Dự án đường sắt tốc độ cao đi qua địa bàn 23 xã, phường của tỉnh Hà Tĩnh, với tổng chiều dài khoảng 103,42 km. Theo thống kê sơ bộ, tổng diện tích đất cần thu hồi là khoảng 764,12 ha, ảnh hưởng đến gần 2.000 hộ dân. Dự kiến tỉnh sẽ xây dựng 37 khu tái định cư để bố trí lại chỗ ở cho khoảng 1.279 hộ dân bị ảnh hưởng.
Khu tái định cư đầu tiên của dự án đường sắt tốc độ cao dự kiến khởi công vào ngày 19/8 tại phường Hà Huy Tập
Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, tỉnh Hà Tĩnh đã thành lập Ban Chỉ đạo và tổ giúp việc phục vụ công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) cho dự án. Đồng thời, UBND tỉnh cũng đã ban hành kế hoạch GPMB, phối hợp triển khai các hoạt động liên quan, khai thác quỹ đất quanh các nhà ga, và liên tục đôn đốc các sở, ban, ngành và địa phương khẩn trương thực hiện nhiệm vụ được giao.
Hiện tại, việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đang được thực hiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn liên quan. Về cơ bản, các quy định hiện hành đủ điều kiện để triển khai GPMB tại địa phương.
Hà Tĩnh mong muốn có một cơ chế đặc thù trong công tác GPMB ở dự án đường sắt tốc độ cao
Tuy nhiên, theo Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ, quy định thời gian niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là 30 ngày. Điều này khiến tiến độ GPMB gặp khó khăn, đặc biệt trong bối cảnh tỉnh cần đảm bảo khởi công ít nhất một khu tái định cư vào ngày 19/8/2025.
Do đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép áp dụng cơ chế đặc thù. Cụ thể, tỉnh đề xuất được chủ động lấy ý kiến người dân về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Nếu người dân đồng thuận và chấp nhận rút ngắn thời gian niêm yết, tỉnh sẽ hoàn thiện hồ sơ, trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt mà không phải chờ đủ 30 ngày như quy định hiện hành.
Diễm Phước