Xuất khẩu nông sản: Hành trình bứt phá ngoạn mục
Bước vào năm 2024, xuất khẩu nông sản Việt Nam đã khởi động với một sức mạnh phi thường, liên tục lập nên những kỳ tích mới.
Gạo Việt Nam – Vươn lên dẫn đầu thế giới
11 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo đạt gần 8,5 triệu tấn, tương đương 5,31 tỷ USD, tăng trưởng ấn tượng cả về lượng và giá trị so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam gần như luôn giữ vị trí dẫn đầu thế giới, vượt qua cả những "ông lớn" như Thái Lan, Ấn Độ. Giá lúa trong nước cũng tăng cao, người trồng lúa được hưởng lợi nhiều hơn. Ông Nguyễn Cao Khải, Giám đốc Hợp tác xã Thuận Tiến (Cần Thơ), chia sẻ: "Năm nay, tình trạng lúa tồn đọng sau thu hoạch gần như không còn. Thương lái, doanh nghiệp đến tận nơi thu mua, thậm chí đặt cọc trước. Bà con nông dân rất phấn khởi, mạnh dạn đầu tư sản xuất, nhất là với các giống lúa chất lượng cao."
Cà phê – Hương vị Việt lan tỏa toàn cầu
Cà phê Việt Nam cũng tạo nên những cú hích ngoạn mục. Giá cà phê liên tục xác lập kỷ lục mới, đưa Việt Nam lên một vị thế mới trên bản đồ cà phê thế giới. Dù sản lượng xuất khẩu giảm nhẹ, nhưng kim ngạch 11 tháng đầu năm vẫn đạt gần 4,84 tỷ USD, tăng trưởng mạnh mẽ nhờ giá bán tăng vọt. Giá cà phê trong nước cũng duy trì ở mức cao, có thời điểm lên tới gần 150.000 đồng/kg. Niên vụ cà phê 2024-2025 đang vào mùa thu hoạch rộ nhưng giá vẫn tiếp tục tăng do nguồn cung hạn chế. Dự báo, kim ngạch xuất khẩu cà phê cả năm 2024 có thể vượt mốc 5 tỷ USD.
Rau quả – Ngành hàng xuất siêu tỷ đô
Rau quả Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế với kim ngạch xuất khẩu 11 tháng đầu năm đạt 6,66 tỷ USD, vượt xa con số của cả năm 2023. Dự kiến, cả năm 2024, rau quả sẽ mang về khoảng 7,2 tỷ USD, xuất siêu hơn 4,5 tỷ USD. Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho biết: "Ngành rau quả đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhờ lợi thế về thị trường, đặc biệt là thị trường Trung Quốc. Việc ký kết nhiều nghị định thư xuất khẩu chính ngạch đã mở ra cơ hội lớn cho rau quả Việt. Bên cạnh đó, các sản phẩm rau quả chế biến sâu cũng ngày càng đa dạng, đáp ứng nhu cầu của các thị trường khó tính như EU, Mỹ, Nhật Bản..."
Hạt điều, hạt tiêu, thủy sản – Vững bước tăng trưởng
Các mặt hàng nông sản chủ lực khác như hạt điều, hạt tiêu, thủy sản cũng đạt mức tăng trưởng cao. Hạt tiêu đã chính thức trở lại "câu lạc bộ tỷ đô" sau hơn 10 năm vắng bóng. Ngành thủy sản cũng nỗ lực vượt qua khó khăn, tiến sát mốc xuất khẩu 10 tỷ USD.
Động lực cho sự bứt phá
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhận định, thành công của xuất khẩu nông sản Việt Nam đến từ nhiều yếu tố:
- Chất lượng sản phẩm ngày càng nâng cao: Nông sản Việt Nam ngày càng đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế.
- Ứng dụng công nghệ cao: Sản xuất nông nghiệp đang chuyển mình mạnh mẽ với việc ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là trong sản xuất lúa gạo theo mô hình chất lượng cao, phát thải thấp.
- Mở rộng thị trường: Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản. Gần đây nhất là Hiệp định CEPA với UAE, mở ra cánh cửa mới cho nông sản Việt Nam tiếp cận thị trường Trung Đông, Tây Á và châu Phi.
- Khai thác thị trường nội địa: Bên cạnh xuất khẩu, thị trường nội địa với 100 triệu dân cũng là một kênh tiêu thụ quan trọng. Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng ưu tiên sử dụng hàng Việt, tạo động lực cho các doanh nghiệp đẩy mạnh khai thác thị trường này.
Hướng tới tương lai bền vững
Năm 2024 là một năm thành công rực rỡ của nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng này, cần tiếp tục tập trung vào các giải pháp sau:
- Nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng: Tập trung phát triển các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của thị trường. Đẩy mạnh chế biến sâu, nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản.
- Ứng dụng công nghệ cao, sản xuất bền vững: Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, hướng đến nền nông nghiệp thông minh, bền vững.
- Đa dạng hóa thị trường: Mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các thị trường tiềm năng như Trung Đông, châu Phi. Đồng thời, chú trọng khai thác thị trường nội địa.
- Hỗ trợ nông dân: Tăng cường hỗ trợ nông dân về vốn, kỹ thuật, thông tin thị trường... Xây dựng chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ hiệu quả, đảm bảo lợi ích cho người nông dân.
Với những nỗ lực không ngừng, nông nghiệp Việt Nam sẽ tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành công mới, khẳng định vị thế trên trường quốc tế, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Bảo An