Thái Nguyên, vùng đất nổi tiếng với những đồi chè xanh mướt, đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ trong ứng dụng công nghệ vào sản xuất chè an toàn. Nhờ những chính sách hỗ trợ hiệu quả, sự đổi mới trong tư duy của người làm chè và các biện pháp khoa học tiên tiến, ngành chè Thái Nguyên ngày càng nâng cao chất lượng, mở rộng thị trường, gia tăng giá trị sản phẩm và hướng tới sự phát triển bền vững.
Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên có hơn 7.000 ha chè áp dụng công nghệ tưới nước tự động và bán tự động, chiếm hơn 30% tổng diện tích chè toàn tỉnh.
Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên có hơn 7.000 ha chè áp dụng công nghệ tưới nước tự động và bán tự động, chiếm hơn 30% tổng diện tích chè toàn tỉnh. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng suất và chất lượng cây chè. Hệ thống tưới nước hiện đại không chỉ giúp tiết kiệm tài nguyên nước mà còn đảm bảo cây chè được cung cấp độ ẩm hợp lý, giảm thiểu tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu.
Song song với đó, việc sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học đang được người làm chè áp dụng rộng rãi. Thay vì phụ thuộc vào phân bón vô cơ và thuốc bảo vệ thực vật hóa học, phương thức canh tác mới này giúp cải thiện chất lượng đất, bảo vệ hệ sinh thái và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Nhờ vậy, đến nay, hơn 5.900 ha chè đã được cấp chứng nhận sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, chiếm 26,6% diện tích chè toàn tỉnh.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng thị trường xuất khẩu, tỉnh Thái Nguyên đã thực hiện quản lý, giám sát 55 mã vùng trồng chè với hơn 1.000 ha được gắn định vị GPS. Hệ thống này giúp truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và gia tăng uy tín của chè Thái Nguyên trên thị trường quốc tế.
Hiện tại, tỉnh đã có 204 đơn vị, hộ sản xuất chè được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu tập thể "Chè Thái Nguyên" và 46 đơn vị được cấp quyền sở hữu trí tuệ về chỉ dẫn địa lý "Tân Cương". Đặc biệt, nhãn hiệu "Chè Thái Nguyên" đã được bảo hộ tại 6 quốc gia và vùng lãnh thổ như Mỹ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan. Chỉ dẫn địa lý "Tân Cương" cũng được công nhận tại Liên minh châu Âu (EU) thông qua Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Việc bảo hộ thương hiệu không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người sản xuất chè mà còn góp phần nâng cao giá trị của chè Thái Nguyên trên thị trường quốc tế.
Theo ông Vũ Đức Hảo, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Thái Nguyên, trong những năm qua, diện tích chè sản xuất an toàn và hữu cơ không ngừng tăng, giúp nâng cao chất lượng, mẫu mã và thương hiệu chè Thái Nguyên. Giá trị sản phẩm trà của tỉnh đạt hơn 13.000 tỷ đồng, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế địa phương. Năm 2024, ước tính giá trị thu nhập từ cây chè đạt khoảng 131 triệu đồng/ha/năm, cho thấy chè vẫn là cây trồng chủ lực của tỉnh.
Trong thời gian tới, Thái Nguyên tiếp tục chuyển đổi phương thức sản xuất theo hướng VietGAP, hữu cơ để nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời, tỉnh khuyến khích liên kết giữa các hợp tác xã và cơ sở sản xuất nhằm hình thành vùng nguyên liệu chè chất lượng cao, đồng đều, đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu và thị trường trong nước.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng tập trung vào việc quảng bá sản phẩm chè thông qua hệ thống siêu thị, sàn thương mại điện tử, giúp sản phẩm tiếp cận nhiều hơn với người tiêu dùng. Việc tham gia vào các kênh phân phối hiện đại không chỉ giúp tăng sản lượng tiêu thụ mà còn nâng cao giá trị sản phẩm.
Ngoài việc nâng cao chất lượng chè, Thái Nguyên còn chú trọng phát triển du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng gắn với văn hóa trà. Các tour du lịch trải nghiệm tại vùng chè không chỉ giúp du khách hiểu hơn về quy trình sản xuất chè mà còn tạo cơ hội tăng thu nhập cho người làm chè. Đây là hướng đi mới nhằm bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống của cây chè, đồng thời tạo sự gắn kết cộng đồng và phát triển bền vững.
Với hơn 22.200 ha chè, năng suất đạt 127 tạ/ha, sản lượng đạt 272,8 nghìn tấn/năm, Thái Nguyên tiếp tục khẳng định vị thế là một trong những địa phương sản xuất chè hàng đầu cả nước. Các giống chè chất lượng cao như Trung Du, LDP1, Kim Tuyên, TRI777, Bát Tiên, Phúc Vân Tiên... đã góp phần tạo nên các sản phẩm trà đa dạng, từ chè xanh cao cấp, chè đen, hồng trà đến các sản phẩm tinh chất chè phục vụ thực phẩm, làm đẹp và dược liệu.
Với 62 công ty, 168 hợp tác xã, 251 làng nghề và hơn 91.000 hộ làm chè, Thái Nguyên đang hướng đến một ngành chè bền vững, ứng dụng công nghệ cao và đạt tiêu chuẩn quốc tế. Đến nay, tỉnh đã có 158 sản phẩm chè được chứng nhận OCOP từ 3 đến 5 sao, 47 cơ sở sản xuất được cấp xác nhận theo chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn. Những thành tựu này là minh chứng cho sự đổi mới mạnh mẽ, giúp chè Thái Nguyên ngày càng khẳng định thương hiệu, nâng cao giá trị và vươn ra thị trường quốc tế.
Nhờ vào sự nỗ lực của chính quyền và người dân, cùng với việc áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, ngành chè Thái Nguyên không chỉ đóng góp quan trọng vào nền kinh tế địa phương mà còn mang đến những sản phẩm chất lượng cao, an toàn cho người tiêu dùng. Đây là hướng đi tất yếu để chè Thái Nguyên phát triển bền vững, giữ vững vị thế và nâng cao giá trị trên bản đồ chè Việt Nam và thế giới.