Năm 2024, bức tranh nông nghiệp Việt Nam rực rỡ với những gam màu tươi sáng. Kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cán mốc kỷ lục, vượt ngưỡng 62,5 tỷ USD, đưa nông sản Việt Nam hiện diện tại gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đây là thành quả đáng tự hào, kết tinh từ sự chung tay góp sức của người nông dân, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý.
Hành trình chinh phục thị trường quốc tế của nông sản Việt ghi dấu ấn đậm nét với việc nhiều loại trái cây tươi như xoài, thanh long, vải thiều,... lần lượt "cấp visa" vào những thị trường khó tính như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc. Hình ảnh những quả sầu riêng thơm ngon, những trái dừa xiêm ngọt mát được bày bán trên kệ siêu thị nước ngoài đã trở nên quen thuộc, khẳng định chất lượng và thương hiệu nông sản Việt.
Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của nông sản Việt Nam, chiếm gần 22% thị phần. Trung Quốc, với quy mô dân số khổng lồ, cũng là thị trường đầy tiềm năng. Việc ký kết các nghị định thư mới đây đã mở ra cơ hội xuất khẩu chính ngạch cho 17 mặt hàng nông sản Việt Nam sang thị trường này.
Bên cạnh đó, những thị trường mới nổi như Halal, Hàn Quốc, Australia cũng hứa hẹn mang đến nhiều cơ hội cho nông sản Việt. Sự đa dạng hóa thị trường xuất khẩu giúp giảm thiểu rủi ro, tăng cường sức cạnh tranh và nâng cao giá trị cho nông sản Việt.
Không chỉ kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng ấn tượng, giá trị xuất siêu nông, lâm, thủy sản năm 2024 cũng đạt mức kỷ lục 18,6 tỷ USD. Đây là minh chứng cho sự chuyển dịch mạnh mẽ trong cơ cấu sản xuất nông nghiệp, từ chỗ chú trọng số lượng sang nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng.
Năm 2024, người nông dân Việt Nam được mùa, được giá. Hạt cà phê Việt Nam lần đầu tiên vươn lên vị trí dẫn đầu thế giới về giá cả, mang lại niềm vui cho bà con nông dân vùng Tây Nguyên. Giá nhiều loại nông sản khác như sầu riêng, ca cao, gạo, hạt tiêu cũng duy trì ở mức cao, góp phần tạo nên bức tranh kinh tế nông nghiệp đầy khởi sắc.
Bên cạnh những thành tựu đáng mừng, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Biến đổi khí hậu, dịch bệnh, cạnh tranh gay gắt trên thị trường quốc tế,... đòi hỏi ngành nông nghiệp phải không ngừng đổi mới, thích ứng và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Năm 2025 được dự báo sẽ còn nhiều biến động khó lường. Chiến tranh, xung đột, gián đoạn chuỗi cung ứng,... có thể ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu nông sản. Tuy nhiên, những khó khăn này cũng chính là động lực để ngành nông nghiệp đẩy mạnh chế biến sâu, nâng cao giá trị gia tăng và giảm thiểu sự phụ thuộc vào xuất khẩu nông sản thô.
Để xuất khẩu nông sản phát triển bền vững, chất lượng là yếu tố then chốt. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, bảo vệ môi trường,... là điều kiện tiên quyết để nông sản Việt Nam chinh phục những thị trường khó tính.
Năm 2025, với những lợi thế về điều kiện tự nhiên, nguồn nhân lực dồi dào và chính sách hỗ trợ của Chính phủ, nông nghiệp Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành công mới.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành một trong những quốc gia hàng đầu về xuất khẩu nông sản, ngành nông nghiệp cần tập trung vào một số giải pháp trọng tâm:
- Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ: Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, chế biến, bảo quản nông sản sẽ giúp nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng.
- Phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn: Hướng tới sản xuất nông sản sạch, an toàn, thân thiện với môi trường là xu hướng tất yếu của nông nghiệp hiện đại.
- Nâng cao năng lực cạnh tranh: Đầu tư cho nghiên cứu thị trường, xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm,... sẽ giúp nông sản Việt Nam tiếp cận và chinh phục những thị trường mới.
- Hỗ trợ người nông dân: Cung cấp thông tin thị trường, đào tạo kỹ thuật, hỗ trợ vốn,... sẽ giúp người nông dân nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị nông sản.
Hành trình vươn ra thế giới của nông sản Việt Nam đang mở ra những triển vọng tươi sáng. Với sự nỗ lực của toàn ngành, tin tưởng rằng nông sản Việt Nam sẽ tiếp tục khẳng định vị thế trên bản đồ nông nghiệp thế giới, mang lại giàu có cho đất nước và cuộc sống ấm no cho người nông dân.
Bảo AN