Tính đến tháng 4 năm 2025, tỉnh đang tích cực đẩy mạnh Phong trào thi đua học tập, làm chủ và ứng dụng hiệu quả AI, một nỗ lực đáng chú ý nhằm hoàn thành sớm Chương trình "Bình dân học AI" trên địa bàn, một sáng kiến mang đậm dấu ấn địa phương.
Nền tảng chiến lược: Từ nghị quyết chuyển đổi số đến 'Bình dân học AI'
Sự chủ động của Thái Nguyên trong việc tiếp cận và ứng dụng AI không phải là một động thái tức thời mà là kết quả của một quá trình chuẩn bị chiến lược bài bản. Từ rất sớm, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã thể hiện tầm nhìn xa khi ban hành Nghị quyết số 01-NQ/TU về Chương trình Chuyển đổi số giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Nghị quyết này đã đưa Thái Nguyên trở thành một trong số ít tỉnh, thành phố đầu tiên trên cả nước có một văn bản chỉ đạo chuyên đề, toàn diện về chuyển đổi số, khẳng định quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong việc nắm bắt cơ hội từ công nghệ.
Để cụ thể hóa những mục tiêu lớn lao đó, chính quyền tỉnh tiếp tục ban hành các kế hoạch hành động chi tiết, nổi bật là Kế hoạch triển khai chương trình "Bình dân học AI" và Đề án phát triển năng lực số giai đoạn 2024 - 2025. Những văn bản này không chỉ đặt ra lộ trình cụ thể mà còn thể hiện rõ khát vọng đưa kiến thức và kỹ năng về AI đến với đông đảo người dân, đúng như tên gọi "bình dân" của chương trình.
Mục tiêu tham vọng: Phổ cập AI đến mọi ngõ ngách trước ngưỡng cửa 2025
Chương trình "Bình dân học AI" tại Thái Nguyên được triển khai với một quyết tâm rất cao và những mục tiêu vô cùng tham vọng, hướng tới mốc thời gian cuối năm 2025. Tỉnh đặt ra yêu cầu 100% cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan nhà nước phải được đào tạo và có khả năng ứng dụng các nền tảng AI để hỗ trợ công việc hàng ngày. Không chỉ dừng lại ở việc đào tạo, mục tiêu còn nhấn mạnh vào hiệu quả thực tế, với ít nhất 50% trong số đó phải áp dụng AI một cách thành thạo, mang lại sự cải thiện rõ rệt về năng suất và chất lượng công việc.
Tầm nhìn phổ cập AI còn được mở rộng ra cộng đồng doanh nghiệp và người lao động. Tỉnh phấn đấu có 80% chủ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể được tiếp cận kiến thức AI và ứng dụng vào quản trị, sản xuất kinh doanh, phát triển sản phẩm, trong đó một nửa ứng dụng hiệu quả. Đặc biệt, một trong những mục tiêu mang tính nền tảng và thể hiện rõ nét tinh thần "bình dân" là đưa 80% người dân trong độ tuổi lao động tham gia các lớp đào tạo kỹ năng AI cơ bản trực tuyến, đảm bảo ít nhất 50% trong số họ có thể sử dụng thành thạo các kỹ năng này trong cuộc sống và công việc. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thái Nguyên cũng chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng xã hội cho việc học AI, phấn đấu 100% địa phương trong tỉnh hình thành mạng lưới triển khai chương trình ở cơ sở và mọi cơ quan, đơn vị đều có nhóm cán bộ nòng cốt làm nhiệm vụ lan tỏa kiến thức.
Triển khai sâu rộng: Hình thành tư duy 'AI First' trong thực tiễn
Để biến những mục tiêu trên giấy thành hiện thực sống động, Thái Nguyên đang áp dụng một loạt giải pháp triển khai đồng bộ và quyết liệt. Yếu tố then chốt được xác định là vai trò dẫn dắt, tiên phong của người đứng đầu các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị. Họ không chỉ định hướng mà còn phải trực tiếp tham gia, chủ động xây dựng kế hoạch và đôn đốc tiến độ thực hiện. Phong trào thi đua "Bình dân học AI" được xem là nhiệm vụ trọng tâm, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Nội dung và hình thức đào tạo được đa dạng hóa để phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau, từ các lớp tập huấn chuyên sâu cho cán bộ nòng cốt đến các khóa học trực tuyến đại trà cho người dân, tất cả đều nhằm khơi dậy tinh thần học hỏi và tư duy sáng tạo.
Tỉnh cũng chú trọng việc xây dựng đội ngũ chuyên gia về AI và chuyển đổi số, nâng cao chất lượng giảng viên nguồn, đồng thời hình thành các nhóm cộng đồng để tạo môi trường chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình học tập và ứng dụng. Việc kịp thời phát hiện, biểu dương và nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo từ cơ sở cũng được xem là động lực quan trọng. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, đánh giá được yêu cầu thực hiện nghiêm túc, đảm bảo thực chất, tránh hình thức, nhằm đo lường chính xác hiệu quả và có những điều chỉnh kịp thời. Tất cả những nỗ lực này đều hướng tới một mục tiêu sâu xa hơn: từng bước hình thành tư duy "AI First" – ưu tiên ứng dụng AI trong việc giải quyết các vấn đề thực tiễn, biến AI thành công cụ quen thuộc và hữu ích trong mọi lĩnh vực.
Văn hóa 'AI xứ Trà': Tích hợp công nghệ vào bản sắc địa phương
Điểm độc đáo và đầy tham vọng trong chiến lược AI của Thái Nguyên chính là mục tiêu xây dựng và định hình một "văn hóa AI xứ Trà". Cụm từ này không chỉ là một khẩu hiệu mà còn hàm chứa ý nghĩa sâu sắc về việc tích hợp công nghệ tiên tiến vào chính bản sắc văn hóa và kinh tế đặc trưng của địa phương, vốn nổi tiếng với cây chè. Việc xây dựng văn hóa "AI xứ Trà" đòi hỏi AI không chỉ được ứng dụng trong các cơ quan công quyền hay doanh nghiệp công nghệ, mà phải thẩm thấu vào các ngành nghề truyền thống, vào đời sống thường nhật của người dân.
Có thể hình dung về một tương lai không xa nơi AI hỗ trợ nông dân Thái Nguyên tối ưu hóa quy trình trồng và chăm sóc chè, phân tích chất lượng sản phẩm, dự báo thị trường; hay AI giúp nâng cao trải nghiệm du lịch văn hóa trà, tự động hóa các dịch vụ công liên quan đến người dân và doanh nghiệp, hoặc tạo ra những sản phẩm, dịch vụ mới mang đậm dấu ấn "xứ Trà" dựa trên nền tảng công nghệ số. Việc gắn liền AI với hình ảnh "xứ Trà" không chỉ tạo ra sự gần gũi, dễ tiếp nhận mà còn thể hiện quyết tâm biến công nghệ thành một phần bản sắc, một động lực mới cho sự phát triển bền vững của tỉnh.
Thách thức và tầm nhìn: Con đường phía trước cho AI tại Thái Nguyên
Hành trình đưa AI vào cuộc sống tại Thái Nguyên, dù đầy quyết tâm và đã có những bước khởi đầu đáng khích lệ như việc đào tạo gần 300 người trong giai đoạn đầu, chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thách thức. Việc phổ cập kiến thức và kỹ năng AI cho hàng trăm nghìn người đòi hỏi nguồn lực lớn về tài chính, hạ tầng công nghệ và đội ngũ giảng viên. Thu hẹp khoảng cách số giữa thành thị và nông thôn, giữa các nhóm đối tượng khác nhau cũng là một bài toán khó.
Bên cạnh đó, việc thay đổi tư duy, thói quen và khắc phục tâm lý e ngại công nghệ trong một bộ phận cán bộ và người dân cũng cần thời gian và sự kiên trì. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt, cách tiếp cận bài bản và tinh thần "bình dân hóa" công nghệ, Thái Nguyên đang cho thấy một tầm nhìn rõ ràng và một khát vọng lớn lao. Mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc hoàn thành các chỉ tiêu vào cuối năm 2025 mà còn là xây dựng một nền tảng vững chắc để AI tiếp tục phát triển và đóng góp vào sự thịnh vượng chung của tỉnh trong dài hạn.
Trong bối cảnh cả nước đang nỗ lực thực hiện chuyển đổi số quốc gia, chương trình "Bình dân học AI" với mục tiêu xây dựng văn hóa "AI xứ Trà" của Thái Nguyên là một minh chứng sinh động cho tinh thần chủ động, sáng tạo và quyết tâm làm chủ công nghệ tương lai. Bằng việc đặt con người vào vị trí trung tâm, phổ cập kiến thức AI một cách rộng rãi và gắn kết công nghệ với bản sắc địa phương, Thái Nguyên không chỉ đang nâng cao năng lực nội tại mà còn có thể trở thành hình mẫu tham khảo cho các địa phương khác trên con đường khai thác tiềm năng to lớn của trí tuệ nhân tạo.
Bảo An