Các đại biểu tham dự Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XII.
Lịch sử hào hùng của dân tộc ta nhắc nhớ thế hệ hôm nay phải biết trân trọng, gìn giữ thành quả cách mạng của cha anh mình đã giành được. Việt Nam đã có một “thế hệ vàng” trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống xâm lược. Bằng tài năng, nghị lực, máu xương cả dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, họ đã làm nên những trang sử oai hùng ở thế kỷ 20. Nhất định “thế hệ vàng” ở thế kỷ 21 sẽ tiếp nối xây dựng nên đất nước Việt Nam hùng cường. Thế hệ trẻ hôm nay được sống trong môi trường đất nước tự do, độc lập, hòa bình; có nền móng kinh tế - xã hội vững chắc; có vị thế, tiếng nói ảnh hưởng với thế giới. Họ được đào tạo cơ bản, có năng lực, trí tuệ, thể chất tốt, khát khao cống hiến, dám đán thân, hy sinh vì xã hội, đất nước. Đó là điều kiện căn cốt nhất để các bạn trẻ kế tục công việc cha anh mình trao lại.
Chúng ta đang sống trong thế giới vô vàn biến động khó lường. Suy thoái kinh tế, đạo đức diễn ra trên phạm vi toàn cầu. Cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, nhà văn nổi tiếng thế giới M. Dostoevky đã phát hiện ra phương thuốc hữu hiệu “Chỉ có tình yêu mới cứu được thế giới này”. Lớp trẻ cũng đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ của thời cuộc. Thời cơ đan xen thử thách. Những vấn đề mang tính toàn cầu, như: biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, đạo đức xã hội xuống cấp, xung đột quốc gia, dân tộc, bạo lực vẫn gia tăng. Hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện thách thức càng lớn.
Các quốc gia dân tộc phải thể hiện trách nhiệm với cộng đồng quốc tế bằng hành động chia sẻ, giúp đỡ nhau khi hoạn nạn, như thiên tai, bão lũ, xử lý các vấn đề biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường… Những tiến bộ khoa học công nghệ, trong đó có trí tuệ nhân tạo là thành tựu do con người phát kiến tưởng như chỉ để phục vụ cuộc sống con người tốt hơn, nhưng mặt trái của nó lại đang làm con người lo lắng. Thế giới phẳng ẩn chứa cả nguy cơ, rủi ro uy hiếp cuộc sống con người: động đất, thiên tai, dịch bệnh, xung đột vũ trang, chiến tranh…
Các bạn trẻ cũng đang phải đối mặt với mưu sinh thường nhật: việc làm, thu nhập. Nhu cầu tất yếu cuộc sống chung riêng tạo áp lực không nhỏ với họ. Một số bệnh xã hội diễn ra khá phổ biến trong lứa tuổi trẻ: stress, trầm cảm, tính khí nóng nảy, cảm thấy cô đơn, tự ti, chán chường, bất lực… Hoàn cảnh ấy thường là chất xúc tác để hình thành lối sống tiêu cực: nghiện hút, cờ bạc, bạo lực, làm ăn chụp giựt, lừa đảo, liều lĩnh, tự vẫn…
Xã hội phần nào an lòng khi mỗi ngày được tiếp cận thông tin tích cực: gương các bạn trẻ vượt lên thách thức của cuộc sống; chọn lựa đúng con đường đi của mình - khởi nghiệp khó khăn nhưng không lùi bước, không bỏ cuộc; biết chấp nhận hoàn cảnh để vươn lên nỗ lực học tập, thực hành, lao động sáng tạo, đạt kết quả cao trong học tập. Không ít bạn thành công, thành đạt ở nhiều lĩnh vực học tập và làm việc trong nước và cả nước ngoài. Tiếp sức cho người trẻ tìm ra khát vọng là trách nhiệm của mỗi người, tổ chức trực tiếp và gián tiếp liên quan đến bạn trẻ. Thiếu sự sẻ chia, giúp đỡ ấy, bạn trẻ dễ mắc sai lầm, lạc lối, buông trôi.
Để có được con người đủ “năng lực, phẩm chất” phục vụ xã hội, cần sự dõi theo, giáo dục, giúp sức của nhà trường, gia đình và xã hội. Trong mỗi hoàn cảnh cụ thể, con người cụ thể, ba yếu tố ấy sẽ hoán đổi trật tự ưu tiên cho phù hợp với lứa tuổi, môi trường sống, công việc của họ. Người lớn hơn tuổi hãy làm tấm gương cho các bạn trẻ, đồng hành, dẫn dắt, định hướng lý tưởng cho họ. Thông qua các diễn đàn dành cho tuổi trẻ giúp họ xác định đúng việc lựa chọn học đại học, trung cấp, cao đẳng hay học nghề; hướng nghiệp, chọn nghề, lựa chọn ngành học, trang bị kiến thức để bắt kịp công nghệ số, phòng tránh, ứng phó hiệu quả với sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, trí tuệ nhân tạo; tạo ra “chất đề kháng, miễn dịch” với tiêu cực đời sống xã hội; đủ bản lĩnh vượt qua thách thức, khó khăn của cuộc sống.
Hầu hết thanh niên hiện đã và đang sống trong môi trường tốt như nhà trường, cơ quan, đơn vị nơi có tổ chức đoàn, đảng. Họ được quản lý, giáo dục, giúp đỡ thường xuyên. Song, một bộ phận không nhỏ các bạn trẻ đang sinh hoạt tự do, làm đủ nghề kiếm sống theo bản năng, sở trường của mình. Sống tự do, phân tán, thậm chí biệt lập không chịu sự quản lý của bất cứ tổ chức nào ngoài mối quan hệ khá lỏng lẻo của gia đình, người thân cũng kéo theo nguy cơ rủi ro, tiêu cực. Vậy nên, các cơ quan chức năng, nhất là tổ chức đoàn cần có những khảo sát, đánh giá cụ thể thực trạng này để có giải pháp khắc phục, ngăn ngừa tiêu cực nơi họ; từng bước chuyển hóa họ thành lực lượng có học, trưởng thành đúng hướng.
Trung ương Đoàn hiện đang chủ trì 10 đề án liên quan đến vấn đề lớn của giới trẻ- thế hệ tạo nên quốc gia khởi nghiệp. Họ là chiến binh khởi nghiệp, chuyển đổi số, công nghệ số; dám khẳng định bản lĩnh, khí phách, nhân cách. Tuổi trẻ Việt Nam - khát vọng, tiên phong, đoàn kết, bản lĩnh, sáng tạo là định hướng, mục tiêu phấn đấu không ngừng nghỉ. Đoàn thanh niên đang cùng tuổi trẻ hoàn thiện chuẩn mực về yêu nước cho các bạn trẻ; giúp họ thống nhất nhận thức hạnh phúc đích thực chỉ có khi ta có tình yêu thương, sự hiểu biết và lòng nhân ái.
Thanh niên - lớp người trẻ tuổi là chủ nhân tương lai của đất nước. Hệ thống chính trị, nhà trường, gia đình và xã hội cần chung tay bồi dưỡng họ nên người. Bác Hồ từng căn dặn: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.
Chúng ta phải tạo lập cho thanh niên môi trường học tập, thực hành, lao động, sản xuất và thụ hưởng đời sống tinh thần phong phú, lành mạnh. Gây dựng lớp người trẻ có đủ đức, tài, trí dám dấn thân, cống hiến vì lý tưởng cao đẹp đã trở thành truyền thống dân tộc ta qua hai thế kỷ vẫn rạng ngời: “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”.