Người tiêu dùng ngày nay không còn là những cá thể thụ động, dễ dàng bị thuyết phục bởi những chiêu trò marketing đơn giản. Họ đã trở thành những cá nhân có kiến thức, có khả năng phân tích và đưa ra những quyết định mua sắm dựa trên nhiều yếu tố phức tạp. Xu hướng tiêu dùng ở Việt Nam năm 2025 sẽ tiếp tục có những thay đổi lớn về hành vi và hành trình mua sắm, về xu hướng sử dụng nền tảng số trong tìm kiếm và mua sản phẩm. Điều này đang buộc các doanh nghiệp phải "bắt nhịp" với những thay đổi căn bản này.
Sự thay đổi này không đơn thuần chỉ là kết quả của việc tiếp cận thông tin dễ dàng hơn mà còn phản ánh sự tiến hóa trong nhận thức và giá trị sống của con người. Đại dịch đã thúc đẩy việc mua sắm có kế hoạch, có chủ đích và chuyển sang tiêu dùng bền vững, hợp lý. Người tiêu dùng hiện tại không chỉ quan tâm đến giá cả mà còn chú trọng đến giá trị thực sự mà sản phẩm mang lại, tác động môi trường, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và cả trải nghiệm tổng thể mà họ nhận được.
Khi người tiêu dùng ngày càng khó tính: Cơ hội cho ai dám đổi mới.
Sự khó tính này thể hiện qua việc họ dành nhiều thời gian hơn để nghiên cứu sản phẩm, so sánh giá cả từ nhiều nguồn khác nhau, đọc đánh giá từ người dùng khác và thậm chí tìm hiểu về lịch sử, văn hóa doanh nghiệp của thương hiệu. Họ không ngại từ chối những sản phẩm không đáp ứng tiêu chuẩn của mình, dù có phải chờ đợi lâu hơn hay trả giá cao hơn để có được thứ mình thực sự muốn.
Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng khó tính, đổi mới sáng tạo không còn là lựa chọn mà đã trở thành imperative - điều bắt buộc phải có để sinh tồn và phát triển. Đổi mới sáng tạo chính là lợi thế cạnh tranh của mọi doanh nghiệp trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, sự phát triển như vũ bão của khoa học và công nghệ hiện nay. Những doanh nghiệp không ngừng đổi mới không chỉ có thể đáp ứng được những yêu cầu khắt khe của khách hàng mà còn có thể tạo ra những nhu cầu mới, định hình xu hướng thị trường.
Các doanh nghiệp được tôn vinh vì ứng dụng những sáng tạo, đổi mới và cách tân trong hoạt động, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Điều này cho thấy rằng đổi mới không chỉ là việc tạo ra sản phẩm mới mà còn bao gồm cả việc cải tiến quy trình, nâng cao chất lượng dịch vụ và tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng.
Đổi mới thành công đòi hỏi sự kết hợp harmonious giữa nhiều yếu tố: hiểu biết sâu sắc về nhu cầu thực sự của khách hàng, khả năng ứng dụng công nghệ một cách sáng tạo, văn hóa doanh nghiệp khuyến khích thử nghiệm và học hỏi từ thất bại, cùng với nguồn lực đầu tư phù hợp. Những doanh nghiệp thành công trong việc đổi mới thường có điểm chung là họ không ngừng lắng nghe khách hàng, quan sát xu hướng thị trường và sẵn sàng thay đổi mô hình kinh doanh khi cần thiết.
Người tiêu dùng khó tính thường có những nhu cầu rất cụ thể và muốn được đối xử như những cá thể độc đáo. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho những doanh nghiệp có khả năng cung cấp các giải pháp được cá nhân hóa. Từ việc tùy chỉnh sản phẩm theo sở thích cá nhân đến việc tạo ra những trải nghiệm mua sắm độc đáo, các doanh nghiệp có thể tạo ra giá trị gia tăng đáng kể.
Công nghệ hiện đại, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn, cho phép doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hành vi, sở thích và nhu cầu của từng khách hàng. Những doanh nghiệp biết cách khai thác những thông tin này để tạo ra những sản phẩm, dịch vụ phù hợp sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn.
Ý thức về trách nhiệm môi trường và xã hội của người tiêu dùng ngày càng tăng cao tạo ra cơ hội lớn cho những doanh nghiệp tiên phong trong việc phát triển các sản phẩm bền vững. Đây không chỉ là xu hướng tạm thời mà là sự chuyển dịch căn bản trong cách con người tiếp cận tiêu dùng.
Những doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển các sản phẩm thân thiện với môi trường, có thể tái chế hoặc được sản xuất bằng nguồn năng lượng tái tạo sẽ có cơ hội tiếp cận phân khúc khách hàng sẵn sàng trả giá cao hơn cho những giá trị này. Tuy nhiên, điều quan trọng là sự cam kết này phải chính thật và nhất quán, không chỉ là chiêu trò marketing.
Việc người tiêu dùng ngày càng am hiểu công nghệ và mong đợi những trải nghiệm số hóa mượt mà tạo ra cơ hội lớn cho những doanh nghiệp biết cách ứng dụng công nghệ một cách sáng tạo. Từ thương mại điện tử, thanh toán không tiếp xúc đến thực tế ảo và thực tế tăng cường, có rất nhiều công nghệ mới có thể được ứng dụng để nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Đặc biệt, trong bối cảnh xu hướng sử dụng nền tảng số trong tìm kiếm và mua sản phẩm ngày càng tăng, những doanh nghiệp đầu tư sớm vào việc xây dựng hệ sinh thái số hoàn chỉnh sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn.
Đổi mới luôn đi kèm với chi phí và rủi ro. Việc đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, thử nghiệm những ý tưởng mới có thể tốn kém và không đảm bảo thành công. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thể gặp khó khăn trong việc cân đối giữa nhu cầu đổi mới và áp lực tài chính.
Tuy nhiên, rủi ro lớn nhất không phải là thất bại trong đổi mới mà là việc không đổi mới. Trong thị trường cạnh tranh gay gắt hiện nay, việc đứng yên đồng nghĩa với việc bị tụt lại phía sau.
Đổi mới không chỉ là việc thay đổi sản phẩm hay quy trình mà còn đòi hỏi sự thay đổi sâu sắc trong văn hóa doanh nghiệp. Điều này có thể gặp phải sự kháng cự từ nhân viên, đặc biệt là những người đã quen với cách làm việc cũ.
Việc xây dựng một văn hóa doanh nghiệp khuyến khích đổi mới, chấp nhận rủi ro và học hỏi từ thất bại đòi hỏi thời gian và sự kiên trì từ ban lãnh đạo. Đây là một trong những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp phải đối mặt trong hành trình đổi mới.
Trong bối cảnh nền kinh tế có mục tiêu tăng trưởng 8% và kỳ vọng ở mức hai con số trong năm 2025 và các năm tiếp theo, những doanh nghiệp biết cách nắm bắt cơ hội từ sự thay đổi hành vi người tiêu dùng sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn.
Tương lai sẽ thuộc về những doanh nghiệp có khả năng kết hợp harmonious giữa việc hiểu biết sâu sắc về khách hàng, ứng dụng công nghệ một cách sáng tạo và xây dựng văn hóa doanh nghiệp khuyến khích đổi mới. Họ không chỉ đáp ứng được những yêu cầu khắt khe của người tiêu dùng mà còn có khả năng tạo ra những xu hướng mới, định hình thị trường.
Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng không phải là thách thức mà là cơ hội. Người tiêu dùng khó tính hơn có nghĩa là họ sẵn sàng trả giá cao hơn cho những sản phẩm, dịch vụ thực sự mang lại giá trị. Họ trung thành hơn với những thương hiệu biết cách đáp ứng nhu cầu của mình và sẵn sàng trở thành những đại sứ thương hiệu tự nhiên nếu được thỏa mãn.
Những doanh nghiệp dám đổi mới, dám thử nghiệm và dám thất bại để học hỏi sẽ là những người chiến thắng trong cuộc cạnh tranh này. Họ không chỉ tạo ra giá trị cho khách hàng mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của nền kinh tế và xã hội.
Trong thời đại mà sự thay đổi là hằng số, khả năng đổi mới liên tục không chỉ là lợi thế cạnh tranh mà đã trở thành điều kiện tồn tại. Cơ hội luôn có sẵn, vấn đề là doanh nghiệp nào có đủ can đảm và khả năng để nắm bắt chúng.
Tiến Hoàng