Ngày 9/8, văn phòng SPS Việt Nam, thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đã gửi văn bản thông báo đến Cục Bảo vệ Thực vật, Cục Thú y, Hiệp hội Rau quả Việt Nam, và Hội nuôi ong Việt Nam về việc EU đang tiến hành tham vấn các nước thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) liên quan đến dự thảo điều chỉnh MRL của một số hoạt chất. Những thay đổi này dự kiến áp dụng từ tháng 2-2025.
Các mức MRL do EU đề xuất với từng sản phẩm nông sản.
Theo dự thảo này, EU dự định thay đổi mức MRL của bốn loại hoạt chất bao gồm Zoxamide, Fenbuconazole, Penconazole, và Acetamiprid, với những mức điều chỉnh khác nhau. Những chất này có mặt trong nhiều sản phẩm nông sản của Việt Nam như gạo, hạt tiêu, cà phê, mật ong, và các loại rau củ quả, vốn là những mặt hàng xuất khẩu quan trọng sang thị trường EU.
Đáng chú ý, trong dự thảo, EU đề xuất giảm mạnh mức MRL của Zoxamide trong các loại rau như rau diếp, xà lách, và cải bó xôi từ 30ppm xuống còn 0,01ppm – giảm tới 3.000 lần. Mức này, theo ông Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam, là mức mặc định mà EU áp dụng cho các hoạt chất chưa được thiết lập MRL cụ thể tại thị trường này và không có trong cơ sở dữ liệu chung.
Zoxamide là một loại thuốc diệt nấm phổ biến, thường được sử dụng để kiểm soát các loại nấm gây bệnh như bệnh cháy lá trên khoai tây và cà chua. Mặc dù Cơ quan Bảo vệ Môi sinh Hoa Kỳ (EPA) đã xác nhận rằng Zoxamide không có độc tính cấp tính đáng kể, nhưng chất này vẫn được coi là có khả năng gây mẫn cảm da và nguy cơ khi hít phải.
Ngoài ra, trong khi mức MRL của Zoxamide giảm mạnh ở một số loại rau, EU lại nới lỏng mức này trên các sản phẩm khác như hành, tỏi và cà chua. Riêng đối với cà chua, mức MRL được tăng từ 0,5ppm lên 2ppm, tức là tăng 4 lần.
Trước những thay đổi này, Văn phòng SPS Việt Nam đã đề nghị các cơ quan liên quan và các tổ chức, cá nhân trong ngành nông sản cần nghiên cứu kỹ lưỡng, đóng góp ý kiến và thực hiện các biện pháp kiểm soát MRL theo đúng quy định của EU, nhằm đảm bảo rằng các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam đáp ứng được các yêu cầu mới và duy trì được thị trường xuất khẩu quan trọng này.
Những thay đổi dự kiến của EU về mức dư lượng thuốc bảo vệ thực vật đối với các sản phẩm nông sản đang đặt ra thách thức không nhỏ cho xuất khẩu nông sản của Việt Nam. Để thích ứng với những yêu cầu khắt khe này, các cơ quan chức năng, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp cần chủ động nghiên cứu, điều chỉnh quy trình sản xuất và kiểm soát chất lượng sản phẩm. Chỉ khi đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn của EU, nông sản Việt Nam mới có thể tiếp tục duy trì và phát triển thị phần tại thị trường quan trọng này, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp trong nước.