OCOP Đà Nẵng: Khi sản phẩm địa phương trở thành động lực phát triển bền vững

Trong dòng chảy phát triển của một đô thị năng động như Đà Nẵng, khu vực nông thôn và các giá trị bản địa từng có thời gian đứng trước nguy cơ bị lấn át bởi quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Tuy nhiên, Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đang mở ra một hướng đi khác, đó là phát triển kinh tế dựa trên chính những lợi thế sẵn có của địa phương, gắn sản xuất với bản sắc, con người và không gian sống.

OCOP từng giúp nhiều hộ sản xuất, hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ có thêm cơ hội tiếp cận thị trường, nâng cao thu nhập.
OCOP từng giúp nhiều hộ sản xuất, hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ có thêm cơ hội tiếp cận thị trường, nâng cao thu nhập.

Nhìn lại chặng đường đã qua, OCOP từng giúp nhiều hộ sản xuất, hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ có thêm cơ hội tiếp cận thị trường, nâng cao thu nhập. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy không ít sản phẩm còn mang tính nhỏ lẻ, thiếu tính chuyên nghiệp, khả năng cạnh tranh chưa cao. Một số sản phẩm được công nhận nhưng chưa xây dựng được thương hiệu bền vững, chưa tạo được sức lan tỏa trên thị trường. Những hạn chế này đặt ra yêu cầu phải thay đổi cách tiếp cận nếu OCOP muốn đi xa hơn.

Ở giai đoạn mới, Đà Nẵng xác định rõ OCOP không chỉ là câu chuyện “làm ra sản phẩm” mà là quá trình phát triển toàn diện từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ. Thay vì chạy theo số lượng, thành phố hướng tới nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng, coi đây là thước đo chính cho sự thành công của chương trình. Điều này đồng nghĩa với việc các chủ thể OCOP phải đầu tư nhiều hơn vào tiêu chuẩn sản xuất, mẫu mã, bao bì cũng như câu chuyện thương hiệu gắn với từng sản phẩm.

Một điểm chuyển biến quan trọng là vai trò của người làm OCOP được đặt ở vị trí trung tâm. Nhà nước không đứng ra làm thay mà tập trung hỗ trợ về cơ chế, chính sách, đào tạo và kết nối thị trường. Khi chủ thể sản xuất được trang bị kiến thức quản trị, kỹ năng tiếp cận thị trường và tư duy kinh doanh dài hạn, sản phẩm OCOP mới có thể phát triển bền vững, tránh tình trạng “nở rộ rồi chững lại”.

Là thành phố du lịch, mỗi năm đón hàng triệu lượt khách, Đà Nẵng có điều kiện để đưa sản phẩm OCOP trở thành một phần của trải nghiệm địa phương.
Là thành phố du lịch, mỗi năm đón hàng triệu lượt khách, Đà Nẵng có điều kiện để đưa sản phẩm OCOP trở thành một phần của trải nghiệm địa phương.

Đà Nẵng cũng nhìn thấy tiềm năng lớn khi gắn OCOP với du lịch và dịch vụ. Là thành phố du lịch, mỗi năm đón hàng triệu lượt khách, Đà Nẵng có điều kiện để đưa sản phẩm OCOP trở thành một phần của trải nghiệm địa phương. Từ các sản phẩm ẩm thực, đồ uống, đến thủ công mỹ nghệ, quà lưu niệm, OCOP không chỉ được bán như một món hàng mà là câu chuyện về vùng đất, con người và văn hóa. Khi du khách mang sản phẩm OCOP về, họ mang theo cả ký ức và ấn tượng về Đà Nẵng.

Song song với đó, yếu tố bền vững được đặt ra như một yêu cầu xuyên suốt. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sản phẩm an toàn, thân thiện với môi trường, OCOP Đà Nẵng được định hướng phát triển theo hướng xanh và có trách nhiệm. Từ nguồn nguyên liệu, quy trình sản xuất đến đóng gói, phân phối, tất cả đều cần được tính toán để giảm tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng cao của thị trường.

Một khía cạnh khác không thể bỏ qua là vai trò của OCOP trong việc giữ gìn và phát huy không gian kinh tế nông thôn trong lòng đô thị. Khi đất nông nghiệp thu hẹp, lao động nông thôn chuyển dịch mạnh, OCOP trở thành một trong những giải pháp giúp người dân gắn bó với quê hương bằng những mô hình sản xuất mới, linh hoạt và hiệu quả hơn. Sản phẩm OCOP vì thế vừa tạo sinh kế cho người dân, vừa góp phần giữ gìn bản sắc và cân bằng phát triển giữa các khu vực trên địa bàn thành phố.

OCOP Đà Nẵng giai đoạn mới đang khẳng định hướng phát triển đúng lối, qua đó cho thấy đây là chương trình phát triển sản phẩm địa phương dựa trên giá trị bản địa và sáng tạo, góp phần tạo ra thương hiệu cho sản phẩm nội địa, trực tiếp từ đôi tay sản xuất của người dân.
OCOP Đà Nẵng giai đoạn mới đang khẳng định hướng phát triển đúng lối, qua đó cho thấy đây là chương trình phát triển sản phẩm địa phương dựa trên giá trị bản địa và sáng tạo, góp phần tạo ra thương hiệu cho sản phẩm nội địa, trực tiếp từ đôi tay sản xuất của người dân.

Tuy nhiên, để OCOP thực sự trở thành động lực phát triển, chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức. Thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, yêu cầu về chất lượng, thương hiệu và khả năng thích ứng ngày càng cao. Nếu thiếu sự liên kết giữa các chủ thể, thiếu chiến lược dài hạn và sự kiên trì trong đầu tư, sản phẩm OCOP khó có thể đứng vững. Đây là lúc cần sự vào cuộc đồng bộ của các ngành, các cấp và chính những người trực tiếp làm OCOP.

Ở góc nhìn tổng thể, OCOP Đà Nẵng giai đoạn mới đang khẳng định hướng phát triển đúng lối, qua đó cho thấy đây là chương trình phát triển sản phẩm địa phương dựa trên giá trị bản địa và sáng tạo, góp phần tạo ra thương hiệu cho sản phẩm nội địa, trực tiếp từ đôi tay sản xuất của người dân. Khi mỗi sản phẩm OCOP được đầu tư bài bản, mang câu chuyện riêng và tìm được chỗ đứng trên thị trường, chương trình này càng góp phần làm sâu sắc thêm bản sắc kinh tế của Đà Nẵng, tạo nền tảng cho phát triển nông thôn bền vững trong một đô thị hiện đại.

Từ những sản phẩm nhỏ bé của làng quê, nếu được nâng niu và phát triển đúng hướng, OCOP hoàn toàn có thể trở thành mắt xích quan trọng trong bức tranh kinh tế đa dạng của Đà Nẵng trong những năm tới./.