Thời điểm diễn ra Lễ hội cũng chính là thời điểm cây Trà ra hoa chính vụ. Từ 8h00 ngày 26/12, các cây Trà sẽ được trưng bày tại các vị trí đã được quy hoạch tại Sân tổ chức Lễ hội của Di tích Miếu Ông - Miếu Bà (thôn Cái Gian, xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ); Trụ sở Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Ba Chẽ; Miếu Bàn Vương (thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn) và ở các vườn Trà hoa vàng trên địa bàn Thị trấn Ba Chẽ, xã Đồn Đạc, Thanh Sơn và Đạp Thanh.
Trong khuôn khổ của lễ hội còn có trưng bày các gian hàng sản phẩm OCOP và các sản phẩm đặc hữu của các địa phương với 25 gian hàng. Khách đến tham dự Lễ hội, bên cạnh việc thưởng hoa, thưởng trà, du khách còn được mua sắm các sản phẩm OCOP, sản vật đặc trưng của các địa phương và du thuyền trên sông Ba Chẽ, ngắm các cảnh đẹp trên sông (Đảo Nu tôn chuông; khúc sông cổ ngựa,…), xem các tiết mục nhảy lửa do nghệ nhân của huyện Ba Chẽ và từ các tỉnh Cao Bằng, Hà Giang… biểu diễn.
Chương trình văn nghệ khai mạc Lễ hội Trà hoa vàng huyện Ba Chẽ lần thứ II (năm 2018)
Ngay sau ngày khai mạc Lễ hội Trà hoa vàng, Lễ hội Bàn Vương, một nghi lễ quan trọng của người dân tộc Dao, được tổ chức để tưởng nhớ đến công ơn của ông tổ đã sinh ra người Dao, cũng được diễn ra vào ngày 27/12/2020. Lễ hội Bàn Vương với chủ đề “Tiếng gọi tổ tiên nơi cửa biển” sẽ tái hiện lại “Hành trình vượt biển” của người Dao đến lập nghiệp tại vùng đất mới trên 17 con thuyền với 12 con thuyền rước tượng trưng cho 12 dòng họ của người Dao và 05 con thuyền bố trí đón các đại biểu tham dự Lễ rước. Trong khuôn khổ lễ hội còn tổ chức các trò chơi dân gian, chương trình giao lưu, trình diễn dân ca, dân vũ do các đoàn nghệ nhân ở các Tỉnh và huyện Ba Chẽ trình diễn. Du khách đến đây còn được tham quan Trại mặt nạ Ka đong (Mặt nạ trong văn hóa tín ngưỡng của người Dao thuộc phương ngữ Mùn).
Người Dao Ba Chẽ thực hiện nghi lễ cúng Bàn Vương
Điểm mới của Lễ hội Trà hoa vàng Ba Chẽ năm nay chính là việc công bố về công dụng của các hoạt chất có trong Trà hoa vàng do các chuyên gia Hà Lan cùng với Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm KHCN Việt nam nghiên cứu và thực hiện công bố.
Trà hoa vàng tươi và khô Ba Chẽ
Theo “Camellia International Journal” - Tạp chí chuyên nghiên cứu về trà hoa vàng, các hợp chất của loại cây này có khả năng kiềm chế sự sinh trưởng của các khối u đến 33,8%; giúp giảm đến 35% hàm lượng cholesterol trong máu. Ngoài ra, loại trà này còn có khả năng làm giảm triệu chứng xơ vữa động mạch do máu nhiễm mỡ, điều hoà huyết áp và chữa các bệnh về tim mạch, tiểu đường, u bướu. Còn theo nghiên cứu của Trường Đại học Dược Hà Nội thì hoa và lá cây trà bao hàm hơn 400 thành phần hoá học, không có độc và tác dụng phụ. Trong đó, phải kể đến Saponin, các hợp chất phenolic, amino acid, axit folic, protein, vitamin B1, B2, C, E, axit béo,… cùng rất nhiều các thành phần dinh dưỡng tự nhiên, các loại axit amin, rất nhiều các nguyên tố vi lượng Ge, Se, Mo, Zn, V,… có tác dụng bảo vệ sức khoẻ, nâng cao sức đề kháng, ngăn ngừa bệnh tật….
Với những giá trị dinh dưỡng và dược học lớn này, trà hoa vàng được thị trường ưa thích và được bán với mức giá lên đến 15 triệu đồng/kg hoa khô. Hiện, tổng diện tích trồng Trà hoa vàng trên địa bàn huyện Ba Chẽ là 200 ha; trong đó diện tích đang cho thu hoạch 100 ha với tổng lượng hoa Trà thu hoạch bình quân từ 3,0-3,5 tấn/năm. Phấn đấu đến năm 2025, huyện Ba Chẽ sẽ phát triển được 189 ha Trà hoa vàng theo hướng tuân thủ nguyên tắc tiêu chuẩn GACP - WHO, xây dựng Trà hoa vàng trở thành sản phẩm OCOP cấp Quốc gia.
Châu Anh