Theo số liệu từ Cục Hải quan Việt Nam, tính đến ngày 15/3/2025, Việt Nam đã xuất khẩu 406.637 tấn cà phê, với kim ngạch đạt 2,28 tỷ USD. Mặc dù khối lượng xuất khẩu giảm 18% so với cùng kỳ năm 2024, nhưng trị giá xuất khẩu lại tăng mạnh 41%.
Về các thị trường xuất khẩu, Đức vẫn giữ vị trí dẫn đầu với 278 triệu USD (tăng 79% so với cùng kỳ), tiếp theo là Italy với 171 triệu USD (tăng 31%), Nhật Bản đạt 127 triệu USD (tăng 56%), Hoa Kỳ 120 triệu USD (tăng 53%) và Tây Ban Nha 117 triệu USD (tăng 29%).
Dựa trên đà tăng trưởng này, Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (Vicofa) dự báo rằng trong quý I năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cà phê có thể đạt khoảng 2,8 tỷ USD. Nếu mức giá hiện tại được duy trì trong ba quý còn lại, Việt Nam hoàn toàn có thể thiết lập kỷ lục xuất khẩu cà phê lên tới 8 tỷ USD trong năm nay.
Mức giá xuất khẩu cà phê của Việt Nam đã tăng mạnh trong thời gian qua, từ 3.228 USD/tấn vào quý I/2024 lên 5.614 USD/tấn trong quý I/2025, tương đương mức tăng 73%. Trong giai đoạn 2010-2023, giá cà phê xuất khẩu của Việt Nam thường dao động xung quanh 2.000 USD/tấn, nhưng từ đầu năm 2024, giá đã liên tục “leo thang”, thậm chí có lúc tăng mạnh bất ngờ.
Năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu tổng cộng 1,34 triệu tấn cà phê, thu về 5,62 tỷ USD, mức kim ngạch kỷ lục. Giá cà phê xuất khẩu bình quân của năm này cũng đạt 4.177 USD/tấn, tăng 59% so với 2.613 USD/tấn của năm 2023. Đặc biệt, trong quý I/2025, giá cà phê tiếp tục tăng mạnh, vượt qua mức 5.600 USD/tấn, và có thể đạt 6.000 USD/tấn trong thời gian tới.
Trong hai thập kỷ qua, nông dân trồng cà phê Robusta ở Tây Nguyên thường chỉ bán cà phê với giá dao động xung quanh 40 triệu đồng/tấn. Tuy nhiên, trong hai năm qua, giá đã tăng mạnh, hiện nay cà phê Robusta tại khu vực này được bán với giá gần 134 triệu đồng/tấn, gấp 3,5 lần so với trước đây.
Mặc dù EU hiện là thị trường xuất khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam, chiếm 41% sản lượng, nhưng từ ngày 30/12/2024, EU sẽ áp dụng quy định chống phá rừng (EUDR), yêu cầu các sản phẩm như cà phê, cao su, gỗ, ca cao… phải đảm bảo không liên quan đến việc phá rừng sau ngày 31/12/2020. Doanh nghiệp không đáp ứng quy định này sẽ bị phạt đến 4% doanh thu và có thể bị loại khỏi thị trường EU.
Lo ngại trước quy định này, ông Thái Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk (Simexco Daklak), cho biết việc tuân thủ EUDR sẽ làm tăng chi phí sản xuất. Để đáp ứng yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, các vùng trồng cà phê lớn sẽ phải xây dựng bản đồ số và truy xuất nguồn gốc tới từng nông hộ.
Trước tình hình này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã triển khai thí điểm hệ thống dữ liệu vùng trồng cà phê tại các huyện Krông Năng, Cư M’gar, Ea H’leo (Đắk Lắk) và Di Linh (Lâm Đồng). Đến nay, 100% diện tích cà phê tại các địa phương này đã được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu, giúp ngành cà phê duy trì xuất khẩu vào EU và hướng đến phát triển bền vững trong tương lai.
Theo Vicofa, mặc dù các yếu tố thúc đẩy giá cà phê tăng mạnh trong thời gian qua mang tính khách quan, nhưng sự tăng giá này không bền vững. Để ngành cà phê Việt Nam phát triển ổn định và đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 10 tỷ USD trong tương lai, cần phải xây dựng các yếu tố chủ động và bền vững hơn, đồng thời đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe từ các thị trường quốc tế.