Gạo Việt: Chất lượng và tiềm năng phát triển
Gạo Việt Nam từ lâu đã được biết đến với chất lượng vượt trội, nhưng điều đáng tiếc là hình ảnh của gạo Việt trong mắt người tiêu dùng toàn cầu vẫn chưa thực sự rõ nét. Mặc dù có những giống gạo nổi tiếng như gạo ST25, từng giành danh hiệu gạo ngon nhất thế giới, gạo Việt vẫn gặp khó khăn trong việc tạo dựng một thương hiệu mạnh mẽ để cạnh tranh với các đối thủ lớn như gạo Thái Lan, Nhật Bản hay Ấn Độ. Những giống gạo đặc biệt của Việt Nam, với hương vị thanh thoát và thơm ngon, hoàn toàn có thể đứng vững trên thị trường quốc tế nếu có được sự đầu tư mạnh mẽ vào chiến lược thương hiệu.
Trong khi các nước sản xuất gạo lớn khác đã xây dựng được những chiến lược thương hiệu mạnh mẽ, gạo Việt Nam vẫn chủ yếu được xuất khẩu dưới dạng gạo thô, ít được chế biến thành các sản phẩm giá trị cao như gạo hữu cơ hay gạo đặc sản. Điều này làm giảm đi khả năng gia tăng giá trị của gạo Việt trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là khi người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng các sản phẩm có giá trị gia tăng cao và chất lượng đảm bảo.
Tuy nhiên, cơ hội để gạo Việt Nam vươn lên là rất lớn, với nhiều giống gạo có chất lượng vượt trội như gạo ST25, gạo Japonica, hay gạo nếp cái hoa vàng. Những giống gạo này không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao mà còn có hương vị đặc biệt, phù hợp với xu hướng tiêu dùng hiện đại, đang dần có mặt tại các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, châu Âu.
Xuất khẩu gạo Việt – Những con số đầy tiềm năng
Việc gạo Việt được xuất khẩu sang hơn 100 quốc gia là một minh chứng rõ ràng về tiềm năng xuất khẩu của ngành gạo Việt Nam. Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, trong năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 7 triệu tấn gạo, đạt giá trị trên 4 tỷ USD. Con số này chứng tỏ sự phát triển mạnh mẽ của ngành gạo và vai trò quan trọng của gạo Việt trong chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu.
Mặc dù con số xuất khẩu ấn tượng, nhưng giá trị xuất khẩu của gạo Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều so với các quốc gia sản xuất gạo khác. Gạo Việt, dù chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu toàn cầu, nhưng phần lớn lại là gạo tấm, gạo chất lượng trung bình, chưa được chế biến thành các sản phẩm có giá trị gia tăng. Điều này khiến cho giá trị xuất khẩu gạo Việt vẫn chưa thực sự phản ánh đúng chất lượng và tiềm năng của sản phẩm.
Để cải thiện tình trạng này, ngành gạo cần có một chiến lược dài hạn để nâng cao giá trị gia tăng, đồng thời chuyển từ xuất khẩu gạo thô sang các sản phẩm chế biến sẵn, gạo hữu cơ hay gạo đặc sản. Việc tạo dựng một thương hiệu gạo Việt mạnh mẽ, có thể xuất hiện trong các siêu thị và nhà hàng quốc tế, sẽ là một bước đi quan trọng để tăng giá trị xuất khẩu gạo Việt.
Tạo dựng thương hiệu gạo Việt: Cần sự đồng lòng của ba nhà
Một trong những yếu tố quan trọng để tạo dựng thương hiệu gạo Việt chính là sự hợp tác chặt chẽ giữa ba nhà: Chính phủ, doanh nghiệp và nông dân. Chính phủ có vai trò trong việc xây dựng các chính sách hỗ trợ ngành gạo, từ việc hỗ trợ nghiên cứu phát triển giống lúa, cải tiến quy trình sản xuất, đến việc thúc đẩy các chương trình xúc tiến thương mại để quảng bá gạo Việt ra thế giới. Chính phủ cũng cần đóng vai trò chủ động trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia cho nông sản Việt Nam, trong đó có gạo, giúp sản phẩm này không chỉ là một mặt hàng xuất khẩu mà còn mang giá trị văn hóa đặc trưng của Việt Nam.
Doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp chế biến gạo, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng và phát triển thương hiệu gạo Việt. Doanh nghiệp cần có chiến lược bài bản để xây dựng sản phẩm chất lượng cao, phát triển bao bì bắt mắt, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần tích cực tham gia các hội chợ quốc tế, quảng bá sản phẩm trên các nền tảng thương mại điện tử và tạo dựng sự tin tưởng với người tiêu dùng quốc tế.
Nông dân là yếu tố không thể thiếu trong quá trình xây dựng thương hiệu gạo Việt. Họ là những người trực tiếp sản xuất ra gạo, vì vậy việc nâng cao chất lượng sản phẩm ngay từ gốc là vô cùng quan trọng. Việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững, sử dụng giống lúa chất lượng cao và đảm bảo quy trình sản xuất thân thiện với môi trường sẽ giúp nâng cao giá trị sản phẩm và xây dựng uy tín cho gạo Việt.
Gạo Việt Nam có tiềm năng rất lớn để phát triển trên thị trường quốc tế, nhưng để thực hiện được điều này, ngành gạo cần có một chiến lược rõ ràng và sự hợp tác đồng bộ từ tất cả các bên liên quan. Việc xây dựng một thương hiệu gạo Việt mạnh mẽ, không chỉ dựa trên chất lượng sản phẩm mà còn trên các yếu tố như chiến lược marketing, bao bì và thương hiệu quốc gia, sẽ giúp gạo Việt vươn ra thế giới, chiếm lĩnh thị trường cao cấp và gia tăng giá trị xuất khẩu.
Mai Hương