Được thành lập tháng 3 năm 2007 với 7 thành viên, đến nay, Hợp tác xã (HTX) Suối Giàng, huyện Văn Chấn có 20 thành viên; trong đó, có 16 người là dân tộc Mông còn lại là các dân tộc Kinh, Dao, Tày. Bà Lâm Thị Kim Thoa - Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX Suối Giàng cho biết: "HTX ra đời và đi vào hoạt động với mục tiêu sản xuất các sản phẩm chè chất lượng cao, xây dựng thương hiệu chè Suối Giàng và giúp bà con dân tộc H’Mông trồng chè và gìn giữ cây chè quý”.
Hợp tác xã Suối Giàng khai trương điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP tỉnh Yên Bái năm 2020.
Những năm qua, với mục tiêu sản xuất các sản phẩm chè chất lượng cao, xây dựng thương hiệu chè Suối Giàng và giúp bà con dân tộc Mông trồng chè tin tưởng và gìn giữ cây chè quý, HTX Suối Giàng ra đời và đi vào hoạt động, tập hợp đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn xã Suối Giàng tham gia mô hình kinh tế tập thể để cùng chia sẻ lợi ích kinh tế.
Diện tích chè Shan tuyết tại Suối Giàng lên đến gần 300 ha nhưng trước đây phân tán, lại do các hộ nông dân sở hữu, mỗi hộ có diện tích nhỏ, nên việc đánh số trên lô thửa để sản xuất theo hướng tập trung, ứng dụng công nghệ cao, quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn hữu cơ gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục những hạn chế trên và nâng cao giá trị kinh tế cây chè, HTX đã cùng địa phương lên kế hoạch xây dựng vùng sản xuất chè hữu cơ.
HTX đã hướng dẫn thành viên và người dân sản xuất theo chiều sâu; hỗ trợ thành viên và người dân vay tiền của ngân hàng với lãi suất thấp, hỗ trợ phân bón hữu cơ, đồng thời đầu tư hệ thống đường giao thông để người dân yên tâm trồng chè và thu hút doanh nghiệp đến đầu tư.
Ngoài đẩy mạnh áp dụng biện pháp kỹ thuật, HTX chú trọng vào khâu sản xuất, đổi mới thiết bị, công nghệ chế biến để nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm, tăng tỷ lệ sản phẩm chè xanh, chè đặc sản, chè hữu cơ.
Sản phẩm Tuyết Sơn Trà 4 sao hảo hạng của Hợp tác xã Suối Giàng.
Năm 2012, HTX đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng để xây dựng nhà xưởng khang trang, đầu tư thiết bị hiện đại với công suất sản xuất lên 2.000 kg/chè búp tươi/ngày. HTX còn liên kết với một số chuyên gia trong ngành chè cùng đào tạo thành viên, người lao động theo phương pháp cầm tay chỉ việc và đưa thành viên, người lao động đi tham quan, học tập kinh nghiệm ở một số nhà máy chè các tỉnh bạn. Nhờ đó, HTX đã là một trong những đơn vị có đội ngũ lao động lành nghề trong sản xuất chế biến chè của tỉnh.
Năm 2013, sản phẩm chè Suối Giàng do HTX sản xuất đã được cấp nhãn hiệu “Chè Suối Giàng”. Đây là nền tảng vững chắc để người dân chung tay cùng HTX phát triển chè tập trung theo hướng hữu cơ, đưa cây chè thành cây kinh tế mũi nhọn của địa phương.
Đến nay, HTX đã có 6 loại sản phẩm mang tên “Tuyết Sơn Trà” có chất lượng tốt, được đóng gói với các mẫu mã đẹp, từng bước chiếm lĩnh thị trường trong và ngoài nước. Giá bán chè tùy thuộc theo loại, dao động từ 250 đến 650 nghìn đồng/ kg và cao nhất là hơn 3 triệu đồng/kg. Đây là nguồn thu nhập không hề nhỏ đối với các hộ thành viên.
Những cô gái Mông- thành viên HTX đang thu hái chè tại HTX Suối Giàng, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái.
Năm 2019, sản phẩm chè Tuyết Sơn Trà của HTX Suối Giàng là sản phẩm đầu tiên của huyện Văn Chấn được thẩm định đánh giá chấm điểm xếp hạng sản phẩm theo Bộ tiêu chí chấm điểm sản phẩm OCOP “chương trình quốc gia mỗi xã một sản phẩm”. Theo đó sản phẩm được chấm điểm theo 3 nhóm của Bộ tiêu chí chấm điểm sản phẩm OCOP gồm: Sản phẩm và sức mạnh của cộng đồng, khả năng tiếp thị và chất lượng sản phẩm. Trong đó đánh giá sâu về nguồn gốc, giá trị sản phẩm, quy trình sản xuất và hình thức chất lượng sản phẩm.
Ngày 29/11/2019, Hội đồng Thẩm định OCOP đã đánh giá sản phẩm chè “Tuyết Sơn Trà” của HTX Suối Giàng xếp hạng 4 sao. Đây không chỉ là tin vui của HTX Suối Giàng và những người sản xuất ra sản phẩm chè “Tuyết Sơn Trà”, mà còn khẳng định về chất lượng, thương hiệu chè “Tuyết Sơn Trà” của tỉnh Yên Bái và là niềm tự hào của người dân đất Việt.
Để thuận lợi cho khách hàng, HTX xây dựng trang website. Đây là một trong những kênh thông tin giúp sản phẩm Chè Suối Giàng của HTX ngày càng được quảng bá rộng khắp.
Ông Lường Văn Tâm - Chủ tịch UBND xã Suối Giàng cho biết, các HTX ra đời đã góp phần tháo gỡ những khó khăn cho địa phương như giải quyết việc làm, bảo tồn các di sản, bên cạnh đó giúp tiêu thụ các sản phẩm của bà con như gà, cá, rau... Từ đó, khuyến khích các hộ kinh doanh phát triển kinh tế, chủ động đầu tư, nâng cấp, tu sửa khu du lịch, từng bước tạo nên tính chuyên nghiệp trong giao tiếp và phục vụ, nâng cao hiệu quả của công tác xóa đói, giảm nghèo tại địa phương.
Với quy trình sản xuất không sử dụng các chất hóa học như phân hóa học, thuốc trừ sâu hay thuốc trừ cỏ, quá trình chế biến bảo đảm quy trình vệ sinh an toàn thực phẩm, mô hình sản xuất chè hữu cơ của HTX Suối Giàng đã góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên, cân bằng hệ sinh thái tự nhiên. Điều này không chỉ đem lại nguồn lợi kinh tế do chất lượng tuyệt hảo của chè, mà còn giúp người dân thu lợi từ du lịch trước mảnh đất được coi là cái nôi của cây chè cổ thụ.
Theo đánh giá của tỉnh Yên Bái, quy trình sản xuất khoa học của HTX Suối Giàng đã góp phần thay đổi tập quán canh tác cho người dân và bảo vệ môi sinh, môi trường trong xu thế phát triển của đất nước.
Sơn Thủy