiếp cận giáo dục có chất lượng. Không phải mọi giảng viên và sinh viên đều có tất cả các thiết bị kỹ thuật cần thiết để học trực tuyến. Điều này, theo các chuyên gia, khiến cho việc tiếp cận giáo dục có sự bất bình đẳng.
Bên cạnh đó, các kỳ thi tốt nghiệp bậc trung học phổ thông ở nhiều quốc gia buộc phải hủy bỏ, hoãn hoặc thay bằng đánh giá điểm số trong năm học. Các đại học phải điều chỉnh hệ thống tuyển chọn sinh viên, để loại trừ khả năng chất lượng ứng viên, và sau đó là chất lượng sinh viên tương lai sẽ bị suy giảm.
Giáo sư Simon Marginson, Đại học Oxford (Hoa Kỳ) cho rằng sẽ mất ít nhất 5 năm để ổn định khả năng di chuyển của các sinh viên trên toàn thế giới. Tổn thất lớn cho các nước đang phát triển, đó là sự bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục vốn đã lớn lại gia tăng. Giáo dục trực tuyến sẽ không thay thế giáo dục chính khóa trong tương lai dài hạn, nhưng sẽ chứng tỏ được sức sống mãnh liệt hơn dẫn tới sự thay đổi mô hình học tập từ truyền thống sang trực tuyến.
Đối mặt với vấn đề tài chính
Các nguồn thu của các trường đại học đã suy giảm khi diễn ra đại dịch Covid-19. Ngân sách của các trường đại học buộc phải thay đổi trong cấu trúc thu chi, tinh giản các khâu kém hiệu quả trong nội bộ, hoặc từ bỏ kế hoạch mở rộng nhân sự hành chính…
Trợ cấp của chính phủ cho đại học tại nhiều quốc gia sẽ giảm cho năm tới. Trong khi đó, các trường đại học rất khó cắt giảm chi tiêu, một phần do có những khoản chi đã được ấn định bởi các cam kết dài hạn.
Bùng nổ kỹ thuật số
Đại dịch đã khiến phương pháp giảng dạy và các kỳ thi truyền thống không được áp dụng. Khi một môi trường mới hình thành, vai trò của từng yếu tố tham gia giảng dạy cần suy ngẫm thấu đáo. Các trường phải đưa ra áp dụng những cách tiếp cận mới trong giảng dạy và đánh giá; phát triển dịch vụ hỗ trợ; thay đổi hợp đồng với giáo viên…
Neil Morris, Giáo sư lĩnh vực Công nghệ giáo dục tại Đại học Leeds (Anh) nhận xét: Cuộc khủng hoảng sẽ cho phép các nền tảng trực tuyến chứng minh giá trị của chúng. Không chỉ về chất lượng tài nguyên giáo dục, mà còn bởi các nhà cung cấp trong không gian mạng xã hội. Nhu cầu đối với các nền tảng trực tuyến và khả năng cạnh tranh của chúng gia tăng.
Theo ông, một số trường đại học sẽ tiếp tục thận trọng trong các quan hệ đối tác trực tuyến, vì họ cảnh giác với sự dịch chuyển của sinh viên chính khóa. Thay vì cạnh tranh với nhau, mối quan hệ đối tác cùng có lợi giữa các trường đại học và các nền tảng trực tuyến là rất quan trọng.
“Bước tiếp theo cho các trường đại học có thể là phát triển những nội dung trực tuyến mà sinh viên sẽ sẵn sàng chi trả. Điều này tạo nên sự thích ứng nhanh chóng và hiệu quả với môi trường giáo dục mới. Sắp vào năm học mới, đây sẽ là nhiệm vụ đối với một số trường đại học”- Giáo sư Neil Morris cho biết.
Chủ tịch Đại học Harvard (Mỹ) Lawrence Buck thì nhận định rằng: “Sự kết hợp nhuần nhuyễn giảng dạy truyền thống với phương pháp trực tuyến là cần thiết cho chất lượng học tập của sinh viên. Điều quan trọng là phải thay đổi các chuẩn mực học tập theo các nhu cầu hiện tại của môi trường giáo dục để bảo toàn và hỗ trợ động cơ học tập của học sinh”.
Mặc dù đối mặt với suy thoái sau dịch, nhưng dự báo về khả năng thu hút sinh viên vào môi trường giáo dục vẫn tích cực. Số lượng sinh viên tại các trường đại học vẫn có thể sẽ gia tăng do khả năng tiếp cận và sức hút sinh viên của giáo dục trực tuyến ngày càng tăng.
Sự đón nhận của thị trường lao động với sinh viên tốt nghiệp
Ngoài việc suy thoái kinh tế làm ảnh hưởng tới thị trường lao động, theo các nhà phân tích, còn một rủi ro nữa là sinh viên tốt nghiệp không đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển dụng do chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng giao tiếp trực tiếp, làm việc nhóm, sự chủ động…
Vì vậy, các trường đại học cần quan tâm nhiều hơn đến các buổi thực hành công việc và dự án phát triển các hoạt động ngoại khóa trực tuyến (sáng kiến và câu lạc bộ của sinh viên).
Viện trưởng Viện Chính sách giáo dục đại học (HEPI - Vương quốc Anh) Nick Hilman cho biết: “Các sinh viên thậm chí còn căng thẳng hơn các giảng viên và người quản lý. Trong thời gian này sinh viên gặp không ít khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm, hoặc duy trì công việc”.
Lê My
Theo Nhân dân