Uống trà là một phần không thể thiếu trong văn hóa của nhiều quốc gia trên thế giới. Mỗi quốc gia, mỗi vùng miền lại có cách pha và thưởng thức trà riêng, phản ánh rõ nét đặc điểm văn hóa, lịch sử và phong tục tập quán của họ. Dưới đây là những phong cách pha trà đặc trưng từ các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, phương Tây và Việt Nam.
Ảnh minh họa
Pha trà kiểu Trung Quốc
Trung Quốc quê hương của trà, nổi tiếng với “Công Phu Trà,” một phong cách pha trà cầu kỳ, mang tính hình thức cao. Tuy nhiên, cách pha trà phổ biến nhất lại đơn giản hơn nhiều. Người Trung Quốc thường cho trà vào cốc, đổ nước sôi vào, và uống trực tiếp. Hết nước, họ chỉ cần thêm nước nóng mà không quan tâm nhiều đến nhiệt độ hay thời gian ngâm trà.
Tại vùng Hàng Châu nơi khai sinh loại trà Long Tỉnh trứ danh, cách uống này phản ánh lối sống dân dã và tự nhiên của người dân. Khi ấm trà xuất hiện vào thế kỷ 13, người Trung Quốc bắt đầu uống trà từ vòi ấm trước khi chiết trà ra chén nhỏ một phong cách pha trà vừa tiện lợi vừa thú vị.
Trà đạo Nhật Bản
Ở Nhật Bản, trà được mang về từ Trung Quốc bởi nhà sư Eichu vào thế kỷ thứ 9, nhưng phải đến thế kỷ 12, văn hóa uống trà mới thực sự phát triển với sự ra đời của bột trà xanh matcha. Trà đạo Nhật Bản kết hợp giữa nghệ thuật pha trà và triết lý thiền, được khởi xướng bởi Murata Juko vào thế kỷ 15.
Trà đạo không chỉ đơn thuần là uống trà, mà còn là nghi lễ biểu trưng cho sự thanh tịnh, tôn kính và giản dị. Các dụng cụ pha trà như chén, ấm, và muỗng đều được chế tác tỉ mỉ, thể hiện sự trân quý đối với trà và thiên nhiên. Trà đạo Nhật Bản, đến nay, vẫn là một phần không thể thiếu trong văn hóa quốc gia này.
Pha trà kiểu phương Tây
Trà đến phương Tây lần đầu tiên vào thế kỷ 17, nhờ công ty Dutch East India Company, khi trà và ấm sứ được nhập khẩu từ Trung Quốc. Thời bấy giờ, uống trà là biểu tượng của sự giàu có và chỉ dành riêng cho giới thượng lưu.
Cách pha trà phương Tây khá đơn giản: trà được ngâm trong ấm sứ với thời gian khoảng một phút, sau đó rót ra tách nhỏ để thưởng thức. Với sự xuất hiện của nhiều loại trà, cách pha dần trở nên cầu kỳ hơn, bổ sung thêm nhiệt kế để kiểm soát nhiệt độ nước. Các buổi tiệc trà chiều – một nét văn hóa đặc trưng của Anh – không chỉ là dịp thưởng thức trà mà còn là cơ hội giao lưu, gắn kết xã hội.
Văn hóa trà Việt Nam
Không cầu kỳ như Nhật Bản, cũng không sang trọng như phương Tây, văn hóa pha trà của người Việt mang vẻ đẹp bình dị mà tinh tế, thể hiện đúng tinh thần của dân tộc. Cách pha trà phổ biến nhất ở Việt Nam hiện nay giống với kiểu pha trà cổ của Trung Quốc: dùng ấm sứ, nước pha trà phải thật sôi, ngâm trà trong vài phút rồi rót ra chén nhỏ để thưởng thức.
Tuy nhiên, điểm độc đáo trong văn hóa pha trà Việt nằm ở sự kết hợp giữa thiên nhiên và cuộc sống. Người Việt thường chọn nước pha trà từ suối nguồn, nước mưa hoặc nước hứng từ lá sen vào buổi sớm mai. Bộ ấm chén Bát Tràng làm từ đất nung được ưa chuộng vì giúp giữ nguyên hương vị tinh túy của trà.
Trà không chỉ là thức uống mà còn là cách để người Việt bày tỏ lòng hiếu khách, vun đắp tình thân và tìm kiếm sự an yên trong tâm hồn. Cách pha trà của người Việt, dù đơn giản, vẫn phản ánh rõ nét bản sắc văn hóa dân tộc dung dị nhưng sâu sắc.
Mỗi cách pha trà trên thế giới là một lát cắt trong bức tranh đa dạng của văn hóa nhân loại. Từ sự giản đơn trong phong cách Trung Quốc, sự thanh tịnh của trà đạo Nhật Bản, sự sang trọng của phương Tây, đến vẻ đẹp bình dị của Việt Nam, trà không chỉ là thức uống mà còn là cầu nối văn hóa, là hành trình để con người tìm thấy sự thư thái và hòa hợp với thiên nhiên. Qua mỗi chén trà, chúng ta không chỉ thưởng thức hương vị mà còn cảm nhận được chiều sâu văn hóa và triết lý sống của mỗi quốc gia.