Tăng ca trong im lặng: Vì sao người trẻ chọn quán cà phê xuyên đêm?
Khi phố xá đã im ắng, đèn nhà dân lần lượt tắt, vẫn có những ánh đèn hắt ra từ tầng trệt một quán cà phê nhỏ trong ngõ – nơi vài bóng người ngồi cắm cúi bên laptop, tay không rời ly cà phê đậm. Không ồn ào, không sôi động, không mùi hội hè – những quán cà phê mở xuyên đêm đang trở thành nơi trú ẩn tinh thần cho thế hệ Gen Z trong mùa thi và cả dân sáng tạo, thiết kế, lập trình đang chạy đua với deadline.
Sự lựa chọn này không phải ngẫu nhiên. Ở nhà, tiếng ồn, không gian chật chội hay đơn giản là cảm giác bị bó hẹp khiến nhiều người trẻ khó tập trung. Thư viện thì đóng cửa sớm, còn những mô hình co-working 24/7 lại ít và thường có chi phí cao. Giữa khoảng trống đó, các quán cà phê mở đêm nổi lên như một “giải pháp mềm” – giá cả hợp lý, thoải mái ngồi lâu và đôi khi còn được phục vụ như một “văn phòng di động” miễn phí: wifi mạnh, ổ điện đầy đủ, điều hòa mát, nhạc nhẹ vừa đủ tỉnh táo.
Thói quen “sống về đêm” không còn là cá biệt trong giới trẻ. Theo một khảo sát nội bộ của một chuỗi cà phê tại Hà Nội, thời điểm sau 22h ghi nhận lượng khách ổn định là sinh viên và dân làm nghề sáng tạo – những người cần một không gian yên tĩnh để tập trung. Trong bối cảnh đó, những quán như Contrast, Tranquil đêm, The Open Space hay vài quán cà phê indie ở khu phố cổ, Giảng Võ, Phạm Văn Đồng… dần trở thành điểm đến quen thuộc cho những ai đang cần một nơi “vừa đủ sáng – vừa đủ yên” để tiếp tục phần việc còn dang dở.
Với nhiều người trẻ, ngồi cà phê đêm không chỉ là lựa chọn thực tế, mà còn là một cách “tự cứu lấy mình” trước áp lực học tập, công việc và sự cô đơn trong hành trình trưởng thành. Không ai trò chuyện nhiều, nhưng cái gật đầu nhẹ, ánh nhìn chia sẻ từ người ngồi bàn bên cũng đủ khiến ta biết rằng mình không đơn độc giữa đêm dài deadline.
Mô hình 24/7: Chi phí cao nhưng cơ hội lớn
Vận hành một quán cà phê xuyên đêm chưa bao giờ là một bài toán dễ. Trái lại, đó là lựa chọn cần nhiều dũng khí và sự tính toán khôn khéo. Từ chi phí nhân sự làm ca đêm, bảo vệ, điện nước, cho tới rủi ro an ninh và tiêu hao cơ sở vật chất, tất cả đều đội lên theo từng giờ mở cửa. Không ít chủ quán thừa nhận: thời điểm bắt đầu mở xuyên đêm là lúc lợi nhuận bị mài mòn, đặc biệt nếu thiếu lượng khách ổn định.
Nhưng đổi lại, họ xây dựng được thứ vô giá hơn: một cộng đồng trung thành và lan tỏa. Những người ngồi quán vào 1h – 2h sáng không đơn thuần là khách, họ là bạn đồng hành của thương hiệu. Họ “đóng đô” ở quán cả đêm, sống ở đó qua mùa thi, hoàn thiện dự án cuối khóa, dựng video chạy khách… Và khi deadline qua đi, họ nhớ quán, nhớ không gian đó – và họ kể lại cho bạn bè. Chính sự kết nối cảm xúc đó đã biến nhiều quán cà phê đêm trở thành một phần ký ức của người trẻ.
Không phải ngẫu nhiên mà một số quán chọn đi theo mô hình “đêm là chính”. Thay vì chỉ bán cà phê, họ bán trải nghiệm: combo đêm khuya gồm đồ uống + đồ ăn nhẹ, ghế ngồi êm hơn, ánh sáng dịu, phục vụ cả chăn mỏng nếu cần. Một số nơi còn bố trí khu vực “deep focus” – không nhạc, không gọi đồ tại bàn, chỉ đặt qua app hoặc quầy – mô phỏng mô hình thư viện yên tĩnh nhưng linh hoạt hơn nhiều. Có thể chi tiêu mỗi khách chỉ khoảng 40.000–60.000 đồng/đêm, nhưng vòng đời giá trị của khách hàng đó kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm.
Trong thế giới mà nhịp sống không còn xoay quanh giờ hành chính, kinh tế ban đêm không còn là một khái niệm xa lạ. Với ngành F&B, đặc biệt là mô hình cà phê, thời điểm đêm khuya đang dần được tái định nghĩa không còn là giờ nghỉ, mà là khung thời gian của sự sáng tạo và năng suất. Những quán cà phê mở xuyên đêm vô tình (hoặc hữu ý) đã trở thành mắt xích mới trong hệ sinh thái làm việc linh hoạt – thứ đang dần trở thành tiêu chuẩn mới hậu đại dịch.
Với sự bùng nổ của nghề nghiệp tự do, học online, làm việc hybrid, thói quen tiêu dùng thay đổi. Gen Z và thế hệ sau họ không tìm kiếm những quán đông đúc, “check-in đẹp” như thế hệ trước. Họ cần nơi để làm việc hiệu quả, tập trung, và… không bị ai làm phiền. Và chính nhu cầu này đang dần định hình lại không gian của quán cà phê: ít nhạc hơn, ổ cắm nhiều hơn, thậm chí chia khu vực theo tính chất – bàn đơn để học, bàn dài cho nhóm brainstorm, góc “deep work” có đèn riêng.
Một số quán đã bắt đầu thử nghiệm mở thêm chi nhánh chỉ hoạt động về đêm, hoặc tích hợp mô hình café + co-working với mức giá siêu mềm. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa doanh thu theo giờ thấp điểm, mà còn góp phần định vị thương hiệu rõ ràng hơn – dành cho dân cày deadline, chứ không đơn thuần là khách dạo chơi.
Hương Nguyễn