Mới đây, Hội đồng nhân dân tỉnh đã chính thức thông qua một Nghị quyết mang tính bước ngoặt, quy định các chính sách hỗ trợ phát triển ngành chè trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn 5 năm tới, từ 2025 đến 2030. Với tổng nguồn lực đầu tư dự kiến hơn 500 tỷ đồng, chiến lược này không chỉ tập trung vào việc gia tăng sản lượng mà còn hướng đến một mục tiêu lớn hơn: xây dựng một hệ sinh thái chè bền vững, kết hợp hài hòa giữa sản xuất công nghệ cao, chế biến sâu, xây dựng thương hiệu mạnh và phát triển du lịch, nhằm hiện thực hóa mục tiêu tổng giá trị sản phẩm thu được từ cây chè đạt 25 nghìn tỷ đồng vào năm 2030.
Nền tảng vững chắc và một mục tiêu phát triển đầy tham vọng cho ngành chè trong tương lai
Thái Nguyên hiện đang là tỉnh có diện tích, năng suất và sản lượng chè lớn nhất trên toàn quốc, là một nền tảng vô cùng vững chắc cho những bước phát triển xa hơn. Sau quá trình hợp nhất, tỉnh hiện có gần 24.000 héc ta chè, trong đó diện tích chè đang cho sản phẩm là gần 23.000 héc ta, với năng suất và sản lượng bình quân đạt gần 180 tạ mỗi héc ta. Sự phát triển mạnh mẽ về quy mô sản xuất cũng đi kèm với những nỗ lực đáng ghi nhận trong việc nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu sản phẩm.
Toàn tỉnh hiện đã có 207 sản phẩm trà sau chế biến được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) từ 3 đến 5 sao, trong đó có 2 sản phẩm đặc biệt xuất sắc đạt hạng 5 sao quốc gia. Tuy nhiên, để có thể bứt phá mạnh mẽ hơn nữa, Nghị quyết mới được ban hành được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú hích toàn diện, góp phần đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang sản xuất an toàn, hữu cơ, gắn liền với chế biến sâu và đa dạng hóa sản phẩm, từ đó tăng nhanh tỷ trọng của những sản phẩm có chất lượng và giá trị kinh tế cao trên thị trường.
"Xanh hóa" và chuẩn hóa quy trình sản xuất: Nâng cao chất lượng của cây chè ngay từ gốc rễ
Một trong những định hướng quan trọng nhất được thể hiện trong Nghị quyết chính là việc tập trung hỗ trợ cho các hoạt động nâng cao chất lượng ngay từ khâu canh tác. Cụ thể, chính sách sẽ bao gồm các nội dung hỗ trợ cho việc trồng mới và tái canh các vùng chè, khuyến khích sử dụng các giống chè mới có năng suất và chất lượng cao. Đặc biệt, Nghị quyết chú trọng đến việc hỗ trợ các hộ nông dân và hợp tác xã trong việc xây dựng các vùng trồng chè đạt tiêu chuẩn thực hành sản xuất nông nghiệp tốt như VietGAP và các tiêu chuẩn GAP khác, cũng như việc hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi sang sản xuất đạt tiêu chuẩn hữu cơ.
Đây là một bước đi chiến lược nhằm đáp ứng những yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường về các sản phẩm an toàn và bền vững. Để hiện thực hóa mục tiêu này, chính sách cũng sẽ hỗ trợ việc áp dụng các hệ thống tưới nước tiết kiệm và thông minh trong sản xuất chè, một giải pháp không chỉ giúp tiết kiệm nguồn tài nguyên nước quý giá mà còn góp phần nâng cao hiệu quả canh tác trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, việc hỗ trợ kinh phí để cấp mã số vùng trồng chè cũng là một nội dung quan trọng, giúp tăng cường khả năng truy xuất nguồn gốc sản phẩm, tạo sự minh bạch và xây dựng niềm tin cho người tiêu dùng.
Đầu tư mạnh mẽ vào chế biến sâu và công nghệ: Gia tăng giá trị cho các sản phẩm trà Thái Nguyên
Để có thể thoát khỏi vai trò của một vùng nguyên liệu thô và thực sự nâng cao giá trị cho sản phẩm trà, việc đầu tư vào khâu chế biến sâu là vô cùng cần thiết. Nghị quyết mới của tỉnh Thái Nguyên cũng đã dành một sự quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực này. Chính sách sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp và hợp tác xã trong việc mua sắm các loại máy móc, thiết bị hiện đại phục vụ cho cả khâu sản xuất và chế biến chè.
Việc ứng dụng công nghệ cao vào quá trình chế biến không chỉ giúp nâng cao năng suất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm mà còn là yếu tố then chốt để có thể tạo ra những dòng sản phẩm trà đa dạng, có chất lượng cao và ổn định, từ đó có thể cạnh tranh được với các sản phẩm trà đến từ các quốc gia khác trên thế giới. Song song với việc đầu tư vào công nghệ, chính sách cũng sẽ hỗ trợ cho việc xây dựng và chứng nhận các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến trong các cơ sở sản xuất, một yêu cầu bắt buộc để có thể thâm nhập vào các thị trường xuất khẩu khó tính.
Xây dựng thương hiệu mạnh và mở rộng thị trường: Từ các sản phẩm OCOP đến mô hình du lịch trà độc đáo
Một sản phẩm dù có chất lượng tốt đến đâu cũng sẽ khó có thể thành công nếu không được xây dựng thương hiệu và quảng bá một cách bài bản. Nhận thức rõ điều này, Nghị quyết đã đưa ra một loạt các chính sách hỗ trợ cho hoạt động xây dựng thương hiệu và xúc tiến thương mại. Cụ thể, tỉnh sẽ hỗ trợ các chủ thể trong việc đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ cho các sản phẩm trà, một bước đi quan trọng để bảo vệ thương hiệu và chống lại hàng giả, hàng nhái. Chính sách cũng sẽ tập trung hỗ trợ cho việc phát triển các sản phẩm trà và các sản phẩm khác từ cây chè để có thể được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP, một chương trình đang rất thành công trong việc xây dựng thương hiệu cho các đặc sản địa phương.
Bên cạnh đó, các hoạt động quảng bá, xây dựng thương hiệu chung cho "Trà Thái Nguyên" và các hoạt động xúc tiến thương mại nhằm đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm cũng sẽ được hỗ trợ kinh phí. Một trong những định hướng đột phá và sáng tạo nhất trong Nghị quyết chính là việc hỗ trợ phát triển mô hình du lịch cộng đồng và du lịch sinh thái gắn liền với các vùng sản xuất chè. Hướng đi này được kỳ vọng sẽ tạo ra một "hệ sinh thái đa giá trị" cho cây chè, nơi du khách không chỉ đến để mua trà mà còn để trải nghiệm văn hóa, khám phá cảnh quan và tìm hiểu về quy trình làm trà. Điều này không chỉ giúp tạo ra một nguồn thu nhập mới cho người dân địa phương mà còn là một kênh quảng bá vô cùng hiệu quả, giúp lan tỏa câu chuyện và hình ảnh của trà Thái Nguyên một cách tự nhiên và sâu sắc nhất.
Có thể thấy, Nghị quyết hỗ trợ phát triển ngành chè giai đoạn 2025-2030 của tỉnh Thái Nguyên là một chiến lược mang tính tổng thể và toàn diện, tác động đến mọi khâu trong chuỗi giá trị của cây chè, từ việc canh tác, chế biến, xây dựng thương hiệu đến việc tiêu thụ sản phẩm và phát triển du lịch. Việc ban hành và triển khai thực hiện một cách hiệu quả Nghị quyết này được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú hích mạnh mẽ, giúp thu hút thêm các nguồn vốn đầu tư, thúc đẩy sản xuất theo chuỗi liên kết, khuyến khích việc ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong toàn ngành.
Hơn thế nữa, chiến lược này còn hướng đến việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa, lịch sử quý báu gắn liền với cây chè, nâng cao giá trị và thương hiệu trà Thái Nguyên theo hướng tích hợp đa giá trị. Với sự đầu tư mạnh mẽ và một định hướng chiến lược rõ ràng, tỉnh Thái Nguyên không chỉ đặt mục tiêu duy trì vị thế là "thủ phủ chè" của cả nước, mà còn đang nỗ lực không ngừng để biến "vàng xanh" của mình trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, bền vững, thịnh vượng và là niềm tự hào của địa phương trên trường quốc tế.
Bảo An