Nhân dịp chào mừng kỷ niệm 550 năm Danh xưng Quảng Nam (1471 - 2021), sáng 28/12, tại TP. Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam UBND tỉnh Quảng Nam đã phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề"Quảng Nam - 550 năm hình thành và phát triển".
Tham gia Hội thảo có hơn 70 nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà quản lý trên các lĩnh vực kinh tế, lịch sử, văn hóa, dân tộc học, khảo cổ học, ngôn ngữ học... ở các viện, trung tâm nghiên cứu, trường đại học, cơ quan trên cả nước.
Tham dự và chủ trì hội thảo có PGS-TS. Bùi Nhật Quang, Chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam; Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh ông Phan Việt Cường; Chủ tịch UBND tỉnh ông Lê Trí Thanh; nhà sử học Dương Trung Quốc, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội Khoa học lịch sử Việt Nam. Hội thảo với sự tham gia của hơn 70 nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà quản lý trên các lĩnh vực kinh tế, lịch sử, văn hóa, dân tộc học, khảo cổ học, ngôn ngữ học... ở các viện, trung tâm nghiên cứu, trường đại học, cơ quan trên cả nước. Các bài tham luận tập trung vào những nội dung chính sau: Lịch sử-khảo cổ; dân tộc – tôn giáo; văn hoá-ngôn ngữ; kinh tế - xã hội.
Phát biểu khai mạc buổi hội thảo, ông Lê Trí Thanh Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, cách đây tròn 550 năm, năm 1471, vua Lê Thánh Tông thành lập Đạo Thừa tuyên Quảng Nam - đơn vị hành chính thứ 13 của nước Đại Việt, danh xưng Quảng Nam ra đời từ đây. Với sứ mệnh lịch sử thiêng liêng của mình, Quảng Nam luôn giữ vai trò trọng yếu cả về chính trị, quân sự và kinh tế trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Đây là vùng đất “địa linh, nhân kiệt”, hàm chứa nhiều giá trị truyền thống lịch sử, văn hóa, anh hùng cách mạng và cũng là quê hương của nhiều bậc chí sĩ yêu nước, những lãnh tụ cách mạng, và nhân sĩ trí thức nổi tiếng.
Ông Lê Chí Thanh - Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam phát biểu khai mạc
“Nhìn lại chặng đường lịch sử 550 năm hình thành và phát triển, trong sâu thẳm mỗi người dân đất Quảng luôn tự hào và mãi mãi ghi ơn những thế hệ tiền nhân khai khẩn, bảo vệ, xây dựng và phát triển vùng đất Quảng Nam tươi đẹp như ngày nay. Và đây cũng là mốc thời gian để chúng ta tìm hiểu, nghiên cứu đầy đủ hơn, sâu sắc hơn và làm rõ nét hệ giá trị của vùng đất, con người Quảng Nam; về vai trò, vị trí, những đóng góp của Quảng Nam trong tiến trình phát triển của dân tộc trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, lịch sử, văn hóa, xã hội; tạo tiền đề quan trọng để xây dựng và phát triển tỉnh Quảng Nam trong thời kỳ hội nhập và phát triển”, ông Lê Trí Thanh phát biểu.
Ông Lê CHí Thanh - Chủ tịch UBND tỉnh tin tưởng và kỳ vọng rằng qua Hội thảo này, các tư liệu, luận cứ khoa học sẽ được thảo luận, phân tích để làm sáng tỏ thêm về vai trò, giá trị của vùng đất và con người Quảng Nam trong tiến trình lịch sử 550 năm hình thành và phát triển; đồng thời khuyến nghị những định hướng và giải pháp góp phần đưa Quảng Nam phát triển nhanh và bền vững trong bối cảnh hội nhập toàn cầu của thời đại cách mạng công nghệ lần thứ 4 đang diễn ra mạnh mẽ hiện nay.
Trong báo cáo bắt đầu hội thảo, PGS.TS. Bùi Nhật Quang, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam cho hay: “Tháng 6 năm 1471, Vua Lê Thánh Tông lấy đất Chiêm Thành đặt làm thừa tuyên Quảng Nam. Tên gọi Quảng Nam khi đó đã hàm chứa tầm nhìn sâu rộng của vị hoàng đế Đại Việt khát khao được mở rộng đất đai về phương Nam. Kể từ đó cho đến nay, trong suốt 550 năm, con người và vùng đất Quảng Nam luôn hiện diện ở vị trí trang trọng trong những trang sử vàng của dân tộc Việt Nam”.
Vùng đất này phát triển phồn thịnh dưới thời các Chúa Nguyễn, với Dinh trấn Thanh Chiêm từng là căn cứ thuỷ quân hùng mạnh, đồng thời là nơi hình thành và phổ biến chữ quốc ngữ sớm nhất ở Việt Nam. Thương cảng Hội An phát triển mạnh mẽ với sự quần tụ của người Việt, người Nhật Bản, người Hoa, là điểm đến của nhiều thuyền buôn từ phương Đông, phương Tây. Vào đầu thế kỷ XX, Quảng Nam lại nổi lên như là cái nôi của phong trào Duy Tân với tên tuổi lẫy lừng của tam kiệt: Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý Cáp, những chí sĩ yêu nước có nền tảng cựu học uyên bác, sớm khai mở tư tưởng canh tân, mở cửa, hội nhập và hiện đại hoá đất nước”.
Theo PGS.TS Bùi Nhật Quang, trải qua những thăng trầm lịch sử, Quảng Nam đang có những bước phát triển kinh tế mạnh mẽ, tạo động lực để thúc đẩy cải thiện các vấn đề xã hội, môi trường ngày càng bền vững. Cho đến nay, quy mô nền kinh tế Quảng Nam đang đứng thứ hai trong vùng trọng điểm miền Trung, với các động lực phát triển kinh tế quan trọng cả ở vùng đồng bằng, ven biển đến vùng trung du, miền núi. Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Nam lần thứ XXII nhiệm kỳ 2020-2025 đã đặt quyết tâm đưa Quảng Nam trở thành tỉnh phát triển khá của cả nước vào năm 2030 trên cơ sở huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để phát triển kinh tế nhanh và bền vững.
Các diễn giả trình bày tại buổi hội thảo
“Hội thảo như dòng suối nhỏ góp thêm vào dòng chảy của lịch sử Quảng Nam, như con suối góp phần tôn vinh vẻ đẹp và sự mạnh mẽ tràn đầy sinh lực của dòng sông Thu Bồn. Trên cơ sở các tham luận được trình bày trong Hội thảo có thể hiểu rõ hơn được về các nguồn lực của Quảng Nam, thấu hiểu được nhân cách con người Quảng Nam được tôi luyện suốt chiều dài lịch sử, hiểu rõ hơn về các nguồn tài nguyên vật thể và phi vật thể của Quảng Nam, từ đó đề xuất những nhiệm vụ, giải pháp góp phần hoạch định các chủ trương, chính sách nhằm xây dựng và phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh; củng cố hệ thống chính trị, quốc phòng, an ninh; tăng cường hợp tác quốc tế, góp phần đưa Quảng Nam phát triển nhanh và bền vững PGS.TS. Bùi Nhật Quang nhấn mạnh.
Cũng nhân dịp này đại diện lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã ký kết hợp tác nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn giai đoạn 2021-2025.
Nguyễn Tuyên