Thách thức từ "sân nhà"
Nhiều doanh nghiệp nông sản Việt, dù đã thành công trong việc xuất khẩu sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế, vẫn gặp khó khăn khi tiếp cận thị trường nội địa. Thực tế, nông sản Việt trên "sân nhà" đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ việc sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, thiếu đầu tư đồng bộ đến sự cạnh tranh gay gắt về giá cả. Nhiều sản phẩm chất lượng cao, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu lại khó tìm được chỗ đứng trên thị trường nội địa do chưa có quy định bắt buộc về việc bán hàng VietGAP tại các siêu thị, chợ đầu mối...
Theo thống kê của Cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), diện tích cây trồng đạt tiêu chuẩn VietGAP hiện còn khá khiêm tốn so với quy mô sản xuất của cả nước. Chưa kể, việc chưa có quy định bắt buộc về bán sản phẩm VietGAP tại các siêu thị, chợ... khiến người tiêu dùng khó tiếp cận với nông sản chất lượng cao.
Thị trường nông sản nội địa cũng đang thiếu những quy định chặt chẽ về chất lượng, dẫn đến tình trạng "vàng thau lẫn lộn". Người tiêu dùng khó phân biệt được sản phẩm đạt chuẩn với hàng kém chất lượng, gây mất niềm tin và ảnh hưởng đến quyết định mua hàng.
Để nông sản Việt chinh phục được người tiêu dùng trong nước, chất lượng sản phẩm là yếu tố then chốt. Các chuyên gia cho rằng, việc nâng cao chất lượng, định vị và xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt là điều kiện tiên quyết để khơi thông dòng chảy tiêu thụ nội địa và tạo đà vươn ra thị trường quốc tế.
Bà Nguyễn Thị Kim Dung, Giám đốc Saigon Co.op Hà Nội, nhấn mạnh: "Chất lượng hàng hóa là yếu tố quan trọng nhất để hàng Việt chinh phục người Việt. Cơ quan chức năng cần hỗ trợ bà con nông dân, nhà cung ứng đảm bảo các yếu tố pháp lý, đặc biệt là việc trích xuất nguồn gốc, chất lượng hàng hóa để đưa nông sản vào các siêu thị."
Thương mại điện tử: Kênh phân phối tiềm năng
Thương mại điện tử đang trở thành một kênh phân phối quan trọng cho nông sản Việt. Với quy mô thị trường lớn và khả năng tiếp cận rộng khắp, thương mại điện tử giúp nông sản Việt vượt qua rào cản địa lý, tiếp cận người tiêu dùng trên toàn quốc. Ông Nguyễn Bình Minh, Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, cho biết: "Thương mại điện tử có quy mô thị trường lớn và có thể giúp nông sản Việt tiếp cận người tiêu dùng trên khắp mọi miền đất nước."
Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả kênh phân phối này, cần có sự đầu tư về đào tạo, hướng dẫn cho người nông dân, người bán hàng về các kỹ năng bán hàng trực tuyến, cách thức xây dựng thương hiệu và bảo vệ sản phẩm.
Bộ Công Thương đang triển khai đề án đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào chuyển đổi số cho hoạt động xúc tiến thương mại. Trong đó, hai nền tảng ứng dụng được kỳ vọng sẽ hỗ trợ đắc lực cho việc thúc đẩy tiêu thụ nông sản Việt là hệ thống truy xuất nguồn gốc xúc tiến thương mại itrace24/7 và bản đồ số về nông sản Việt Nam.
Với sự chung tay của các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và người nông dân, nông sản Việt hoàn toàn có thể chinh phục thị trường nội địa và vươn xa hơn trên trường quốc tế. Chất lượng sản phẩm tốt, thương hiệu uy tín và kênh phân phối đa dạng sẽ là những yếu tố then chốt giúp nông sản Việt khẳng định vị thế và giá trị trên thị trường toàn cầu.
Bảo AN