Trong những năm gần đây cùng với quá trình hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế quốc tế, nền kinh tế trong cả nước nói chung và nền kinh tế trên địa bàn tỉnh Nghệ An nói riêng đã có sự phát triển mạnh mẽ, ổn định; với sự phát triển của công nghệ thông tin, cách mạng khoa học kỹ thuật thì Thương mại điện tử (TMĐT) nổi lên như là một hình thức kinh doanh mới, có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng, góp phần không nhỏ vào tăng trưởng chung của nền kinh tế bên cạnh các hoạt động thương mại truyền thống.
Theo số liệu từ Bộ Công thương thì quy mô thị trường TMĐT bán lẻ (bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ) của Việt Nam năm 2018 đạt 8,06 tỷ USD và có khả năng lên tới 13 tỷ USD vào cuối năm 2020 với 68 triệu người sử dụng mạng Internet trên tổng số 97 triệu người dân Việt Nam. Đặc biệt, kể từ khi đại dịch COVID-19 xảy ra bùng phát trên toàn thế giới thì hoạt động thương mại điện tử còn thể hiện sự đóng góp quan trọng trong nền kinh tế bằng việc phân phối hàng hóa và giữ khoảng cách xã hội.
Theo số liệu thống kê tại Cổng thông tin quản lý hoạt động TMĐT Bộ Công thương chỉ số TMĐT Nghệ An năm 2019 đạt 42,4 điểm, xếp thứ 15 của cả nước; trên địa bàn tỉnh hiện có 438 Website TMĐT bán hàng, 06 Website Sàn giao dịch Thương mại điện tử, 01 ứng dụng di động của các tổ chức, cá nhân hoạt động hợp pháp đã thực hiện nghĩa vụ thông báo, đăng ký với Bộ Công thương theo quy định.
Với những lợi ích mà hoạt động TMĐT mang lại cho cả người mua và người bán; số lượng các tổ chức, cá nhân thiết lập Website TMĐT bán hàng và tham gia các hoạt động kinh doanh hàng hóa trên các sàn giao dịch TMĐT, mạng xã hội tăng nhanh theo thời gian, nhiều tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh đã coi TMĐT là kênh phân phối hàng hóa quan trọng.
Công tác quản lý nhà nước, kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính, tuyên truyền hướng dẫn phổ biến các quy định về pháp luật trong hoạt động TMĐT thời gian qua đã được các lực lượng chức năng chú trọng triển khai thực hiện do đó nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp, người tiêu dùng trên địa bàn tỉnh trong hoạt động TMĐT ngày càng được nâng cao, chấp hành đúng các quy định của pháp luật.
Có thể đánh giá đến thời điểm này Nghệ An là một trong những tỉnh trong cả nước có tốc độ phát triển TMĐT tương đối nhanh, sôi động và có sự định hướng, quản lý nhà nước chặt chẽ của các lực lượng chức năng.Bên cạnh những kết quả tích cực TMĐT mang lại thì thời gian qua hoạt động TMĐT trên địa bàn còn tiềm ẩn diễn biến phức tạp, còn một số đối tượng lợi dụng các trang mạng xã hội và các sàn giao dịch điện tử để kinh doanh các loại hàng nhập lậu, hàng xách tay, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Trước tình hình đó thực hiện Quyết định số 2981 của Bộ trưởng Bộ Công Thương (Nghệ An là 1 trong 8 tỉnh trọng điểm nằm trong Kế hoạch); Cục QLTT Nghệ An đã xây dựng Kế hoạch số 746 giao cho Đội QLTT số 11 chủ trì, cùng phối hợp với Phòng An ninh kinh tế - Công an Tỉnh để triển khai thực hiện.
Lĩnh vực TMĐT là lĩnh vực mới, nhiều khó khăn, thách thức nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt, sự hỗ trợ, phối hợp nhịp nhàng trong công tác kiểm tra, xử lý của các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương; sự chủ động, quyết tâm, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp từ công tác tham mưu đến công tác đấu tranh trực tiếp đến nay Cục QLTT Nghệ An bước đầu đã triển khai thực hiện tốt Quyết định số 2981 đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường TMĐT trên địa bàn toàn tỉnh, đã làm rõ các phương thức, thủ đoạn của các đối tượng để kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh chân chính, người tiêu dùng trong giai đoạn hiện nay.
Kết quả kiểm tra cụ thể thời gian từ ngày 01/01/2020 đến 15/07/2020, Cục QLTT Nghệ An đã kiểm tra, xử lý 23 vụ vi phạm trong TMĐT (trong đó 06 vụ vi phạm Website TMĐT bán hàng, 17 vụ vi phạm kinh doanh hàng hóa qua Mạng xã hội) với tổng giá trị thu phạt: 520.020.000 đồng
Thời gian tới Cục QLTT Nghệ An tiếp tục đẩy mạnh hoạt động kiểm tra, xử lý phạm; thực hiện đồng bộ các giải pháp để thực hiện tốt Quyết định số 2981 của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt Kế hoạch tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, đấu tranh phòng, chống buôn lậu, hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong Thương mại điện tử tại các địa bàn, lĩnh vực trọng điểm đến hết năm 2020.Đẩy mạnh việc tuyên truyền phổ biến pháp luật trong TMĐT dưới nhiều hình thức nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các cấp, các ngành và người tiêu dùng về tác hại của việc buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, tuyên truyền cho người tiêu dùng thực hiện việc mua sắm tại các trang website TMĐT bán hàng, các sàn giao dịch điện tử uy tín để được bảo vệ quyền lợi hợp pháp; thúc đẩy TMĐT phát triển theo chiều hướng tích cực.
Huy Đức