"Bão sale" quanh năm: Người tiêu dùng được gì, mất gì?

Khái niệm "bão sale" hay "bão giảm giá" đã trở nên quen thuộc với người tiêu dùng Việt Nam trong những năm gần đây. Từ chỗ chỉ giảm giá vào một số thời điểm đặc biệt trong năm như Tết, mùa du lịch, hay mùa thay đổi bộ sưu tập, các nhà bán lẻ và thương hiệu giờ đây liên tục tung ra các chiến dịch khuyến mãi với tần suất dày đặc. Tâm lý mua sắm của người tiêu dùng cũng dần thay đổi, nhiều người chỉ mua hàng khi có khuyến mãi và luôn trong tâm thế chờ đợi đợt giảm giá tiếp theo.

Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử đã góp phần không nhỏ vào hiện tượng này. Các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, Sendo thường xuyên tổ chức các chiến dịch khuyến mãi lớn như 9/9, 10/10, 11/11, 12/12 và gần đây là cả 6/6, 7/7, 8/8. Không chỉ dừng lại ở những ngày đặc biệt, các sàn còn tổ chức giảm giá vào những ngày thường trong tháng như "siêu sale cuối tháng", "flash sale cuối tuần", hay "sale giờ vàng" diễn ra hàng ngày.

Trước áp lực cạnh tranh từ thương mại điện tử, các nhà bán lẻ truyền thống cũng buộc phải tham gia vào cuộc đua giảm giá. Các trung tâm thương mại, cửa hàng thời trang, điện máy... liên tục tổ chức các đợt khuyến mãi để thu hút khách hàng. Hiện tượng này đã tạo ra một môi trường mua sắm "bão hòa" với các chương trình giảm giá, khiến người tiêu dùng có thể mua sắm với giá ưu đãi gần như quanh năm.

Lợi ích rõ ràng nhất mà những đợt giảm giá mang lại cho người tiêu dùng là cơ hội mua sắm với chi phí thấp hơn. Nhiều mặt hàng có thể giảm từ 30% đến 70% so với giá niêm yết, giúp người tiêu dùng tiết kiệm đáng kể. Đặc biệt đối với những sản phẩm có giá trị cao như điện thoại, laptop, tivi, tủ lạnh, máy giặt..., việc chờ đợi đến đợt khuyến mãi lớn có thể giúp người tiêu dùng tiết kiệm vài triệu đồng.

Những đợt giảm giá lớn cũng tạo cơ hội cho người tiêu dùng tiếp cận với các sản phẩm cao cấp mà thông thường họ không đủ khả năng chi trả. Ví dụ, một chiếc áo hiệu từ 2 triệu đồng có thể giảm xuống còn 1 triệu đồng trong các đợt sale lớn, giúp nhiều người có cơ hội sở hữu những sản phẩm chất lượng cao.

"Bão sale" cũng tạo ra một môi trường mua sắm đa dạng và phong phú. Các nhà bán lẻ và thương hiệu liên tục đưa ra những chiến dịch marketing sáng tạo, những chương trình ưu đãi hấp dẫn để thu hút khách hàng. Điều này không chỉ mang đến cho người tiêu dùng nhiều lựa chọn về sản phẩm mà còn làm phong phú trải nghiệm mua sắm của họ.

Bên cạnh đó, việc các sàn thương mại điện tử tổ chức các sự kiện livestream giới thiệu sản phẩm, các chương trình mini-game có thưởng, hay các hoạt động tương tác với khách hàng trong các đợt sale lớn cũng tạo ra một trải nghiệm mua sắm thú vị và giải trí.

Tuy nhiên, theo một khảo sát của Vietdata, hơn 70% người tiêu dùng Việt Nam thừa nhận đã từng mua sắm những sản phẩm không thực sự cần thiết chỉ vì chúng đang được giảm giá. Điều này dẫn đến tình trạng lãng phí tài nguyên và áp lực tài chính cho nhiều gia đình.

Anh Trần Văn Minh, một nhân viên văn phòng ở Hà Nội, tâm sự: "Tôi đã mua rất nhiều quần áo trong các đợt sale lớn trên các sàn TMĐT, nhưng có ít nhất 30% số đó tôi chưa từng mặc hoặc chỉ mặc một lần rồi cất vào tủ. Đôi khi tôi cảm thấy mình đã bị cuốn vào cơn sốt mua sắm mà quên mất nhu cầu thực sự của bản thân."

Trong nhiều trường hợp, sản phẩm giảm giá mạnh có thể là hàng tồn kho, hàng lỗi nhẹ, hàng mẫu, hoặc sản phẩm sắp hết hạn sử dụng. Nếu không tìm hiểu kỹ, người tiêu dùng có thể mua phải những sản phẩm không đảm bảo chất lượng hoặc không phù hợp với nhu cầu.

Ngoài ra, chất lượng dịch vụ trong các đợt sale lớn cũng thường bị ảnh hưởng. Hệ thống giao hàng quá tải, dịch vụ chăm sóc khách hàng không kịp đáp ứng, thời gian chờ đợi kéo dài... là những vấn đề thường gặp. Ông Lê Văn Nam, Giám đốc một công ty logistics ở TP.HCM, cho biết: "Trong các đợt sale lớn như 11/11 hay 12/12, lượng đơn hàng có thể tăng gấp 3-4 lần so với ngày thường, điều này tạo áp lực rất lớn lên hệ thống vận chuyển và kho bãi."

Việc liên tục tiếp xúc với các chương trình khuyến mãi có thể gây ra những tác động tiêu cực đến tài chính cá nhân. Người tiêu dùng dễ sa vào vòng xoáy chi tiêu quá mức, thậm chí là vay mượn để mua sắm trong các đợt sale lớn.

"Bão sale" quanh năm đang tạo ra cả cơ hội và thách thức cho người tiêu dùng Việt Nam. Mặt tích cực, nó giúp người tiêu dùng tiết kiệm chi phí, tiếp cận các sản phẩm cao cấp, và tận hưởng trải nghiệm mua sắm đa dạng. Mặt tiêu cực, nó tạo ra nguy cơ về "giá ảo", mua sắm bốc đồng, và ảnh hưởng đến tài chính cá nhân.

Để tận dụng tối đa lợi ích và hạn chế những tác động tiêu cực của "bão sale", người tiêu dùng cần trở nên thông minh và có chiến lược rõ ràng trong mua sắm. Họ cần xác định nhu cầu thực sự, theo dõi giá cả, tìm hiểu kỹ về sản phẩm và nhà bán hàng, và hiểu rõ các chính sách liên quan.

Từ phía các nhà bán lẻ và thương hiệu, việc tổ chức các chương trình khuyến mãi minh bạch, mang lại giá trị thực sự cho khách hàng sẽ giúp xây dựng lòng tin và mối quan hệ dài hạn với người tiêu dùng. Từ phía cơ quan quản lý, việc tăng cường kiểm soát và đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh là rất cần thiết.

Cuối cùng, "bão sale" có thể là một hiện tượng tích cực nếu cả người tiêu dùng, nhà bán lẻ và cơ quan quản lý đều đóng vai trò tích cực trong việc xây dựng một thị trường tiêu dùng minh bạch, lành mạnh và bền vững.

Tiến Hoàng