Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) ra đời với mục tiêu phát triển kinh tế nông thôn thông qua việc phát huy nội lực địa phương, nâng cao giá trị sản phẩm và thu nhập cho cư dân nông thôn. Sau gần 5 năm triển khai, chương trình đã có những thành tựu đáng kể, đặc biệt tại Hà Nội – nơi đã đánh giá và phân hạng trên 2.769 sản phẩm OCOP. Tuy nhiên, việc đưa những sản phẩm này đến gần hơn với người tiêu dùng vẫn còn gặp nhiều thách thức, đòi hỏi sự nỗ lực đồng bộ từ các cấp chính quyền, doanh nghiệp, và chính người tiêu dùng.
Điểm trưng bày, giới thiệu và kinh doanh sản phẩm OCOP tại quận Đống Đa, Hà Nội.
Một trong những khó khăn lớn nhất trong việc tiêu thụ sản phẩm OCOP là quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, trong khi nhu cầu thị trường ngày càng đòi hỏi sản phẩm có quy mô và chất lượng cao hơn. Bên cạnh đó, trình độ quản trị sản xuất, kinh doanh của các hợp tác xã, doanh nghiệp và chủ cơ sở vẫn còn hạn chế, dẫn đến sức cạnh tranh của sản phẩm chưa mạnh. Điều này làm giảm khả năng tiếp cận của sản phẩm OCOP đối với các kênh phân phối lớn, đặc biệt là siêu thị và các hệ thống bán lẻ hiện đại.
Để giải quyết những thách thức này, thành phố Hà Nội đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP. Việc tổ chức các sự kiện xúc tiến thương mại như hội chợ, tuần hàng OCOP, và các hội nghị kết nối giao thương là những biện pháp thiết thực nhằm giới thiệu sản phẩm đến người tiêu dùng và mở rộng kênh phân phối. Những hoạt động này không chỉ giúp tăng cường nhận diện thương hiệu mà còn tạo điều kiện cho các đơn vị sản xuất thiết lập mối quan hệ với các đối tác tiêu thụ, từ đó ổn định đầu ra cho sản phẩm.
Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ thông tin vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm OCOP cũng được chú trọng. Hà Nội đã triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc, đưa sản phẩm OCOP lên các sàn giao dịch thương mại điện tử để mở rộng kênh phân phối. Đây là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao tính minh bạch và tạo lòng tin đối với người tiêu dùng, đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử đang phát triển mạnh mẽ.
Tuy nhiên, để chương trình OCOP thực sự phát huy hiệu quả và mang lại giá trị bền vững, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan. Chính quyền cần tiếp tục hỗ trợ các đơn vị sản xuất trong việc nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện chất lượng sản phẩm và mở rộng quy mô. Đồng thời, các doanh nghiệp và hợp tác xã cần chủ động hơn trong việc nghiên cứu thị trường, cải tiến sản phẩm theo hướng thân thiện với môi trường và phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Về phía người tiêu dùng, việc ủng hộ và ưu tiên sử dụng sản phẩm OCOP không chỉ là hành động ủng hộ kinh tế địa phương mà còn góp phần bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa, truyền thống của từng vùng miền. Sự gắn kết chặt chẽ giữa người sản xuất và người tiêu dùng sẽ là yếu tố then chốt giúp chương trình OCOP ngày càng phát triển mạnh mẽ, đưa sản phẩm OCOP đến với nhiều thị trường trong và ngoài nước.
Trong thời gian tới, với những nỗ lực không ngừng từ các bên liên quan, cùng với sự đồng lòng của người tiêu dùng, chắc chắn rằng các sản phẩm OCOP sẽ ngày càng khẳng định được vị thế trên thị trường, trở thành niềm tự hào của nền kinh tế nông thôn Việt Nam.